ရန္ကုန္ DPA သတင္းေထာက္ မမွန္သတင္းေရးဟု အန္အယ္ဒီ ဦး၀င္းတင္ စြပ္စြဲ
ေခတ္ၿပိဳင္-မင္းႏုိင္သူ/ ၂၈ ဒီဇင္ဘာ ၂၀၀၈
အန္အယ္ဒီပါတီအေနျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္လုိသည့္အပုိင္းႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ မ၀င္လုိသည့္အပုိင္း (၂) ပုိင္းကြဲေနေၾကာင္း အန္အယ္ဒီ ဗဟုိအလုပ္အမွဳေဆာင္အဖြဲ့၀င္ ဦး၀င္းတင္ကုိ ကုိးကား၍ ရန္ကုန္ DPA (Deutsche Presse-Agentur GmbH) ႏုိင္ငံျခား သတင္းေထာက္ ေရးသားခဲ့သည့္သတင္း မွားယြင္းေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည့္ စာတေစာင္ကုိ ဦး၀င္းတင္က ရန္ကုန္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ႏုိင္ငံျခားသတင္းေထာက္မ်ားအသင္းသုိ႔ ဒီဇင္ဘာ (၁၀) ရက္ေန႔စြဲျဖင့္ ေပးပုိ႔ထားသည္။
ႏုိ၀င္ဘာ (၃၀) ရက္ေန႔စြဲျဖင့္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ ဒီပီေအ သတင္း၌ အထက္ပါအတုိင္း ေဖာ္ျပခဲ့ျခင္းျဖစ္ျပီး လိမ္လည္လုပ္ၾကံေရးသားသည့္သတင္းမွားအတြက္ အေရးယူေပးရန္ ရန္ကုန္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ႏုိင္ငံျခားသတင္းေထာက္မ်ားအသင္း အတြင္းေရးမွဴးသို႔ လိပ္မူျပီး အန္အယ္ဒီ ဗဟုိအလုပ္အမွဳေဆာင္အဖြဲ့၀င္ ဦး၀င္းတင္က ေရးသားေပးပုိ႔ထားျခင္း ျဖစ္သည္။
ဒီပီေအသတင္းကုိ ကုိးကား၍ စစ္အစိုးရအလုိက် အတုိက္အခံသတင္းမ်ားအား မမွန္မကန္ေဖာ္ျပေနသည့္ ျပည္တြင္း၀ဂ္ဆုိက္တခုျဖစ္သည့္ သာကီႏြယ္ အင္တာနက္သတင္းဌာနကပါ ဦး၀င္းတင္က ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္လုိသည့္ဆႏၵရွိသေယာင္ အန္အယ္ဒီအတြင္း အကြဲအျပဲမ်ား ေပၚေပါက္ေနသေယာင္ ေရးထားသည့္အတြက္ ဒီပီေအ ႏုိင္ငံျခားသတင္းဌာနႏွင့္ သာကီႏြယ္ အင္တာနက္သတင္းတုိ႔ ပူးေပါင္းလိမ္လည္ လုပ္ၾကံဖန္တီးခ်က္ကုိ အေရးယူေပးရန္ ဦး၀င္းတင္၏ စာ၌ ေဖာ္ျပထားသည္။
ဒီပီေအ သတင္းဌာနသည္ ဂ်ာမဏီႏုိင္ငံ ဟမ္းဘတ္တြင္ အေျခစုိက္သည့္ သိကၡာရွိ သတင္းဌာနၾကီးတခုျဖစ္ေသာ္လည္း ေလာေလာဆယ္ ဒီပီေအ ရန္ကုန္ သတင္းေထာက္မွာ စစ္အစိုးရအလုိက် ေရးသားေနသည့္ စာနယ္ဇင္းသမားတဦးဟု ရန္ကုန္ စာနယ္ဇင္းေလာကမွာ လူသိမ်ားသည့္ ကုိကုိ (စက္မွဳတကၠသိုလ္) ဆုိသူ ျဖစ္ေၾကာင္း ရန္ကုန္ ႏုိင္ငံျခားသတင္းေထာက္ တဦးက ေျပာသည္။
ဒီပီေအ ရန္ကုန္ သတင္းေထာက္ကုိ တာ၀န္ခံသည့္ ဒီပီေအ အယ္ဒီတာမွာ ထုိင္းနုိင္ငံ ဘန္ေကာက္မွာ ရုံးထုိင္သည့္အတြက္ ႏုိင္ငံတကာ အတုိက္အခံမ်ားက ဦး၀င္းတင္၏စာကုိ အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ဆုိ၍ ဘန္ေကာက္ျမိဳ႔ရွိ DPA သတင္းဌာနခြဲရုံး အယ္ဒီတာထံ သို႔ bangkok@dpa.com အီးေမးျဖင့္ ဆက္လက္ ေပးပုိ႔ ကန္႔ကြက္သင့္ေၾကာင္း ရန္ကုန္ ႏုိင္ငံေရးသမားအခ်ိဳ႔ကလည္း ယူဆသည္။
အန္အယ္ဒီ ဗဟုိအလုပ္အမွဳေဆာင္အဖြဲ့၀င္ ဦး၀င္းတင္၏ ႏုိင္ငံေရးရပ္တည္ခ်က္ ၄ ရပ္မွာ ေအာက္ပါအတုိင္းျဖစ္ေၾကာင္းပါ အဆုိပါ စာ၌ ေဖာ္ျပထားသည္။
၁။ စစ္အစိုးရ၏ အမ်ိဳးသားညီလာခံကုိ ဆန္႔က်င္သည္။
၂။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလုံးလႊတ္ေပးေရး၊ ၁၉၉၀ လႊတ္ေတာ္ေခၚေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးေရးဆုိသည့္ စု-လႊတ္-ေတြ႔ လမ္းစဥ္ကုိ ကုိင္စြဲသည္။
၃။ စစ္အစိုးရ၏ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံအေျခခံဥပေဒကုိ လက္မခံ။
၄။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ ထည့္သြင္းစဥ္းစားျခင္းမျပဳ ဟူ၍ျဖစ္သည္။
ဦး၀င္းတင္ လက္မွတ္ေရးထုိးထားျပီး ရန္ကုန္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ႏုိင္ငံျခားသတင္းေထာက္မ်ားအသင္းသုိ႔ ေပးပုိ္႔ခဲ့သည့္ မူရင္း စာအျပည့္အစုံမွာ ေအာက္ပါအတုိင္း ျဖစ္သည္။
Nanook of The North ကမၻာ့ ပထမဆုံး မွတ္တမ္း ႐ုပ္ရွင္ကား ျပသေဆြးေႏြးမည္
ဧရာ၀တီ-ေအးလဲ့၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၆ ရက္ ၁၀၀၈
ကမၻာ့ ရုပ္ရွင္ေန႔ အထိမ္း အမွတ္ အျဖစ္ လာမည့္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ျမန္မာ့ရုပ္႐ွင္ အစည္းအ႐ုံး ခန္းမ၌ ကမၻာ့ ပထမဆံုး မွတ္တမ္း ရုပ္ရွင္ ဇာတ္ကားကို ျပသ ၾကည့္႐ႈ၍ ေလ့လာ ေဆြးေႏြးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း နာမည္ႀကီး ႐ုပ္ရွင္ ဒါ႐ိုက္တာ တဦးက ေျပာသည္။
႐ုပ္ရွင္ေခတ္ဦးႏွင့္ ယေန႔ေခတ္႐ုပ္ရွင္ မည္သို႔ ကြာျခားသည္ကို မ်ိဳးဆက္သစ္႐ုပ္ရွင္သမားမ်ား ေလ့လာႏိုင္ ရန္ ၁၉၂၂ခုႏွစ္ က ႐ိုက္ကူးခဲ့သည့္ ကမၻာ့ပထမဆံုး မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ Nanook of The North ဇာတ္ကား ကို ျပသမည္ျဖစ္သည္ဟု ဒါ႐ိုက္တာ ၾကည္စိုးထြန္းက ေျပာသည္။
ဦးၾကည္စိုးထြန္းက "စက္မႈေတြ ကလည္း ဆန္းသစ္ လာၿပီေလ၊ ဒီေန႔ အႏုပညာ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြ အေနနဲ႔က ကြန္ပ်ဴတာ နည္းပညာအရ ေကာင္းေကာင္း နာလည္ရမယ္၊ ျပသပံု ျပသနည္း ကလည္း ဦးတုိ႔ ငယ္တုန္းက ေခတ္နဲ႔ ကြာျခားသြားၿပီေလ၊ ေရွ႕က ဟာလည္းၾကည့္ အခုေခတ္ နည္းပညာလည္း လိုက္ရမွာ ေပါ့ေနာ္၊ အေဟာင္းေရာ အသစ္ေရာ ေလ့လာရပါမယ္" ဟုေျပာသည္။
ယင္း Nanook of The North ဇာတ္ကားသည္ အျဖဴအမည္း အသံတိတ္ ႐ူပ္ရွင္ဇာတ္ကားျဖစ္ၿပီး
Robert J . Flaherty ဆိုသူက ဒါ႐ိုက္တာ၊ ထုတ္လုပ္သူ၊ ဓာတ္ပုံသမားအျဖစ္ ကေနဒါ ေျမာက္ပိုင္းရွိ အက္စ္ကီးမိုး လူမ်ိဳးမ်ား၏ ေနထိုင္မႈ သဘာ၀ကို ကိုယ္တိုင္႐ိုက္ကူးထားသည့္ ဇာတ္ကားျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ Nanook ဆိုသည္မွာ ဇာတ္ကားတြင္ပါ၀င္သည့္ အက္စ္ကီးမိုး လူမ်ိဳးနာမည္ျဖစ္သည္။
၁၈၉၅ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၂၈ရက္ေန႔တြင္ ျပင္သစ္လူမ်ိဳး လူမီးယားညီအစ္ကိုႏွစ္ဦးက ပဲရစ္ၿမိဳ႕ရွိ Grand ေကာ္ဖီဆိုင္တြင္ ပရိသတ္ ၃၃ေယာက္ ႏွင့္ စတင္၍ တမိနစ္စာ ႐ုပ္ရွင္အပိုင္းအစမ်ား ျပသခဲ့သည့္ေန႔ကို ကမၻာ့ရုပ္ရွင္ေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္၍ ယခု မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ကားကို ျပသရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဒါရုိက္တာ ဦးၾကည္စုိးထြန္း က ေျပာသည္။
ထိုကမၻာ့႐ုပ္ရွင္ေန႔တြင္ ယဥ္ေက်းမႈတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားမ်ား၊ ရုပ္ရွင္ပညာေလ့လာေနေသာ ေက်ာင္း သားမ်ား၊ အႏုပညာသည္ တခ်ိဳ႕ႏွင့္ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားတက္ေရာက္ရန္ဖိတ္ၾကားထားသည္ဟုလည္း ၎က ေျပာဆိုသည္။
ဦးၾကည္စိုးထြန္းကဆက္လက္ၿပီး"ကမၻာကိုလည္း ဗမာအေၾကာင္းသိေစခ်င္တယ္၊ ဗမာကိုလည္း ကမၻာ့ အေၾကာင္း သိေစခ်င္တယ္၊ အဲဒါပါပဲ၊ တျခားႏိုင္ငံေတြက တအားကို ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ၿပီးေတာ့မွ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာေတာ့ အမ်ားႀကီးက်န္ရစ္ ေနတာေပါ့ေနာ္၊ စက္မႈပညာဆိုတာ ကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ကပံ့ပိုးမွ ရမယ့္ ကိစၥပါ" ဟုေျပာသည္။
ျမန္မာ့ရုပ္႐ွင္ဇာတ္ကားမ်ားအနႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ထိုးေဖာက္ႏိုင္ရန္ နည္းပညာပိုင္း၊ စိတ္ကူးစိတ္သန္း၊ တင္ဆက္ပံုမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး မ်ားစြာႀကိဳစားရမည္ဟုလည္း ၎ကေျပာသည္။
ဦးၾကည္စိုးထြန္းက "ဥပမာေပးရရင္ေတာ့ တိုင္တန္းနစ္(Titanic) ရုပ္ရွင္ကားဆိုပါေတာ့၊ ဒီကားက ပိုက္ဆံ ေသာက္ေသာက္လဲ ရတဲ့ကားျဖစ္တယ္၊ ကြန္ပ်ဴတာနည္းစနစ္ ေတြပါတယ္၊ ဒီကားဇာတ္လမ္းလိုပဲ ေရွးေခတ္ အျဖဴအမည္းေခတ္က ရုိက္ကူးခဲ့တဲ့ A night to remember ဆိုတဲ့ ဇာတ္ကားႏွစ္ကား ယွဥ္ၾကည့္ရင္ အရ သာ က တမ်ိဳးစီေပါ့ေနာ္၊ ဒီေခတ္မွာျပန္ၾကည့္ရင္ေတာ့ ႐ုိးသလိုလိုနဲ႔ တကယ္ကို ထိထိမိမိရွိတဲ့ တခ်ိဳ႕ျပပံု ေလးေတြ က သိပ္ေကာင္းတာပဲ၊ ဒီကားႏွစ္ကားရဲ႕ ကြာျခားပံုအရ ေရွးကကား ေတြကိုလည္း လက္လြတ္ လို႔မရဘူးဆိုတဲ့သေဘာေပါ့" ဟုေျပာသည္။
ပထမဦးဆံုး ျမန္မာ့ရုပ္ရွင္ "ေမတၱာနဲ႔သူရာ" အမည္ရွိအသံတိတ္ ဇာတ္ကားကို ျမန္မာ့ရုပ္႐ွင္လုပ္ငန္း ဖခင္ႀကီး ဒါရုိက္တာ ဦးအုန္းေမာင္က ႐ုိက္ကူးခဲ့ၿပီး ၁၉၂၀ ေအာက္တိုဘာလ ၁၃ရက္ေန႔က ႐ုံတင္ျပသခဲ့ သည္။
ျမန္မာ့ရုပ္ရွင္သမိုင္းသည္ ၁၉၂၀ ခုႏွစ္ ကစၿပီး လာမည့္၂၀၂၀ ခုႏွစ္တြင္ ရာျပည့္ႏွစ္ျဖစ္မည္။
HIV/ AIDS ေဝဒနာသည္မ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္သူတို႔ ၾကပ္တည္းေန
ဧရာ၀တီ-ေအးခ်မ္းေျမ့၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၆ ရက္ ၁၀၀၈
ျပည္တြင္းရွိ HIV/ AIDS ေဝဒနာ ရွင္မ်ားကုိ ေစာင့္ေရွာက္ ေပးေနေသာ အန္ဂ်ီအိုမ်ားက လူနာသစ္မ်ား လက္မခံေတာ့ သျဖင့္ ၎ ေဝဒနာ သည္မ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ ေပးေနေသာ မျဖဴျဖဴသင္းတို႔ထံသို႔ ေဝဒနာရွင္မ်ားစြာ ေရာက္ရွိလာရာ ေဆးဝါးႏွင့္ စရိတ္စက အခက္အခဲမ်ား ႀကံဳေတြ႕ေနရေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (အန္အယ္လ္ဒီ) ၏ ကိုယ္ခံအား က်ဆင္းမႈေရာဂါ ကာကြယ္တိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ဦးေဆာင္လုပ္ကိုင္ေပးေနေသာ မျဖဴျဖဴသင္း၏ အဆိုအရ ၎တို႔ထံသို႔ လူနာသစ္မ်ား ေန႔စဥ္ ၄ ဦးမွ ၅ ဦးထိ ဝင္လာလွ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
"လာသမွ်လူနာတိုင္းကုိ မလုပ္ေပးႏိုင္ဘူးလို႔ ျငင္းဖို႔ကလည္း မလုပ္ခ်င္ဘူး။ တခ်ိဳ႕ဆို ညဘက္ႀကီး ေရာက္လာ တာ။ ေနဖို႔၊ စားဖို႔ကအစ က်မတို႔ အစစတာဝန္ယူေပးရတာ" ဟု ၎က ေျပာျပသည္။
လုပ္႐ိုးလုပ္စဥ္အရ မျဖဴျဖဴသင္းဦးေဆာင္ေသာ HIV/ AIDS ေဝဒနာသည္မ်ား ေစာင့္ေရွာက္သည့္ အဖြဲ႕သည္ ယခင္က ေဝဒနာသည္ တဦးေရာက္လာလွ်င္ ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြး ပညာေပးျခင္း၊ နယ္မွ ေဝဒနာရွင္မ်ား ေနစရာ မရွိလွ်င္ ေနစရာ စီစဥ္ေပးျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္ေပးသည္။ ၎လူနာမ်ား ေဆးစစ္ရန္လိုအပ္ပါက ပီအက္စ္ အိုင္ ႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ေပးၿပီး ေဆးေသာက္ ရန္လိုအပ္လာပါက ေအဇက္ဂ်ီ ေဆးခန္းမ်ားသို႔ ညႊန္ျပျခင္းတို႔သာ ေဆာင္ရြက္ ေပး ခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါ လူနာမ်ားလာၿပီး အစစအရာရာ တာဝန္ယူေနရသျဖင့္ အခက္အခဲရွိေနသည္ဟု သိရသည္။
"လူနာေတြက ေဆးခန္းေတြမွာ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ ေတြ႕ရင္ သတင္းဖလွယ္ၿပီး က်မတို႔ဆီသြားလုိ႔ရတယ္ လို႔ အခ်င္းခ်င္း လမ္းညႊန္ၾကရာက တဆင့္စကားနဲ႔သိၿပီး ေရာက္လာတာ ေန႔တိုင္း လူနာအဝင္အထြက္ရွိေပမယ့္ အၿမဲတမ္း လူနာက အေယာက္ ၄၀ ေလာက္က မေလ်ာ့ဘူး" ဟု မျဖဴျဖဴသင္းက ေျပာျပသည္။
မျဖဴျဖဴသင္းႏွင့္ အဖြဲ႕က တာေမြၿမိဳ႕နယ္ရွိေနအိမ္တလံုးႏွင့္ ေတာင္ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္ရွိ ၎၏ မိသားစုပိုင္ ေနအိမ္တို႔တြင္ လူနာမ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ေပးလွ်က္ရွိရာ ေရရွည္တြင္ လူနာမ်ားေနေရးစားေရးႏွင့္ ေဆးရရွိေရးအတြက္ အခက္အခဲရွိေၾကာင္း မျဖဴျဖဴသင္းႏွင့္အတူ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေနေသာ ကိုရာဇာကလည္း ေျပာျပသည္။
"အစိုးရက ဒီေဝဒနာသည္ေတြအတြက္ ဖြင့္ေပးထားတဲ့ ေဆး႐ံုေတြမွာလည္း ေအအာဗီမေျပာနဲ႔ သာမန္ ဘာမီတြန္လို သာမန္အခြင့္အေရးယူေရာဂါေတြအတြက္ ေဆးေတြေတာင္ အလကား မေပးႏိုင္ဘူး" ဟု ကိုရာဇာကဆက္ေျပာသည္။
သာမန္အခြင့္အေရးယူေရာဂါဆိုသည္မွာ ခုခံအားက်ဆင္းခ်ိန္တြင္ ဝင္လာတတ္ေသာ ဖ်ားနာ၊ မွဲ႔ခ႐ု၊ ေရယုန္ အစရွိသည့္ ေရာဂါေဝဒနာမ်ားျဖစ္သည္။ အစိုးရက HIV/ AIDS ေဝဒနာသည္မ်ားအတြက္ ေဝဘာဂီေဆး႐ံုႏွင့္ မဂၤလာဒံုေဆး႐ံု ၂ ႐ံုဖြင့္လွစ္ေပးထားသည္။
ေအဇက္ဂ်ီက ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ကတည္းက ေအအာဗီေဆးေပးျခင္းကို ရပ္နားထားလိုက္ေသာ္လည္း လူနာသစ္မ်ား လက္ခံေပးေနေသးသည္။ ယခုအခါ လူနာသစ္ လက္ခံျခင္းကိုပါ လံုးဝ ရပ္နားထားလိုက္ၿပီျဖစ္သည္။ မျဖဴျဖဴသင္း ဦးေဆာင္ေသာ အဖြဲ႕က လက္ရွိ ေအအာဗီေဆးတိုက္ေကၽြးေနေသာ လူနာအေရအတြက္မွာ ၈၀ မွ ၁၀၀ အတြင္းရွိေနရာ ေရရွည္ ေဆးတိုက္ေကၽြးရန္အတြက္ အခက္အခဲရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။
"ခုေဆးပံုမွန္စားေနေတာ့ အရင္လိုလူေကာင္းအတိုင္းပဲ ေနလို႔ စားလို႔ ေတာ္ေတာ္ေကာင္းတယ္။ က်န္းမာေန ပါတယ္" ဟု မျဖဴျဖဴသင္းတို႔ထံတြင္ ေနထိုင္ကာ ေအအာဗီေဆး စားခြင့္ရေနေသာ ေဝဒနာရွင္ ကိုမ်ိဳးက ေျပာျပသည္။ ၎သည္ ေက်ာက္ပန္းေတာင္းဇာတိျဖစ္ၿပီး ရန္ကုန္ေရာက္၍ မျဖဴျဖဴသင္းတို႔၏ အေစာင့္အေရွာက္ ခံေနသည္မွာ ၃ လခန္႔ရွိၿပီျဖစ္သည္။
ယခုလက္ရွိတြင္ မျဖဴျဖဴသင္းႏွင့္အဖြဲ႕သည္ HIV/ AIDS ပညာေပးအစီအစဥ္အျဖစ္ လက္ကမ္းစာေစာင္ ထုတ္ေဝရန္ စီစဥ္လွ်က္ရွိေသာ္လည္း ေငြေၾကးအခက္အခဲေၾကာင့္ မထုတ္ႏုိင္ေသးေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။
"တခ်ိဳ႕ဆို ဒီေရာဂါကို လံုးဝမသိဘူး။ နယ္ကလူေတြ ဒီေရာဂါအေၾကာင္း မသိဘဲ ေသသြားတဲ့သူေတြ ရွိတယ္။ တခိ်ဳ႕က သိတာနဲ႔ ပိုက္ဆံလည္း ရွိေတာ့ ေအအာဗီေဆးေသာက္ၿပီး က်န္းမာလာၾကတာရွိတယ္" ဟု မျဖဴျဖဴသင္းက ရွင္းျပသည္။
လက္ကမ္းစာေစာင္မ်ားကို ယခင္က အန္ဂ်ီအိုမ်ားထံမွရရွိေသာ္လည္း ယခုေနာက္ပိုင္း မရႏိုင္ေတာ့ရာ ေလွ်ာက္လႊာစာရြက္ေပၚတြင္ လက္ေရးႏွင့္ ႏိုင္သေလာက္ေရး၍ ေဝဒနာသည္မ်ားကို ဖတ္ခိုင္းသည့္ အစီအစဥ္သာ ျပဳလုပ္ေနရသည္ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ HIV/ AIDS ေဝဒနာရွင္ေပါင္း ၃ သိန္း ၆ ေသာင္းေက်ာ္ရွိၿပီး ေအအာဗီေဆး စားခြင့္ ရရွိသူမွာ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းသာရွိေၾကာင္း နယ္စည္းမျခားဆရာဝန္မ်ားအဖြဲ႕ (အမ္အက္စ္အက္ဖ္) က ေၾကညာထားသည္။
မျဖဴျဖဴသင္းႏွင့္အဖြဲ႕သည္ ၎ေဝဒနာရွင္မ်ားကို ၂၀၀၂ ခုႏွစ္မွ စတင္ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး စတင္ခ်ိန္မွ ေရတြက္လွ်င္ ယခုထိ လူနာေပါင္း ၂၅၀၀ ဝန္းက်င္ကို ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ေၾကာင္း ကိုရာဇာကေျပာသည္။
"ေအအာဗီေဆးက ေပ်ာက္တဲ့ေဆး မေပၚမခ်င္း မေသမခ်င္းေသာက္ေနရမွာ။ ေရရွည္မွာ လူနာေတြအတြက္ က်ေနာ္စိုးရိမ္တယ္" ဟု ကိုရာဇာက ေျပာသည္။
ဆူနာမီ ေလးႏွစ္ ျမန္မာ အလုပ္သမားေတြရဲ႕ စိတ္ဒဏ္ရာေတြ မပ်ယ္ေသး
ဗီြအိုေအ၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၆ ရက္ ၂၀၀၈
အိႏၵိယ သမုဒၵယာထဲမွာ ရိုက္ခတ္ခဲ့တဲ့ ဆူနာမီ ငလ်င္လိႈင္းေတြေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေလးႏွစ္က အာရွႏုိင္ငံေတြမွာ လူေတြ သိန္းခ်ီေသဆုံးခဲ့တာ ဒီေန႔ ေလးႏွစ္ ျပည့္ခဲ့ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ ဆူနာမီလိႈင္းေတြေၾကာင့္ ထိုင္းႏိုိင္ငံ ေတာင္ပိုင္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံသား အလုပ္သမားေတြ ေထာင္နဲ႔ခ်ီ ေသဆုံးခဲ့ေပမယ့္ ဒီအလုပ္သမားေတြရဲ႕ မိသားစုေတြကို ကူညီ ေစာင့္ေရွာက္ေရးေတြမွာ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိေနဆဲပဲလို႔ ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႔ေတြက ေျပာပါတယ္။ အေသးစိတ္ကို ထိုင္းအေျခစိုက္ သတင္းေထာက္ ကိုမိုးေဇာ္က တင္ျပထားပါတယ္။
၂၀၀၄ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၆ ရက္ေန႔မွာ ရိုက္ခတ္ခဲ့တဲ့ ဆူနာမီ လိႈင္းေၾကာင့္ အိႏိၵယ သမုဒၵရာ အတြင္းက ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၄ ႏိုင္ငံမွာ လူ ၂၃၀,၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ေသဆံုးခဲ့ရၿပီး ၄၅,၀၀၀ ေလာက္ ေပ်ာက္ဆံုးခဲ့ရတယ္လို႔ ခန္႔မွန္းခဲ့ပါတယ္။ ဆူနာမီလိႈင္း ရိုက္ခတ္တာေၾကာင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္း ပင္လယ္ကမ္းေျခေဒသမွာ လာေရာက္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားေတြလည္း ေထာင္နဲ႔ခ်ီ ေသဆံုးခဲ့ရတယ္လို႔ ကူညီကယ္ဆယ္ေရး အဖဲြ႔ေတြ က သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
မိသားစု၀င္ေတြ ေသဆံုးခဲ့ရတာေၾကာင့္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္ခံစားခဲ့ေနရတဲ့ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားေတြကို အခုခိ်န္ထိ ထိထိေရာက္ေရာက္ ပံ့ပိုးေပးႏိုင္တာ မရိွေသးဘူးလို႔ ဆူနာမီ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းေတြကို ကိုယ္တိုင္ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေနသူ ဦးထူးခ်စ္ က ေျပာပါတယ္။
"အဓိက ကေတာ့ဗ်ာ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ လုပ္ဖို႔က်န္ခဲ့တာေတာ့ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ပံ့ပိုးတဲ့ ဒီ trauma ျဖစ္ေနတဲ့ အလုပ္သမားေတြကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ေတြလည္း မလုပ္လိုက္ႏိုင္ဘူးေပါ့ေနာ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ မိသားစု၀င္ေတြ ဥပမာ သူတို႔ရဲ႕ သားမယားေတြ၊ သားသမီးေတြ ဆံုးရံႈးသြားတဲ့ သူေတြေပါ့ဗ်ာ။ အဓိက က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ သိပ္ၿပီးေတာ့ မသိသာေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ဖူးတဲ့ စိတ္ပညာရွင္ေတြက သူတို႔ဟာ တခုခု ခ်ိဳ႕ယြင္းေနတယ္ ဆိုတဲ့ဟာမ်ိဳးေပါ့။ တခ်ိဳ႕ဆုိရင္ အရက္ အလြန္အကၽြံ ေသာက္ေနတာတို႔ လက္ရိွ သာမန္လူေတြထက္ ထူးျခားေနတာမ်ိဳးေတြ က်ေနာ္တို႔ ေတြရတာရိွတယ္ဗ်။ အမ်ိဳးသမီးေတြ က်ေတာ့လည္း စိုးရိမ္ေၾကာက္လန္႔မႈ လြန္ကဲတာဗ်။ တခ်ိဳ႕ေတြက အဲဒီ ခါးသီးတဲ့ဟာေတြ ေတြ႔ခဲ့ရေတာ့ တခုခု ေလမုန္တိုင္း ျဖစ္တယ္။ မုိးႀကီးတယ္ဆိုလို႔ရိွရင္ ေျပးဖို႔ ေရွာင္ဖို႔ေတြကိုပဲ အၿမဲတမ္း စဥ္းစားတယ္။ ဘယ္လိုမွ သူတို႔ကို ႏွစ္သိမ္႔လို႔ မရဘူး။ အဲလုိပံုစံမ်ိဳးေတြ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ရတယ္။"
ထိုင္းအစိုးရနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာအဖဲြ႔အစည္းေတြက တျခား ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ကူညီေဆာင္ရြက္တာေတြ ရိွခဲ့ေပမယ့္ ဆူနာမီ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ႏိႈင္းစာရင္ ကယ္ဆယ္ေရး အဖဲြ႔ေတြ က အင္အားနည္းလြန္းေနတယ္၊ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာ အလုပ္သမား ေတြအတြက္ အလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြေရးနဲ႔ အိမ္ယာျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းေတြကိုလည္း ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္တာမရိွခဲ့ဘူးလုိ႔ ကိုထူးခ်စ္ က ေထာက္ျပပါတယ္။
ဆူနာမီလိႈင္း အတြင္းမွာ ဇနီးနဲ႔အတူ ပိုင္ဆိုင္တာေတြ အားလံုး ဆံုးရႈံးခဲ့ရတဲ့ ကေလးႏွစ္ေယာက္ ဖခင္ ကိုလွစိုးကေတာ့ သူ႔ရဲ႕ အေတြ႔အၾကံဳေတြကို အခုလို ေျပာျပပါတယ္။
"က်ေနာ္လိုက္ရွာတဲ့အခါ ရွာမေတြ႔ဘူးဗ်ာ။ က်ေနာ့္ သားၾကီးဆိုရင္ ေအာ္ငိုတာ အေမ အေမနဲ႔ ငယ္သံပါသြားတာေပါ့။ အေမ အေမ သားတို႔ကို ထားခဲ့ၿပီလား ေအာ္တာ။ က်ေနာ္လည္း အဲဒီမွာ မ်က္ရည္ေတြ တအားက်တာေပါ့၊ တို႔မိသားစုဘ၀ဆံုးၿပီ။ ဘ၀ကဲြၿပီေပါ့။ က်ေနာ့္သမီး ၁၂ ႏွစ္က သူ႔အေမဆံုးၿပီး ၁ ႏွစ္အၾကာမွာ သူ႔အေမလြမ္းတဲ့ စိတ္နဲ႔ပဲ ေရာဂါရၿပီး ဆံုးသြားတာပဲ။ အခုလည္း က်ေနာ္ အခုထက္ထိ ဆူနာမီ ျဖစ္ၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ ပင္လယ္ကမ္း ဆင္းတာလည္း မရိွ။ ပင္လယ္ကမ္းသြားၿပီး စိတ္ကူးယဥ္တာလည္း မရိွ။ ေၾကာက္လန္႔သြားတာေပါ့။ အခုလည္း က်ေနာ္ အလုပ္လုပ္ရင္ ကမ္းနားေပၚမွာ အကာအကြယ္ရိွတဲ့ ေနရာေတြမွာ လုိက္လုပ္တယ္။ ပင္လယ္ကမ္းဆိုတာ ေၾကာက္ကို ေၾကာက္သြားတာ မ်က္စိထဲ ျမင္ကို မျမင္ခ်င္တာ။"
ကိုလွစိုးဟာ သူ႔ရဲ႕ ဇနီး အေလာင္းကိုလည္း ျပန္မရခဲ့ပါဘူး။ အခုအခ်ိန္ထိ အမည္မသိ အေလာင္းေပါင္း ၄၀၀ နီးပါး က်န္ရိွေနၿပီး ေပ်ာက္ဆံုးစာရင္း အေနနဲ႔ ၄၄၅ ေယာက္ ရိွတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ အဲဒီေပ်ာက္ဆံုး စာရင္းထဲမွာ ၉၅ ေယာက္ဟာ ျမန္မာအလုပ္သမားေတြ ျဖစ္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။
ဆူနာမီ ျဖစ္ပြားခ်ိန္က ကူညီကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းေတြေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီး အခုလည္း ဆူနာမီလိႈင္းဒဏ္သင့္တဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းက ဖန္င ေဒသမွာ ျမန္မာအလုပ္သမားေတြရဲ႕ အေရးကို ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ကိုထူးခ်စ္ က ျမန္မာျပည္မွာ တုိက္ခိုက္ခဲ့တဲ့ နာဂစ္မုန္တိုင္းနဲ႔ ဆူနာမီလိႈင္းေနာက္ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းေတြ အေပၚမွာ အခုလုိ သံုးသပ္ပါတယ္။
"က်ေနာ္တို႔ နာဂစ္ ျမန္မာျပည္မွာ ျဖစ္တာနဲ႔ ဆူနာမီ ထိုင္းမွာျဖစ္တာနဲ႔ဆို ႏိႈင္းယွဥ္လို႔မရတဲ့ ကြာဟမႈေတြ ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ျမင္တယ္ဗ်။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဆူနာမီ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ရက္ပိုင္းအတြင္း တပတ္ေလာက္ပဲ ၾကာတယ္။ တတ္ႏိုင္သေလာက္ က်ေနာ္တို႔ အဲန္ဂ်ီအို ေတြေရာ ဒီ ထိုင္းအစိုးရရဲ႕ ဌာနဆုိင္ရာေတြေရာ ထိုင္းလူမ်ိဳးေတြကေရာ တကယ့္ကို တတပ္တအားနဲ႔ ႏိုင္တဲ့ဘက္ကေန အေရးေပၚလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေပးၾကေတာ့ ဘာပဲေျပာေျပာ သူတို႔အေနနဲ႔ လုပ္ေပးထားႏိုင္တယ္ေပါ့။ နာဂစ္မွာက်ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာေရာ ႏိုင္ငံတကာက တသီးပုဂၢလ အလွဴရွင္ေတြပါ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လွဴခြင့္မေပးတာမ်ိဳးေတြ ဘာေတြ ရိွတာဆိုေတာ့ေလ အင္မတန္မွ ကြာဟေနတယ္လို႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ျမင္တယ္ဗ်။"
ထို္င္းအာဏာပိုင္ေတြက ဆူနာမီ လိႈင္းအတြင္း ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ေသဆံုးသူေပါင္း ၅,၀၀၀ ေက်ာ္ ရိွမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားၿပီး နာဂစ္မုန္တိုင္းအတြင္းမွာေတာ့ ကြယ္လြန္သူနဲ႔ ေပ်ာက္ဆံုးသူေပါင္း ၁၃၀,၀၀၀ ေက်ာ္ရိွမယ္လို႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရ က သတင္းထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
ဒီကေန႔က်ေရာက္တဲ့ (၄) ႏွစ္ေျမာက္ ဆူနာမီ ႏွစ္ပတ္လည္အခမ္းအနားကို ထိုင္းႏိုင္ငံ ေတာင္ပိုင္း ဖန္င ၿမိဳ႕နယ္ ဘန္နယန္း မွာ ဆူနာမီ ျပခန္းဖြင့္ပဲြ က်င္းပခဲ့သလို ညေနဖက္မွာ ဆုေတာင္းပဲြေတြ က်င္းပမွာျဖစ္ပါတယ္။
You received this email because you are subscribed to the real_time feed for http://soneseayar.blogspot.com/feeds/posts/default. To change your subscription settings, please log into RSSFWD.