Saturday, October 18, 2008

[Public Health in Myanmar] 1 New Entry: Ringworm Infection

Ringworm Infection

ေပြး

ဒီလုိမ်ိဳးပုံကို တခ်ိဳ႕က ၿမင္ဘူးၾကမွာပါ ။ သူမ်ားဆီမွာေပါ႕ ။ တခ်ိဳ႕ကေတာ႕ ကိုယ္တုိင္ပဲ ကိုယ္႕အေရၿပား ေပၚမွာ ၾကဳံေတြ႕ ဖူးၾက မွာပါ ။
အနီေရာင္ အ၀ိုင္းေလးပါ ။ အလယ္က အေရာင္ေဖ်ာ႕ၿပီး ေဘးသား ေတြက နီနီ ရဲရဲေလး ။ အလယ္ မွာေတာ႔ အၿဖဴေရာင္ လိုလို အဖတ္ ေလးေတြ ( တခါတရံ ) ရွိတက္ ပါတယ္ ။ အ၀ိုင္းေလးက ေဘးက ပုံမွန္ အေရၿပားထက္ အေပၚကို ၿမင္႔တက္ ေနၿပီး အင္မတန္မွ ယားတဲ႕ အေရၿပား ေရာဂါပါ ။

ကုတ္လိုက္မွ ေနသာ ထိုင္သာ ရွိသြား တက္ပါတယ္ ။ တၿဖည္းၿဖည္း အ၀ိုင္းေလးက က်ယ္က်ယ္ လာၿပီး တၿခား ေနရာေတြမွာလဲ ပြားလာ တက္ပါတယ္ ။ ဒါကေတာ႔ Ring Worm လို႔ ေခၚတ႔ဲ ေပြးပါ ။


ေပြးက အေရၿပားကို မွိဳစြဲလို႔ ၿဖစ္တာပါ ။
အေရၿပား မိွဳစြဲတက္ ေရာဂါကို ကေလးေတြမွာ အေတြ႕ရ မ်ားေပမယ္႕ အသက္အရြယ္ မေရြး က်ားမ မေရြး ၿဖစ္ႏိုင္ပါတယ္ ။ ရွက္လို႕ မၿပရဲလို႕စနစ္တက်မကုသပဲ နီးစပ္ရာ ၾကားဖူး နား၀ ေဆး၀ါး ေတြန႔ဲလည္း ၾကိတ္ၿပီး ကုသ ေနတက္ ၾကပါတယ္ ။ ေပြးက အေရၿပား ၊ ဦးေရၿပား ၊ ေပါင္ၾကား ၊ ေၿခသည္း လက္သည္း ကိုယ္လုံး ေနရာ အႏွံ႕ၿဖစ္ပြား ႏိုင္ပါတယ္ ။ ေပြး ေပါက္တဲ႔ ေနရာ ေပၚကို မူတည္ၿပီး အေခၚ အေ၀ၚ ကြဲၿပား သြားပါတယ္ ။ ဦးေရၿပား မွာ ၿဖစ္ရင္ tinea capitis ေပါင္ၾကား မွာၿဖစ္ရင္ tinea cruris ေၿခေထာက္ မွာၿဖစ္ရင္ tinea pedis အစ ရွိသၿဖင္႔ ေခၚဆို ပါတယ္ ။

အေရးၾကီး တာက အေခၚအေ၀ၚ မဟုတ္ပါဘူး ။ ဘယ္လုိ ကူးစက္ႏိုင္လဲ ဆိုတာ သိထား ရပါမယ္ ။ ေပြးက တစ္ေယာက္န႔ဲ တစ္ေယာက္ ကူးစက္ လြယ္ပါတယ္ ။ အသားခ်င္း ထိေတြ႕ရုံန႔ဲ ကူးစက္ ႏိုင္ပါတယ္ ။
အသုံး အေဆာင္ အ၀တ္အစား ေတြကို ေ၀မ်ွ စုေပါင္း သုံးစြဲၿခင္း ( ဥပမာ ေခါင္းဘီး ၊ မ်က္ႏွာသုတ္ပု၀ါ ၊ အ၀တ္အစား ၊ အိပ္ယာ ) ေတြက ေန ကူးစက္ ႏုိင္သလို အမ်ားသုံး ေရကူးကန္ ၊ ေရခ်ိဳးခန္း ေတြက ေနလည္း ကူးစက္ ႏိုင္တာကို သတိၿပဳဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္ ။

ေပြး ရဲ႕ လကၡဏာေတြက က်ေနာ္ ဒီေဆာင္းပါး အစပိုင္းမွာ ေဖာ္ၿပထားၿပီးပါၿပီ ။ ေပြးဟာ ၿမင္လိုက္ တာန႔ဲ သိသာပါတယ္ ။ ေသခ်ာ ေအာင္ စစ္ေဆး မယ္ဆိုရင္ေတာ႔ အေမွာင္ခန္း ထဲမွာ အၿပာေရာင္ လင္းတန္း ( Wood's Lamp ) န႔ဲ ထိုးၾကည္႔ၿပီး စစ္ေဆးတာ ၊ အေရၿပားကို ၿခစ္ယူၿပီး အဏုၾကည္႔ မွန္ဘီလူး ေအာက္မွာ စစ္ေဆးတာ ၊ မွိဳကို ေမြးၿပီး ( culture and identify in Dermatophytes Test Medium ) စစ္ေဆး တာေတြကို ၿပဳလုပ္ ႏိုင္ပါတယ္ ။

ကုသၿခင္း

ေပြးေပါက္ တာဟာ ရွက္စရာမလိုပါဘူး ။ ေဆးေတာ႔ ကုသဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္ ။ ဆရာ၀န္ကို ၿပစရာ မလိုပဲ မိမိ ဘာသာ မိမိ ကုသလို႔ ရပါတယ္ ။ အေရၿပားကို သန္႕ရွင္း ေၿခာက္ေသြ႕ ေနေအာင္ ထားဖို႔ လိုအပ္ ပါတယ္ ။ မွိဳေၾကာင္႔ ၿဖစ္တာအတြက္မို႕ မိွဳသတ္ေဆး ေတြ လိမ္းဖို႔ လိုအပ္ ပါတယ္ ။

ေစ်းကြက္ထဲမွာ နာမည္မ်ိဳးစုံန႔ဲ အေရၿပားေရာဂါအတြက္ လိမ္းေဆးေတြ ရွိပါတယ္ ။
miconazole, clotrimazole အစ ရွိတ႔ဲ anti-fungal မွိဳသတ္ေဆး ေတြပါတဲ႕ လိမ္းေဆး ေတြလိမ္းဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္ ။
အခ်ိဳ႕ လိမ္းေဆးေတြက Hydrocortisone န႔ဲ ေရာစပ္ ထားတာရွိပါတယ္ ။
ဦးေရၿပားမွာ ေပြးေပါက္ တ႔ဲ သူေတြ အတြက္ေတာ႔ Pyrithione Zinc ပါတဲ႕ ေခါင္းေလ်ွာ္ရည္ မ်ိဳး သုံးစြဲ သင္႔ပါတယ္ ။ ( ဥပမာ Head & Shoulders ေခါင္းေလ်ွာ္ရည္ ) ေဆးေတြကို ပုံမွန္လိမ္းဖို႔ လိုအပ္သလို တကိုယ္ေရ သန္႕႔ရွင္းေရးကို ဂရုၿပဳဖို႔လည္းလိုအပ္ပါတယ္ ။ ကုတ္မိလို႔ ပြန္းပဲ႔ၿပီး ဘက္တီးရီးယားပိုးေတြ ၀င္ၿပီး ၿပည္တည္မယ္ ၊ အရည္ေတြ ထြက္ ေနမယ္ဆိုရင္ ပဋိဇီ၀ေဆးေတြန႔ဲ ကုသဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္ ။ ေပြးေပါက္တာ အရမ္းဆိုးေနရင္ ၊ တၿခားေနရာေတြပါ ပြားလာတယ္ဆိုရင္ ၊ လက္သည္းေတြမွာၿဖစ္ေနရင္ ၊ လိမ္းေဆးေတြန႔ဲ ( ၄ ပတ္ၾကာလို႔မွ )မသက္သာဘူးဆိုရင္ ဆရာ၀န္န႔ဲ ၿပသတိုင္ပင္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္ ။
လိုအပ္ရင္ေတာ႔ Ketoconazole တို႔လို မွိဳသတ္တ႔ဲ ေသာက္ေဆးေတြန႔ဲ ကုသႏိုင္ပါတယ္ ။

ဘယ္လိုကာကြယ္မလဲ ။

• အေရၿပားကို အၿမဲ သန္႔ရွင္းေၿခာက္ေသြးေအာင္ထားပါ ။
• ရွန္ပူန႔ဲ ပုံမွန္ေခါင္းေလ်ွာ္ပါ ။ အထူးသၿဖင္႔ ဆံသဆိုင္မွာ ဆံပင္ညွပ္ၿပီးရင္ ၊ ေခါင္းေလ်ွာ္ဖို႔ မေမ႔ပါန႔ဲ ။
• အသားခ်င္းထိရတ႔ဲ အားကစားနည္းေတြလုပ္ၿပီးရင္လဲ ေခါင္းေလ်ွာ္ေရခ်ိဳးပါ ။
• ေၿခအိတ္ ၊ အတြင္းခံေဘာင္းဘီေတြကို ေန႔စဥ္ေလ်ွာ္ဖြတ္ပါ ။
• အ၀တ္အစား ၊ ေခါင္းဘီး ၊ မ်က္ႏွာသုတ္ပု၀ါ ေတြကို မွ်ၿပီးသုံးစြဲၿခင္းကို ေရွာင္ၾကည္ရပါမယ္ ။ ကိုယ္ပိုင္သီးသန္႔ထားၿပီး သုံးစြဲတ႔ဲ အက်င္႔ၿပဳလုပ္ပါ ။


မိမိကိုယ္တိုင္ ေပြးေပါက္ေနရင္လည္း ရွက္စရာ အားငယ္စရာမဟုတ္ပါဘူး ။
ေသခ်ာ ကုသလိုက္ပါ ။ ယားယံၿပီး ကုတ္ဖဲ႔ ေနရတ႔ဲ ေ၀ဒနာေတြ ၊ ရွက္လို႔ လူေတာထဲ မသြား ရဲတာေတြ မၾကာခင္ ေပ်ာက္သြားမွာပါ ။
မိတ္ေဆြ သူငယ္ခ်င္းမွာပဲ ၿဖစ္ၿဖစ္ ၊ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ေပြးေပါက္တ႔ဲသူ ေတြ႔မိခဲ႔ရင္ က်န္းမာေရး အသိပညာ ၿဖန္ေ၀ရင္း ကူညီၾကပါလို႔ တိုက္တြန္းရင္း ........

က်န္းမာေရး ဗဟုသုတ တိုးပြားႏိုင္ၾကပါေစ ။

ဓာတ္ပုံတခ်ိဳ႕ကိုေအာက္မွာ ေဖာ္ၿပေပးလိုက္ပါတယ္ ။











Dr Zero

You received this email because you are subscribed to the real_time feed for http://health.ngoinmyanmar.org/feeds/posts/default. To change your subscription settings, please log into RSSFWD.