၂၀၀၈ ခု ဒီမိုကေရစီေရးၫႊန္းကိန္း ဆန္းစစ္ခ်က္ ျမန္မာေနာက္ဆုံးနီးပါးရ
ေခတ္ၿပိဳင္၊ ဒီဇင္ဘာ ၂၂ ရက္ ၂၀၀၈
ကမာၻတလႊားရွိ (၁၆၇) ႏုိင္ငံကုိ ဒီမုိကေရစီေရးပီျပင္မႈရွိမရွိ လန္ဒန္အေျခစုိက္ အီးအုိင္ယူအဖြဲ႕က စစ္တမ္းေကာက္ၿပီး ၫြန္းကိန္းတည္ေဆာက္ၾကည့္ခဲ့ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံက အဆင့္ (၁၆၃) မွာသာရွိသည္။
ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ား၏ ထက္၀က္ခန္႔ကုိ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမ်ားဟု တြက္ဆႏိုင္ေသာ္လည္း ဒီမိုကေရစီ အျပည့္အ၀ရွိသည့္ ႏိုင္ငံအေရအတြက္မွာ (၃၀) ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သာရွိၿပီး (၅၀) ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ဒီမိုကေရစီေရး ျပႆနာရွိသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားဟု သတ္မွတ္ထားသည္။ က်န္ရွိေနေသာ ႏိုင္ငံ (၈၇) ႏိုင္ငံအနက္ (၅၁) ႏိုင္ငံတြင္ အာဏာရွင္ ႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္ၿပီး (၃၆) ႏိုင္ငံမွာမူ တ၀က္တပ်က္ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္သည္။ ျပည့္၀သည့္ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံမ်ားအဆင့္တြင္ OECD အဖြဲ႔၀င္ ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံ အမ်ားစု ပါ၀င္ၿပီး အာရွမွ ဂ်ပန္ႏွင့္ ေတာင္ကိုရီးယား (၂) ႏိုင္ငံသာပါ၀င္သည္။
ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကုိသက္ေဇာ္ အစာငတ္ခံ ဆႏၵျပ
မဇၩိမ-ျမင့္ေမာင္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၂ ရက္ ၂၀၀၈
နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ)။ ။ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုသက္ေဇာ္သည္ ေမာ္လၿမိဳင္ေထာင္ အာဏာပိုင္မ်ားက ဖိႏွိပ္ေနသည့္အေပၚ မေက်နပ္သျဖင့္ အစာငတ္ခံ ဆႏၵျပေနသည္။
မြန္ျပည္နယ္ ေမာ္လၿမိဳင္ေထာင္တြင္း၌ အာဏာပိုင္မ်ားက သူ႔ကို သံေျခက်င္းခတ္ထားသည့္အေပၚ မေက်နပ္သျဖင့္ အစာငတ္ခံ ဆႏၵျပေနသည္မွာ ၄ ရက္ရွိေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သိရျခင္းျဖစ္သည္။
"ေမာ္လၿမိဳင္ေထာင္မွာ ေရာက္ေနတဲ့ ကိုသက္ေဇာ္ အစာငတ္ခံ ဆႏၵျပေနတယ္လို႔ သိရတယ္။ ေထာင္အာဏာပိုင္ေတြကို မေက်နပ္လို႔ ဆႏၵျပေနတယ္လို႔ ၾကားတယ္။ အေၾကာင္းစံုကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တိတိ္က်က် မသိရေသးပါဘူး" ဟု အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္ ဦးဥာဏ္၀င္းက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
သူက ဆက္ၿပီး ''ဒီဇင္ဘာလ ၁၉ ရက္ေန႔က စျပတယ္လို႔ ၾကားတယ္။ သူ႔အေဖက ၂ ႀကိမ္ ေတြ႔ခဲ့ၿပီးၿပီ။ က်ေနာ္ သူနဲ႔ ေတြ႔လို႔ ေမးၾကည့္ေတာ့၊ လာမယ့္ စေနေန႔မွာ ထပ္ေတြ႔ဖို႔ ႀကိဳးစားေနတယ္" ဟု ေျပာသည္။
ေလာင္စာဆီေစ်းႏႈန္း က်ဆင္းေရး ဆႏၵျပမႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ၿပီးခဲ့သည့္နွစ္ ၾသဂုတ္အတြင္းက ကိုသက္ေဇာ္ အပါအ၀င္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ၁၃ ဦး စတင္ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရသည္။
ယခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ အင္းစိန္ သီးသန္႔တရားရံုးက ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ၃၅ ဦးအား ေထာင္ဒဏ္ ၆၅ ႏွစ္ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ နယ္စြန္နယ္ဖ်ား ေဒသမ်ားရွိ အက်ဥ္းေထာင္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ရာတြင္ ကိုသက္ေဇာ္သည္ ေမာ္လၿမိဳင္ေထာင္သို႔ ေရာက္ရွိသြားခဲ့သည္။
ဆႏၵျပေနသည့္ အေျခအေန အေသးစိတ္ကို ပိုမိုသိရွိႏုိင္ရန္ ဖခင္ျဖစ္သူထံ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းေသာ္လည္း ဆက္သြယ္၍ မရခဲ့ပါ။
မင္းသား ေက်ာ္သူ ၀ါဒျဖန္႔ ဇာတ္ကားမ်ား မရိုက္ေတာ့
မဇၩိမ-နန္းေဒ၀ီ၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၂ ရက္ ၂၀၀၈
နယူးေဒလီ (မဇိၥ်မ)။ ။ ေရႊ၀ါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သည့္ ရုပ္ရွင္သရုပ္ေဆာင္ႏွင့္ နာေရး အခမဲ့ ကူညီေပးေနသူ ဦးေက်ာ္သူက စစ္အစိုးရ ၀ါဒျဖန္႔ဇာတ္ကားမ်ား ရိုက္ကူးေတာ့မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ယေန႔ ေျပာဆိုသည္။
သံဃာေတာ္မ်ား ဦးေဆာင္ဆႏၵျပရာတြင္ ဆြမ္းကပ္ႏွင့္ ေရ ကပ္လွဴခဲ့သျဖင့္ အာဏာပိုင္မ်ားက ရက္သတၱပတ္ ၃ ပတ္ၾကာ ထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရသူ သူက လူထုအက်ဳိးျပဳ ရုပ္ရွင္ကားမ်ားကိုသာ ရိုက္ကူးသြားမည္ျဖစ္ကာ၊ အစိုးရ ၀ါဒျဖန္႔ ရုပ္ရွင္ဇာတ္လမ္းမ်ားအတြက္ ရိုက္ကူးေတာ့မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုျခင္းျဖစ္သည္။
"အစိုးရ ၀ါဒျဖန္႔ ဇာတ္ကားေတြဆို လံုး၀ မရိုက္ေတာ့ဘူး။ အႏုပညာကို ပီျပင္ပံုေဖာ္ႏိုင္တဲ့ ဇာတ္လမ္းေတြ၊ လူထုကို အက်ဳိးျပဳႏိုင္မယ့္ ဇာတ္လမ္းမ်ဳိး၊ သမိုင္းနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကိုပဲ ရိုက္ေတာ့မယ္။ မဟုတ္ရင္ေတာ့ မရိုက္ေတာ့ဘူး" ဟု သူက ေျပာသည္။
၂၀၀၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၂၄ ရက္ေန႔က ေရႊတိဂုံဘုရားေပၚတြင္ ဆႏၵျပသံဃာေတာ္မ်ားကို ေရႏွင့္ ဆြမ္း ကပ္လွဴခဲ့ရာ ဦးေဆာင္သူ အမ်ဳိးသားေရး ဦး၀င္းႏိုင္ အပါအ၀င္ ရုပ္ရွင္သရုပ္ေဆာင္ ဦးေက်ာ္သူ၊ လူရႊင္ေတာ္ ဇာဂနာႏွင့္ စာေရးဆရာမ်ား ပါ၀င္ခဲ့သည္။
၃ ပတ္ၾကာ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းၿပီးေနာက္ ျပန္လြတ္လာရာတြင္ သူ ပါ၀င္ရိုက္ကူးခဲ့သည့္ ရုပ္ရွင္ကားႀကီး ၂ ကား အပါအ၀င္ ဗီြဒီယိုကားေပါင္း ၂၀ ခန္႔ကို ရုံတင္ျပသခြင့္ ပိတ္ပင္ခဲ့သည္သာမက၊ HIV ပညာေပး ဇာတ္လမ္းျဖစ္သည့္ 'အၾကြင္းမဲ့ လံုၿခံဳရာ' ဇာတ္လမ္းကိုပါ ဆင္ဆာအဖြဲ႔မွ ျပသခြင့္ ပိတ္ပင္ခဲ့သည္။
အစိုးရ ၀ါဒျဖန္႔ ရုပ္ရွင္ဇာတ္လမ္းမ်ားတြင္ ရိုက္ကူးေတာ့မည္ မဟုတ္ေသာ္လည္း ရုပ္ရွင္လုပ္ငန္းမွ အၿပီးအပိုင္ ထြက္ခြာသြားမည္ မဟုတ္ေၾကာင္းႏွင့္ စစ္အာဏာပိုင္မ်ားက ရိုက္ကူးခြင့္ေပးပါက လြတ္လပ္သည့္ ရုပ္ရွင္ရိုက္ခြင့္၊ ဆင္ဆာတင္းက်ပ္မႈမ်ား မရွိမွသာ ရိုက္ကူးေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သူက ေျပာသည္။
"အၿပီးအပိုင္ ထြက္မယ္ဆိုတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ရိုက္ခြင့္ ဖြင့္ေပးခဲ့ရင္ေတာင္ က်ေနာ္ ရိုက္ခ်င္မွ ရိုက္ေတာ့မယ္။ ရုပ္ရွင္ဇာတ္လမ္းေတြ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ရိုက္ခြင့္ရတဲ့အခါ၊ ဆင္ဆာတင္းက်ပ္မႈေတြ မရွိေတာ့မွဘဲ ရိုက္ေတာ့မယ္" ဟု ဦးေက်ာ္သူက ေျပာသည္။
သူက ဆက္ၿပီး "နာေရးကူညီမႈအသင္း လုပ္ငန္းကိုပဲ က်ေနာ္ လုပ္သြားမယ္။ အဲဒါေတြကိုပဲ ေဇာက္ခ် လုပ္သြားမယ္" ဟု သူက ေျပာသည္။
အသက္ ၄၈ ႏွစ္အရြယ္ရွိ ဦးေက်ာ္သူသည္ အားလပ္ရက္မ်ားတြင္ ပန္းခ်ီဆြဲလာခဲ့ရာ ယခုဆိုလွ်င္ ပန္းခ်ီကားေပါင္း ၁၈ ကား ေရးဆြဲၿပီးခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။
ျမန္မာ့အလုပ္သမားအေရး ျပႆနာမ်ားႏွင့္ၾကံဳ
မဇၩိမ-မိုးသူႏွင့္ ထက္ဝင္း၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၂ ရက္ ၂၀၀၈
ရန္ကုန္ (မဇၩိမ)။ ။ ဥပေဒကို မလိုက္နာျခင္း၊ တိက်ေသခ်ာေသာ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈ မရွိျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အလုပ္သမား အားလံုးနီးပါးသည္ အလုပ္ရွင္မ်ားခိုင္းသမွ် လုပ္ေနရသည့္ဘဝသို႔ ေရာက္ေနသည္။
ပ်က္စီးယုိယြင္းေနေသာ စီးပြားေရး၊ စစ္အစိုးရ၏ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွည္ၾကာခဲ့ေသာ စီးပြားေရး စီမံခန္႔ခြဲမႈ ညံ့ဖ်င္းျခင္း၊ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး ကိစၥမ်ားကို သိရွိနားလည္မႈ မရွိျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားမွာ ေရြးခ်ယ္စရာဟူ၍ မရွိဘဲ အလုပ္ရွင္မ်ား ခိုင္းသမွ် လက္ခံလုပ္ကိုင္ရသည့္ အေနအထားသို႔ ဆိုက္ေရာက္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ အဓိက စီးပြားေရးအခ်က္အျခာႏွင့္ ၿမ့ဳိျပအဆန္ဆံုး ရန္ကုန္ၿမ့ဳိရွိ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ စက္႐ုံမ်ား၊ စက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ား တည္ရွိရာ စက္မႈဇံုမ်ားျဖစ္သည့္ လိႈင္သာယာႏွင့္ ေရႊျပည္သာရွိ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားလည္း သူတို႔၏ လုပ္ငန္းခြင္ သာယာေရးႏွင့္ အေျခခံ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးမ်ား ဆိတ္သုဥ္းမႈ ျပႆႆနာတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္၍ သူတို႔၏ အလုပ္ရွင္မ်ားႏွင့္ ျပႆႆနာမ်ား ျဖစ္ေနသည္ဟု သိရသည္။
ဤသို႔ အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္ ေစာ္ကားခံရျခင္းမ်ားအတြက္ စက္မႈဇံုမ်ားရွိ စက္႐ုံအမ်ားအျပားတြင္ မၾကာခဏ ျပႆႆနာမ်ား ျဖစ္ပြားေနရသည္ဟု ဆိုသည္။ အဆုိပါ စက္မႈဇံုမ်ားတြင္ အနည္းဆံုးစက္မႈလုပ္ငန္း ၁၉ ခုရွိသည္။
၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလကလည္း လိႈင္သာယာစက္မႈဇံုရွိ အိုပါးလ္ (Opal) အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံမွ အလုပ္သမားမ်ားသည္ လုပ္ခမွန္မွန္ မရျခင္း၊ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး ႐ုပ္သိမ္းခံရျခင္းေၾကာင့္ အလုပ္မလုပ္ဘဲ ဆႏၵျပခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ ယင္းသည္ အလုပ္ရွင္ႏွင့္ အလုပ္သမားမ်ားအၾကား ျဖစ္ေပၚေနေသာ ၾကံဳေနက် ျပႆႆနာ၏ နမူနာတခုျဖစ္သည္။
ေနာက္တပတ္အၾကာတြင္ ကုမၸဏီက အလုပ္သမားမ်ားအား မူရင္းလစာ၏ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းျဖစ္ေသာ က်ပ္ေငြ ၅ဝဝဝ စီ တိုးေပးလိုက္မွ အလုပ္သမားမ်ားက အလုပ္ျပန္ဆင္းရန္ သေဘာတူခဲ့ၾကသည္။
လက္လႈပ္မွ ပါးစပ္လႈပ္ရသူ လုပ္ခစား ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားအတြက္ အၾကံဳရဆံုး ျပႆႆနာမွာ သူတို႔၏ လစာစနစ္ျဖစ္သည္။ သူတို႔မွာ တပတ္လွ်င္ ၆ ရက္ လုပ္ၾကရၿပီး၊ အေျခခံလစာအျဖစ္ တရက္လွ်င္ က်ပ္ ၂ဝဝ (အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၆ ဆင့္) သာ ရၾကသည္။ က်န္ေငြမွာ အလုပ္ပ်က္ရက္ မရွိျခင္း၊ ခြင့္မယူျခင္းအတြက္ ေဘာနပ္စ္ အျဖစ္ ရရွိျခင္းျဖစ္သည္။
အမွန္စင္စစ္ ေဘာနပ္စ္ဆုေငြ (Bonus) မွာ သူတုိ႔လုပ္ခ၏ အဓိကအစိတ္အပိုင္း ျဖစ္ေနသည္။ ယင္းဆုေငြမွာ တလလွ်င္ က်ပ္ ၂ ေသာင္းေက်ာ္ ရေလ့ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ ဤဆုေၾကးစနစ္သည္ တရက္ပ်က္လွ်င္ပင္ အျဖတ္ခံရသည္။ တရက္ပ်က္၍ အျဖတ္ခံရေသာ ဆုေၾကးေငြသည္ သူတို႔ရေသာ ေန႔စားလုပ္ခထက္ မ်ားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အလုပ္သမားမ်ားမွာ ဆုေၾကးရရန္ အလုပ္ကို အျပင္းအထန္ ပင္ပန္းဆင္းရဲစြာ ၾကိဳးစားလုပ္ၾကရသည္။
တရက္ခြင့္ယူလွ်င္ ဆုေၾကးမရေသာေၾကာင့္ မူရင္းလစာ မလံုမေလာက္ႏွင့္ အလုပ္သမားမ်ားမွာ အလြန္က်ပ္တည္းေသာ အေျခအေနႏွင့္ ရင္ဆိုင္ၾကရသည္။
အသဲအသန္ ႐ုန္းကန္ရပ္တည္ေနရေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ တူညီေသာ အသံကို ေရာင္ျပန္ဟပ္သည့္ အေနျဖင့္ သူတို႔စက္႐ုံပိုင္ရွင္ ထုတ္လုပ္သူမ်ားအေနျဖင့္ လစာတိုးေပးရန္ မတတ္ႏိုင္ေၾကာင္းျဖင့္ အိုပါးလ္စက္႐ုံမွ အၾကီးတန္း စီမံခန္႔ခြဲ႔ေရး ဝန္ထမ္းတဦးက ေျပာသည္။
အျခား စီးပြားေရးသမားမ်ား၊ စက္႐ုံပိုင္ရွင္မ်ား၊ စက္႐ုံမန္ေနဂ်ာမ်ားကလည္း သူတို႔ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို အၿမဲတေစ ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည့္ အခက္အခဲ အက်ပ္အတည္းမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ေငြလဲလွယ္ႏံႈး မတည္ၿငိမ္ျခင္း၊ ထုတ္လုပ္မႈစရိတ္မ်ား ျမင့္တက္လာေနျခင္း၊ လွ်ပ္စစ္မီး ျပတ္ေတာက္ျခင္း၊ ေလာင္စာဆီေစ်းႏံႈးမ်ား ျမင့္တက္ျခင္းႏွင့္ မၾကာမီက ၾကံဳခဲ့ရေသာ မုန္တိုင္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ပ်က္စီးမႈမ်ား စသည္တို႔ကို ေျပာျပၾကသည္။
ယခုလို အေျခအေနေပါင္းစံု ရင္ဆိုင္ေနရေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအေနျဖင့္ အလုပ္သမားမ်ား၏ လစာမ်ား တိုးျမႇင့္ေပးျခင္း၊ အလုပ္သမားမ်ား၏ အေျခခံလုိအပ္ခ်က္မ်ားကို ျဖည့္ဆီးေပးျခင္း ဆိုသည္တို႔မွာ လံုးဝနီးပါး မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း အဆိုပါ ဝန္ထမ္းက ေျပာသည္။
ရန္ကုန္ၿမ့ဳိရွိ စီးပြားေရး ပညာရွင္တဦးကမူ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အလုပ္သမားမ်ား၏ လုပ္ခမွာ အျခားဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္လွ်င္ အလြန္နည္းေၾကာင္းႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံထက္ပင္ နည္းေသးေၾကာင္း ေျပာသည္။
ဤလုပ္ခလစာကိစၥအျပင္ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားအတြက္ အျခား အဓိက စိုးရိမ္ပူပန္ဖြယ္ရာမ်ားမွာ လုပ္ငန္းခြင္ အေျခအေန အလြန္အမင္း ဆိုးဝါးေအာက္တန္းက်ျခင္းျဖစ္သည္။ အလုပ္ရွင္မ်ားက ေခတ္မီနည္းပညာသစ္မ်ား အသံုးျပဳ၍ ပိုလွ်ံအလုပ္သမားဟူ၍ မရိွေအာင္၊ အလုပ္သမားမ်ား၏ လုပ္အားကို အစြမ္းကုန္ႏိႈက္ထုတ္ အသံုးခ်ရန္ ၾကိဳးစားၾကသည္။ ဤတြင္ အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ လုပ္ငန္းခြင္အေျခအေနမွာ အလြန္ဆိုးရြား နိမ့္က်ေသာ အျဖစ္ႏွင့္ ရင္ဆိုင္ၾကရသည္။
အခ်ဳိ႔စက္႐ုံမ်ားဆိုလွ်င္ အိမ္သာသြားရန္ပင္ ကဒ္ျပားစနစ္ တီထြင္ျပဳလုပ္ထားသည္။ ဤနည္းျဖင့္ အိမ္သာသြားေနသည့္ အလုပ္သမားဦးေရ မည္သည့္အခ်ိန္တြင္ပင္မဆို အနည္းဆံုး ရွိေနေစရန္ လုပ္ေဆာင္ထားသည္။ အိမ္သာထဲတြင္ စကားေဖာင္ဖြဲ႔ အခ်ိန္ျဖဳန္းမေနရန္ လုပ္ေဆာင္ထားေသာ စနစ္ေၾကာင့္ အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ အလြန္ အဆင္မေျပ ျဖစ္ရသည့္အျပင္ သိကၡာလည္း အလြန္က်သည့္ အေျခအေနကို ရင္ဆိုင္ရသည္။ အိမ္သာတက္ခြင့္ကဒ္ျပား အေရအတြက္ကို ကန္႔သတ္ထားပံုမွာလည္း အလြန္ရယ္စရာ ေကာင္းလွသည္။ အလုပ္သမား ၇ဝ ခန္႔ရွိေသာ စက္႐ုံတ႐ုံတြင္ ထိုကဒ္ျပားမ်ဳိး ၃ ခုသာ ရွိသည္။
ေနာက္ထပ္ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံ အလုပ္သမားမ်ား တိုင္တန္းေျပာဆိုၾကသည့္ သူတို႔အတြက္ အဆင္မေျပသည့္ ကိစၥမွာ စက္႐ုံထဲတြင္ ဖိနပ္စီးခြင့္ မေပးျခင္းျဖစ္သည္။ တေနကုန္ မတ္တပ္ရပ္၍ လုပ္ရေသာ သူတို႔အလုပ္အတြက္ ဤသို႔ စီးခြင့္မေပးျခင္းေၾကာင့္ ေျခေထာက္မ်ား နာက်င္ရေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။ သို႔ေသာ္ အလုပ္ရွင္မ်ားကလည္း ဖိနပ္စီးပါက သူတို႔စက္႐ုံမွ ထုတ္လုပ္ေနေသာ အထည္မ်ားကို ပ်က္စီးမႈမ်ား ျဖစ္ေစသည္ဟု ျပန္ေျပာၾကသည္။
ေနာက္ထပ္ အဓိက အခက္အခဲတရပ္မွာ အပိုဝင္ေငြရွာရန္အတြက္ အျခားအလုပ္အကိုင္မ်ား လုပ္ရန္ အခ်ိန္ပိုဟူ၍ မရွိျခင္းျဖစ္သည္။ သူတို႔ေပးေသာ အခ်ိန္ပိုေၾကးမွာလည္း သူတို႔ရေသာ တေန႔တြက္လုပ္ခ၏ ႏွစ္ဆသာ ျဖစ္သျဖင့္ အလြန္နည္းသည္ဟု သူတို႔က ဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တည္ဆဲအလုပ္သမား ဥပေဒမ်ားအရ အခ်ိန္ျပည့္ စက္႐ုံလုပ္သားတေယာက္သည္ တပတ္လွ်င္ ၄၄ နာရီ လုပ္ခြင့္ရိွၿပီး၊ အခ်ဳိ႔စက္႐ုံမ်ားကို ႁခြင္းခ်က္ျဖင့္ ၂၄ နာရီ လည္ပတ္ခြင့္ ေပးထားသည့္ စက္႐ုံမ်ားတြင္ တပတ္ ၄၈ နာရီ လုပ္ခြင့္ရွိသည္။ အခ်ိန္ပိုလုပ္ခြင့္မွာ တႏွစ္လွ်င္ နာရီ ၆ဝ ထက္ မပိုေစရဘဲ ပံုမွန္လစာႏံႈး၏ ၂ ဆေပးရသည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံကဲ့သို႔ေသာ ႏိုင္ငံတြင္ ထိုကဲ့သို႔ေသာ လုပ္ငန္းခြင္ အေျခအေနမ်ဳိးမ်ား မရွိပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲေရးအပိုင္းတို႔က ျမန္မာႏို္င္ငံ၏ အလုပ္သမား ဥပေဒမ်ားသည္ ယခုထက္ပို၍ ေျပာင္းလြယ္ျပင္လြယ္ ရွိသင့္ေၾကာင္း သေဘာရၾကေသာ္လည္း သူတို႔အေနျဖင့္ ေလာေလာဆယ္တြင္ ဤအလုပ္သမား ဥပေဒမ်ားကို ေခတ္ႏွင့္အမီ ျပင္ဆင္ရန္ေသာ္၎၊ ျပန္လည္ထိန္းညႇိရန္ေသာ္၎ အစီအစဥ္ မရွိပါေၾကာင္းျဖင့္ အလုပ္သမားဝန္ၾကီးဌာန ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူက ေျပာသည္။
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အလုပ္သမားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ILO) ၏ ဆက္ဆံေရး႐ုံးတ႐ုံး ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ဖြင့္လွစ္ခြင့္ကို ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ ကတည္းက ခြင့္ျပဳထားခဲ့ေသာ္လည္း သူတို႔၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္မွာ အဓၶမလုပ္အားေပး ကိစၥရပ္မ်ား၊ ကေလးစစ္သား ကိစၥမ်ားႏွင့္ လြတ္လပ္စြာ အသင္းအပင္းဖြဲ႔စည္းခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ား စသည္တို႔ကိုသာ လုပ္ကိုင္ရန္ သူတို႔၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေဘာင္ကို ကန္႔သတ္ထားျခင္း ခံရသည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ အျခား အလ်င္အျမန္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေနေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္မူ ဤအဖြဲ႔၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္မွာ စက္မႈလုပ္ငန္းဆုိင္ရာ ကိစၥမ်ားကိုပါ လုပ္ကိုင္ခြင့္ရေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မူ ထိုသို႔ ရရွိျခင္း မရွိပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မူ ဤသို႔ စက္မႈလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ အျငင္းပြားမႈမ်ား ကိုင္တြယ္ခြင့္မွာ သူတို႔၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေဘာင္ အျပင္ဘက္သို႔ ေရာက္ရွိေနသည္။ ယင္းသည္ ကုလသမဂၢ ေအဂ်င္စီတခုအတြက္ စံႏွစ္ခု က်င့္သံုးရာေရာက္ေနၿပီး၊ စစ္အစိုးရအေနျဖင့္ အျခား ကုလသမဂၢ ေအဂ်င္စီမ်ားကို ဘာေၾကာင့္ ဂ႐ုမစိုက္ ေဘးခ်ိတ္ထားႏိုင္သည့္ အေၾကာင္းတရပ္လည္း ျဖစ္သည္။
စစ္အစိုးရအေနျဖင့္ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားကို ဆက္လက္ အာဏာတည္ေစရန္ လုပ္ေဆာင္ေလ့ရွိသည္။ အလုပ္သမားမ်ားအတြက္မူ သူတို႔အခြင့္အေရးမ်ားအတြက္ အကာအကြယ္မွာ အလြန္ပင္ မလံုမျခံဳ ရွိေနသည္။ သူတို႔ ရပိုင္ခြင့္ရွိေသာ ဥပေဒအရ ရပိုင္ခြင့္မ်ားအေၾကာင္းလည္း သူတို႔ မသိၾကပါ။
"အလုပ္သမားေတြက အလုပ္သမား အခြင့္အေရးလည္း မသိဘူး။ တျခား ဒါမ်ဳိးလည္း ဘာမွမသိဘူး။ ဒီေတာ့ စက္႐ုံပိုင္ရွင္ေတြက အလုပ္သမား ဥပေဒေတြကို မသိက်ဳိးကၽြံလုပ္ၿပီး၊ သူတို႔လိုခ်င္တဲ့ ေထာင္ေခ်ာက္ထဲ အလုပ္သမားေတြကို အတင္းေမာင္းသြင္းေတာ့တာ" ဟု ရန္ကုန္အေျခစိုက္ အၾကီးတန္း သတင္းစာဆရာတဦးက ေျပာသည္။
အလုပ္သမားမ်ားက အလုပ္သမားေရးရာ အာဏာပိုင္မ်ားထံ တိုင္တန္းသမွ်သည္လည္း ေရေရရာရာ တံု႔ျပန္မႈဟူ၍ မရေၾကာင္း အဆိုပါ သတင္းစာဆရာက ေျပာသည္။ ဥပမာျပရလွ်င္ တိုင္တန္းေျပာၾကားၾကေသာ္လည္း အလုပ္သမား အမ်ားစုမွာ လုပ္သက္ခြင့္ ခံစားခြင့္မရၾကေၾကာင္း သူက ေျပာသည္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ၊ အလုပ္သမားတေယာက္ ဒဏ္ရာရရွိလွ်င္ျဖစ္ေစ၊ အလုပ္မွ ထြက္ခိုင္းလွ်င္ျဖစ္ေစ၊ အခ်ဳိ႔ေသာ ကုမၸဏီမ်ားသည္ အလုပ္သမား ေလ်ာ္ေၾကးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ အလုပ္သမား ဥပေဒမ်ားကိုမူ လိုက္နာေလ့ရွိတတ္ေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
"အလုပ္သမားတေယာက္ကို အလုပ္က အတင္းအက်ပ္ ႏုတ္ထြက္ခိုင္းတာမ်ဳိးဆိုရင္ေတာ့ တခ်ဳိ႔ကုမၸဏီေတြက လစာရဲ့ ၃ လစာကေန ၆ လစာအထိ ေလ်ာ္ေၾကးအေနနဲ႔ ေပးတာမ်ဳိး ရွိပါတယ္" ဟု သူက ဆိုသည္။
တည္ဆဲ အလုပ္သမား ဥပေဒမ်ားအရ တေန႔လွ်င္ အလုပ္ခ်ိန္ ၈ နာရီ၊ တပတ္လွ်င္ ၄၄ နာရီထက္ ပိုပါက ထိုအခ်ိန္ပိုကို အေျခခံလစာလုပ္ခ၏ ၂ ဆ တြက္ခ်က္ေပးရမည္ျဖစ္သည္။ ဤအခြင့္အေရးသည္ ၁၉၂၃ ခုႏွစ္ အလုပ္သမား ေလ်ာ္ေၾကးဥပေဒႏွင့္ ၁၉၅၁ ခြင့္ရက္ႏွင့္ အားလပ္ရက္မ်ား ဥပေဒတြင္ ျပ႒ာန္းကာ အကာကြယ္ေပးထားျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အဆိုပါဥပေဒမ်ားႏွင့္ တကယ္ လုပ္ကိုင္ေနေသာ အလုပ္႐ုံစက္႐ုံမ်ားသည္ ဘာမွ်မဆိုင္သလို မပတ္သက္သလို ျဖစ္ေနသည္။
လက္ရွိအေျခအေနမ်ားေအာက္တြင္ အလုပ္ရွင္ အလုပ္သမား အျငင္းပြားမႈမ်ားသည္ ပို၍ တိုးမ်ားလာဖြယ္ ရွိေနသည္ဟု အခ်ဳိ႔ေသာ အကဲခတ္မ်ားက ထင္ျမင္ယူဆၾကသည္။
'၁၉၅၁ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလုပ္သမား အက္ဥပေဒ' ျပင္ဆင္ခ်က္အရ၊ တဆက္တည္း လုပ္သက္ ၁၂ လရွိေသာ အလုပ္သမားတိုင္းသည္ ပ်မ္းမွ်လစာလုပ္ချဖင့္ လုပ္သက္ခြင့္ ၁ဝ ရက္ ခံစားခြင့္ရွိေၾကာင္းႏွင့္ အလုပ္ရွင္က ခြင့္ျပဳရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျပ႒ာန္းထားသည္။
"ဥပေဒမွာ ဒီလိုျပ႒ာန္းထားေပမယ့္ ဆက္တိုက္ ၁၂ လ အလုပ္လုပ္ခဲ့ေပမယ့္လည္း တခ်ဳဳိ႔စက္႐ုံေတြမွာ လုပ္သက္ခြင့္ မခံစားၾကရတာရွိပါတယ္" ဟု လိႈင္သာယာ စက္မႈဇံု စီမံခန္႔ခြဲေရးေကာ္မတီ အဖြဲ႔ဝင္တဦးက ေျပာသည္။
စက္မႈ ၁ ဝန္ၾကီးဌာန၏ စာရင္းအင္းမ်ားအရ ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္ကုန္တြင္ စက္မႈဇံုမ်ား၌ လုပ္ကိုင္ေနေသာ အလုပ္သမားေပါင္း သံုးသိန္းေလးေသာင္း ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စက္႐ုံေပါင္း ၄၂ဝဝဝ ေက်ာ္ရွိရာ၊ အမ်ားစုမွာ အိမ္တြင္းစက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား၊ အေသးစားႏွင့္ အလတ္စား စက္႐ုံမ်ားျဖစ္ၾကသည္။
နာဂစ္ကူညီေရး ျပဳလုပ္သူ အမ်ိဳးသမီး ေထာင္တြင္း၌ က်န္းမာေရး ဆုိး၀ါးေန
ဧရာ၀တီ၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၂ ရက္ ၂၀၀၈
စစ္အစိုးရက ဖမ္းဆီး ထားသည့္ နာဂစ္ ဒုကၡသည္မ်ား ကူညီ ကယ္ဆယ္ေရး ျပဳလုပ္ခဲ့သူ မယာဥ္ယာဥ္၀ိုင္းသည္ အက်ဥ္းေထာင္ အတြင္း၌ က်န္းမာေရး ဆုိး၀ါးေနၿပီး ေဆး၀ါးကုသမႈလုံေလာက္စြာ ခံယူခြင့္ မရေၾကာင္း အင္းစိန္ေထာင္ ၀န္ထမ္း အသိုင္းအ၀န္းက ေျပာသည္။
အသက္ ၃၆ ႏွစ္ရွိ အဆိုပါ မယာဥ္ယာဥ္၀ိုင္းသည္ ေထာင္တြင္း၌ ေသြးအံျခင္း၊ အစာအိမ္ေရာဂါျဖစ္ျခင္း စသည့္ ေ၀ဒနာမ်ား ခံစားေနရၿပီး ဆန္ျပဳတ္ေသာက္ေနရသည္မွာ ၂ လခန္႔ရွိၿပီျဖစ္သည္ဟု အင္းစိန္ေထာင္ ၀န္ထမ္းတဦး ကေျပာသည္။
"ဒီေန႔ သူ႔အစ္မ လာေတာ့ ေျပာတယ္၊ ေထာင္ထဲမွာ ဆန္ျပဳတ္ပဲ ေသာက္ေနရတာ ၂ လေလာက္ရွိၿပီ၊ အဲဒါ က်န္ခဲ့တဲ့ တပတ္က အံတာ ေသြးပါတယ္၊ သူ႔က်န္းမာေရး အေျခအေနက အမ်ိဳးသမီး ေရာဂါလည္း ရွိေတာ့ ၊ သူ႔ကို အျပင္ေဆး႐ုံျပရမွာကို ေထာင္ေဆး႐ုံမွာပဲ ျပေနရတယ္၊ ေလာေလာဆယ္ ေထာင္က လမ္းေၾကာင္း ေတာင္းထားလို႔တဲ့၊ ေနာက္မွပဲ ျပေပးမယ္တဲ့၊ အင္းစိန္ေထာင္မွာပဲ"ဟု ၎က ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
မယာဥ္ယာဥ္၀ိုင္းသည္ နာဂစ္မုန္တိုင္း တိုက္ခတ္ၿပီးေနာက္ ဇြန္လအတြင္းက ထင္ရွားသည့္ လူရႊင္ေတာ္ ဇာဂနာ အပါအ၀င္ တျခားေသာ မုန္တိုင္းဒုကၡသည္မ်ားကို ကူညီကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ေနသူမ်ားႏွင့္အတူ အာဏာပိုင္မ်ား ၏ ဖမ္းဆီးအေရးယူမႈကို ခံခဲ့ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ ေရွာက္ေရးအသင္း(ေအေအပီပီ) အတြင္းေရးမႉး ဦးတိတ္ႏိုင္ကလည္း"သူက သူႏိုင္သေလာက္ နာဂစ္ ဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသမီး တေယာက္ပါ"ဟု ေျပာသည္။
လတ္တေလာ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားတြင္ ဆရာ၀န္လုံေလာက္စြာမရွိေၾကာင္း၊ အက်ဥ္းသားမ်ားအေန ႏွင့္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈခံယူရန္ အခက္အခဲမ်ားရွိေၾကာင္းလည္း ဦးတိတ္ႏိုင္ငံက ဆိုသည္။
"ဒီေန႔ ေထာင္ေတြရဲ႕ လက္ငင္း အေျခအေနေတြမွာေတာ့၊ ေထာင္တိုင္း လိုလိုမွာပဲ က်န္းမာေရး ခ်ဳိ႕တဲ့မႈေတြ ရွိတယ္၊ ပထမ ဦးဆုံးအခ်က္ကေတာ့ အိုင္စီအာစီ ၀င္ေရာက္ ကူညီခြင့္ မရတာလည္း ပါမွာေပါ့၊ ေနာက္တခုက ေထာင္ေတြမွာ ဆရာ၀န္မရွိတဲ့ ေထာင္က အမ်ားစုျဖစ္ေနတယ္၊ ဆရာ၀န္ ရွိရင္ေတာင္မွ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား တေယာက္ က်န္းမာေရး မေကာင္းလို႔ ဆရာ၀န္ျပခြင့္ က အာဏာပိုင္အဆင့္ဆင့္ကို တင္ရတဲ့ ကိစၥမ်ိဳးေတြရွိတယ္၊ အဲဒါ ေၾကာင့္ မလိုအပ္ဘဲနဲ႔ ေရာဂါေတြက ပိုၿပီးေတာ့ ျပင္းထန္လာတဲ့ကိစၥ မ်ိဳးေတြ၊ အသက္ပါ ဆုံး႐ႈံးသြားရတဲ့ ကိစၥမ်ိဳးေတြဟာ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ တကယ္ကို စိုးရိမ္စရာ အေျခအေနေတြျဖစ္ပါတယ္"ဟု ဦးတိတ္ႏိုင္က ေျပာျပ သည္။
ျမန္မာ့အလင္း သန္းညြန္႔ ကြယ္လြန္
ဧရာ၀တီ-ဇာနည္၀င္း၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၂ ရက္ ၂၀၀၈
သတင္းစာ ဆရာႀကီး ျမန္မာ့အလင္း သန္းညြန္႔၏ စ်ာပနကုိ ယမန္ေန႔က ေရေ၀း သုသာန္တြင္ ျပဳလုပ္ခ့ဲရာ စာနယ္ဇင္းႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး ေလာကမွ မိတ္ေဆြမ်ား၊ ခ်စ္ခင္ ေလးစားသူမ်ား လုိက္ပါပုိ႔ေဆာင္ခ့ဲၾကသည္။ ဦးသန္းညြန္႔ (အသက္ ၈၃ ႏွစ္) သည္ ယခုလ ၁၉ ရက္ေန႔က ကြယ္လြန္ခ့ဲျခင္းျဖစ္သည္။
ျမန္မာ့အလင္း သန္းညြန္႔သည္ ၿဗိတိသွ်ကုိလုိနီေခတ္တြင္ အထက္တန္းအထိ ပညာသင္ယူခ့ဲသည္။ ၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္မွစ၍ ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာတုိက္တြင္ လခစားအလုပ္သင္အျဖစ္ ၀င္ေရာက္လုပ္ကုိင္ခ့ဲသည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီး ၿပီးေသာအခါ ျမန္မာ့အလင္းတြင္ အယ္ဒီတာအဖဲြ႔၀င္ လခစားသတင္းေထာက္ ျဖစ္လာသည္။
သတင္းေထာက္အျဖစ္ ၁၆ ႏွစ္ၾကာ ေဆာင္ရြက္ခ့ဲစဥ္ ႏုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္၊ အားကစား၊ စစ္ေျမျပင္သတင္းမ်ားကုိ တာ၀န္ယူ ေရးသားခ့ဲသည္။ ၁၉၅၃ တြင္ ဖဲြ႔စည္းခ့ဲေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာ သတင္းေထာက္မ်ား ဌာနခ်ဳပ္ ABRA (H.Q.) ၏ ပထမဆုံး အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ တာ၀န္ေပးအပ္ခံခ့ဲရသည္။
ထုိ႔ေနာက္ ျမန္မာ့အလင္းတြင္ တာ၀န္ခံအယ္ဒီတာအျဖစ္ ၂၈ ႏွစ္ၾကာ ေဆာင္ရြက္ခ့ဲသည္။ ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာမွ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္တြင္ အၿငိမ္းစားယူခ့ဲၿပီးေနာက္ပုိင္းတြင္ အေတြ႔အႀကဳံႏွင့္ အေတြးအျမင္ ေဆာင္းပါးမ်ားကုိ မဂၢဇင္း၊ ဂ်ာနယ္မ်ားတြင္ ေရးသားခ့ဲသည္။
ကြယ္လြန္ခ်ိန္တြင္ သားသမီး ၅ ဦး၊ ေျမး ၇ ဦး၊ ျမစ္ ၆ ဦး က်န္ရစ္ခ့ဲသည္။
လူ႔အခြင့္အေရး အခ်ိဳးေဖာက္ခံရဆံုး ၁၀ ႏိုင္ငံတြင္ ျမန္မာပါဝင္
ဧရာ၀တီ-ေအးခ်မ္းေျမ႕၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၂ ရက္ ၂၀၀၈
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကမၻာေပၚတြင္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး အေရးေပၚ ေစာင့္ေရွာက္မႈ အညံ့ဖ်င္းဆံုး ႏိုင္ငံျဖစ္ေၾကာင္း နယ္စည္းမျခား ဆရာဝန္မ်ားအဖြဲ႕ (အမ္အက္စ္အက္ဖ္) ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရသည္။
ထိုကဲ့သို႔ က်န္းမာေရးႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ညံ့ဖ်င္းသည္ဟု ဆိုရာတြင္ ကမၻာ့အဆိုးရြားဆုံး ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ၾကေသာ ကြန္ဂို၊ ဆုိမာလီ၊ အီရတ္၊ ဆူဒန္၊ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ တန္းတူ ျမန္မာႏိုင္ငံက လိုက္ပါေနသည္ဟု အမ္အက္စ္အက္ဖ္ က ဆိုသည္။
အမ္အက္စ္အက္ဖ္အေနႏွင့္ ယခုကဲ့သို႔ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈအနည္းပါးဆံုး၊ လံုၿခံဳမႈအကင္းမဲ့ဆံုး၊ လူ႔အခြင့္အေရး အခ်ိဳးေဖာက္ခံရဆံုး ၁၀ ႏိုင္ငံကို ၁၉၉၈ ခုႏွစ္မွစတင္ ေၾကညာလာခဲ့ရာ ယခုအခါ ၁၁ ႀကိမ္ေျမာက္ေၾကညာျခင္းျဖစ္သည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ တႏွစ္တာအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ အခံရဆံုး ၁၀ ႏိုင္ငံကို အမ္အက္စ္အက္ဖ္က တနဂၤေႏြေန႔က ထုတ္ေဖာ္ေၾကညာခဲ့ရာတြင္ "ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ဇင္ဘာေဘြလို ႏိုင္ငံေတြမွာ အစိုးရက က်န္းမာေရးကို ဦးစားေပး ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ ပ်က္ကြက္႐ံုမကဘူး ၾကားဝင္ေဆာင္ရြက္ေပးမယ့္ အန္ဂ်ီအိုေတြကိုလည္း မသကၤာဘူး။ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ေရွာက္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြမွာလည္း ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြၾကားက လုပ္ေဆာင္ ေနရတာ ေတြ႕ရတယ္" ဟု ေဖာ္ျပပါရွိသည္။
ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ခုခံအားက်ဆင္းသည့္ ေဝဒနာ ခံစားေနရသူတို႔မွာ ေဆးကုသခြင့္ ကင္းမဲ့လွ်က္ ေသဆံုးေနရေသာ္လည္း စစ္အစိုးရအေနႏွင့္ ၎ေဝဒနာသည္တို႔ကို ပါဝင္ကူညီမႈ အလြန္ပင္ နည္းပါးလွ်က္ရွိေၾကာင္း အမ္အက္စ္အက္ဖ္က ျဖည့္စြက္ေျပာၾကားသည္။
"ပဋိပကၡေၾကာင့္၊ စစ္ေၾကာင့္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈမခံရတဲ့၊ လ်စ္လွ်ဴ႐ႈခံေနရတဲ့၊ တကယ့္ကို အေရးေပၚလိုအပ္ေနတဲ့ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ေသာ လူေတြကို ဦးစားေပးကူညီႏိုင္မယ္ဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ ဒီစာရင္း ထုတ္ျပန္တာပါ" ဟု အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အမ္အက္စ္အက္ဖ္ ဥကၠဌ ေဒါက္တာ ခရစၥတိုဖီ ဖိုနီးယားက ေျပာသည္။
၎အဖြဲ႕အစည္း၏ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္အတြင္း ဆိုးရြားေသာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈ ကပ္ေဘး ႀကီး ၂ ခုကို ခံစားခဲ့ရသည္ဟုဆိုသည္။ ယင္းကပ္ေဘးႀကီး ၂ ခုမွာ လူေပါင္း ၁၃၀၀၀၀ ေက်ာ္ ေပ်ာက္ပ်က္ ေသဆံုးရသည့္ နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းကပ္ေဘးႏွင့္ ေဆးကုသမႈ ကင္းမဲ့ကာ ေသဆံုးေနရသည့္ HIV/ AIDS ေဝဒနာ ကပ္ေဘးတို႔ ျဖစ္သည္။
"စစ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္က စၿပီး ျမန္္မာႏိုင္ငံက ပဋိပကၡေပါင္းမ်ားစြာ ႀကံဳေတြ႕ခံစား ခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီထဲကမွ နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္း မုန္တိုင္းကေတာ့ ျပင္ပကမၻာက ေမ့ေလ်ာ့ခံထားရတဲ့ ျမန္မာ ျပည္သူ ေတြအတြက္ ေနာက္ဆံုးခံရတဲ့ ကပ္ေဘးတခုပါ။ ဝမ္းနည္းစရာေကာင္းတာက ဒီဒဏ္ေတြကို အားအနည္းဆံုး ဆိုတဲ့ ျမန္မာျပည္သူေတြက ခံစားေနရတာပါပဲ" ဟု အမ္အက္စ္အက္ဖ္က ဆိုသည္။
အမ္အက္စ္အက္ဖ္၏ အဆိုအရ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေအအာရ္ဗီေဆး အေရးေပၚလိုအပ္ေနသည့္ HIV/AIDS ေဝဒနာရွင္ ၇ ေသာင္းခြဲေက်ာ္ ရွိေနၿပီး ၎တို႔ထဲမွာ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ေဆးကုသမႈ ခံယူခြင့္ရသည္ဟု သိရသည္။
You received this email because you are subscribed to the real_time feed for http://soneseayar.blogspot.com/feeds/posts/default. To change your subscription settings, please log into RSSFWD.