မိဘေက်းဇူး ျမင္းမိုရ္ဦးကို အထူးေက်ေအာင္ ဆပ္ၾကပါ…
မိဘတို႔၏ေက်းဇူးတရားကို ယူဇနာေပါင္း ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ အျမင့္ေဆာင္ေသာ ျမင္းမိုရ္ ေတာင္ႏွင့္ ဥပမာကပ္ ဂုဏ္ႏိႈင္းအပ္လည္း ဤမွ်ျမင့္ဆို ထိုျမင္းမိုရ္မွာ ႏြားခ်ိဳခန္႔သာရွိေတာ့ သည္ဟု ဗုဒၶျမတ္ဘုရား ေဟာၾကားခဲ့၏။ မိဘမ်ားသည္ ျဗဟၼာအလား စိတ္ထားပိုင္ရွင္မ်ား လည္းျဖစ္ၾကသည္။။ ကိုယ္၀န္တည္ရာ ရွိလာေသာအခါ ေရာဂါကင္းပါေစ၊ အဂၤါေျခလက္ ျပည့္စံုပါေစဟု သေႏၶသားအား ေမတၱာပို႔၏။ ေမြးဖြားလာလို႔ ငိုသံၾကားကလည္း ကရုဏာ တရား ျဖစ္ပြားၾက၏။ သားသမီးမ်ား လမ္းေလွ်ာက္ေျပးလႊား ကစားၾက၍ ထိုထိုအတတ္ မြန္ျမတ္သည့္ပံု ေတြ႔ႀကံဳျပန္ေတာ့ မုဒိတာတရား ျဖစ္ပြားၾက၏။ ကိုယ့္ေျခကိုယ့္လက္ မားမား ရပ္၍ အိမ္ယာခြဲကာ စီးပြားရွာႏိုင္လို႔ မိဘအကူ မယူရဘဲ ေနသည့္အခါက်ျပန္ေတာ့လည္း သားသမီးတို႔အေပၚ၌ ဥေပကၡာတရား ပြားမ်ားၾကသည့္ မိဘတို႔၏ ေက်းဇူးမွာကား လြန္စြာ မ်ားျပား ႀကီးမားလွပါသည္။
မိဘတို႔၌ ဆပ္လို႔မကုန္ႏိုင္ေသာ ဂုဏ္ေတာ္မ်ား ရွိေသာေၾကာင့္ အနႏၲဂိုဏ္း၀င္ ေက်းဇူးရွင္မ်ား အျဖစ္ အၿမဲဂါရ၀ ရိုေသၾကရမည္ျဖစ္သည္။ မိဘေမတၱာ သီတာေရစင္ပမာ ေအးျမသည္သာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သားသမီးတို႔အတြက္ဆိုလွ်င္ အဆန္မရွိ အစုန္သာလွ်င္ရွိေသာ ေမတၱာရွင္ မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ဖ၀ါးလက္ႏွစ္လံုး ဖခံုးလက္ႏွစ္သစ္မွ အစျပဳ၍ လူျဖစ္ေအာင္ ေကၽြးေမြးခဲ့ ၾကၿပီးလွ်င္ ငါးအင္ေသာ၀တၱရား မပ်က္ျပားရေအာင္လည္း ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့ၾကသည္။ လူဘံု အလယ္ ဂုဏ္အငယ္ဘို႔ ပညာရည္ႏို႔ ေသာက္စို႔ႏိုင္ရန္လည္း မိဘတု႔ိကပဲ ေဆာင္ရြက္ေပး ခဲ့ၾကသည္။ "ေတာင္းဆိုးပလုန္းဆိုးသာ ပစ္ရိုးထံုးစံရွိသည္၊ သားဆိုးသမီးဆိုးကိုေတာ့ ပစ္ရိုး ထံုးစံမရွိ"သည့္မိဘမ်ားပင္ မဟုတ္ပါေလာ။
အနႏၲေက်းဇူးရွင္ ထိုမိခင္ဖခင္တို႔၏ ေက်းဇူးတရားကို ဘယ္ေသာအခါမွ မေမ့အပ္။ အခြင့္သင့္ တိုင္း မိမိတတ္ႏိုင္သမွ် မွန္စြာေက်းဇူးဆပ္ရပါမည္။ မဆပ္ႏိုင္ဘူး ထားလိုက္ဦး၊ ေက်းဇူး မကန္းမိဘို႔ အေရးႀကီးသည္။ ေက်းဇူးကန္းမိလွ်င္ ယခုဘ၀မွာတင္္ ဒုကၡပင္လယ္ေ၀ၾကရမည့္ အျပင္ မဂ္ဖိုလ္မွလည္း ဖီလာျဖစ္သြားႏိုင္ေပသည္။ မိဘႏွစ္ပါးက သားသမီးဆယ္ကိုးေယာက္ ကို ေကၽြးေမြးထားႏိုင္ေသာ္လည္း သားသမီးဆယ္ကိုးေယာက္က မိဘႏွစ္ပါးကို မေကၽြးေမြးႏိုင္ သည္မွာ အဘယ့္ေၾကာင့္နည္း။ ေက်းဇူးတရားကို မသိမႈႏွင့္သတိတရား ေမ့ေလ်ာ့ေနမႈေၾကာင့္ ပင္ျဖစ္သည္။ ေလာက၌ ရခဲလွေသာ သူႏွစ္ဦးသည္ရွိ၏။ ထိုသူတို႔မွာ-
(၁) ေရွးဦးစြာ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာသူႏွင့္
(၂) သူ႔ေက်းဇူးကိုသိၿပီး ျပန္လည္ေက်ေအာင္ဆပ္ႏိုင္ေသာသူတို႔ျဖစ္ၾကသည္။
ရခဲၿပီးမြန္ျမတ္သည့္သူျဖစ္ေအာင္ မိဘေက်းဇူးကိုသိၿပီး ေက်ႁပြန္ေအာင္ဆပ္ႏိုင္ဘို႔္ သတိတရား မေမ့ေလ်ာ့ဘဲ ရိုေသေလးျမတ္စြာ ေပးဆပ္ၾကရပါမည္။
ထိုသို႔မဟုတ္ဘဲ သားသမီးယုတ္တို႔မွာကား မိဘဆီမွ အေမြရလမ္းမျမင္လွ်င္ ထံပါးနီးရပ္ မကပ္ၾကဘဲ ေရွာင္တတ္ၾက၏။ ထို႔ေၾကာင့္ "မိဘကိုပင္၊ ဥစၥာျမင္မွ၊ ခင္မင္ျမတ္ေလး၊ သားတို႔ ေကၽြး၏၊ သမီးတို႔ေမြး၏၊ ပဲေရြးမရွိ၊ မိဘတို႔အား၊ သမီးသားသည္၊ ထံပါးနီးရပ္၊ မကပ္တုန္လ်င္း၊ ေရွာင္ၾကခြင္း၏။"ဟူ၍ ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ မန္လည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးက ေရးစပ္ေတာ္မူ ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေပသည္။္။ မိဘတိုု႔၌ ဥစၥာရွိလွ်င္ မေသခင္ကပင္ အေမြခြဲခ်င္ၾကသည့္ သားသမီးမ်ား လည္း ရွိၾကေပသည္။ မိဘတို႔ ေသသြားလို႔ အေမြမညီၾကလွ်င္ ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမခ်င္း ရံုးတက္ကာ သူ႔ထက္ငါအၿပိဳင္ျပဳ အေမြလုၾကသည္လည္းရွိသည္။ မည္မွ်သံေ၀ဂရစရာ ေကာင္းလိုက္သနည္း။ အေမြယူ မွားေနၾကသည္။ သားသမီးတို႔မည္သည္ မိဘတို႔၏ ေကာင္းမႈ အေမြမ်ားကို ဆက္လက္ခံယူက်င့္သံုးရမည္သာျဖစ္၏။ ဤမွ်တင္မဟုတ္ေသး၊ မိဘတို႔ဂုဏ္ တိုးပြားေရးကို အေလးထားကာ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေပးရမည္ျဖစ္သည္။ သားသမီးအမ်ိဳး အစား(၃)မ်ဳိးရွိ၏။ ၎တို႔မွာ-
(၁) အတိဇာတ- မိဘထက္သီလ၊ သမာ၊ ပညာစေသာ ဂုဏ္ေက်းဇူး လြန္ျမတ္ေသာသူ။
(၂) အႏုဇာတ- မိဘႏွင့္ ဂုဏ္ေက်းဇူး တူမွ်ေသာသူ။
(၃) အ၀ဇာတ- မိဘေအာက္ ဂုဏ္ေက်းဇူး နိမ့္ည့ံေသာသူတို႔ ျဖစ္ၾကေပသည္။
မိဘတို႔၏ ေမြးေကၽြးေဟာင္းကို ျပန္လည္ေက်းဇူးဆပ္သည့္လမ္းစဥ္မွာ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ တိုင္ ျဖည့္က်င့္ေတာ္မူခဲ့ေသာ အလြန္ထူးမြန္ျမတ္သည့္ ပါရမီကုသိုလ္ထူးႀကီးပင္ျဖစ္သည္။ ဘုရားအေလာင္းေတာ္မ်ားသည္ ယင္းကုသိုလ္ေတာ္ျမတ္ကို သတိဉာဏ္ကပ္၍ ဘ၀ အသေခ်ၤအနႏၲ ျဖည့္က်င့္ေတာ္မူခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ မဟာနႏၵိယေမ်ာက္မင္းဘ၀ ျဖစ္စဥ္ အခါက ဖခင္ေမ်ာက္မင္း မရွိသည့္ေနာက္ စိုးစံအုပ္ခ်ဳပ္ မင္းလုပ္ခဲ့သည္။ မင္းျဖစ္သည့္ အေလ်ာက္ စားေသာက္ဖြယ္ရာ အျဖာျဖာႏွင့္္ ေခ်ာသက္လ်ာမိဖုရားမ်ား ရွိပင္ျငားေသာ္လည္း မိခင္အို မ်က္မျမင္ကိုသာ ျပဳစုလုပ္ေကၽြးရန္ စည္းစိမ္အမ်ား စြန္႔ထားခဲ့၏။ တစ္ေန႔တြင္ မုဆိုး တစ္ေယာက္ ေတာလည္ေရာက္လာၿပီး မိခင္အိုႀကီးကို ပစ္မည္လုပ္ေတာ့ "မိခင္အိုႀကီးအား ခ်မ္းသာထား၍ ကၽြႏ္ုပ္အားသာ သတ္ယူပါ"ဟု အေသခံကာ ေက်းဇူးဆပ္ခဲ့ေလသည္။ သု၀ဏၰ သာမ လုလင္ဘ၀မွာလည္း မ်က္မျမင္မိဘမ်ားကို လုပ္ေကၽြး၍အသက္ေမြးေနစဥ္ ဘုရင္မင္း တရား ေတာလည္သြားရာ သုသဏၰသာမအား သမင္ထင္ကာ အျမင္မွား၍ ေလးႏွင့္ပစ္ခြင္း လိုက္သည္တြင္ မိဘလုပ္ေကၽြးသည့္သားျမတ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သိၾကားမင္းမေနသာေတာ့ဘဲ လူ႔ျပည္ဆင္းကာ ေဆးကုသေပးရန္ မိဘမ်ားလိုရာဆု ေမးသည့္အခါ "သားေရႊအိုး ထမ္းလာတာကို ျမင္လိုပါေၾကာင္း" ဆုေတာင္းလိုက္သျဖင့္ မ်က္မျမင္မိဘမ်ား စကၡဳႏွစ္ကြင္း အလင္းရေစခဲ့သည္မွာလည္း မိဘကိုလုပ္ေကၽြးေသာ အေလာင္းေတာ္၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးေၾကာင့္ ပင္ ျဖစ္ေပသည္။
"ျမတ္စြာဘုရား ဘုန္းကံႀကီးမားေပစြတကား"ဟူ၍ အေပၚယံသာ ၾကည္ညိဳကာမေနႏွင့္။ ႀကီးမားေစေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားကလည္း ထိုကဲ့သို႔ မိဘေက်းဇူးကိုသိၿပီး လုပ္ေကၽြးခဲ့ ေသာ ဘ၀မ်ားမွာ အသေခ်ၤအနႏၲပင္ မဟုတ္ပါေလာ။ ယခုေခတ္၌ ဘုန္းကံႀကီးမားသူ နည္းပါး သည္မွာ မိဘေက်းဇူးတရားကိုေမ့ၿပီး ေပ်ာ္တၿပံဳးၿပံဳး ေမာ္မဆံုးႏိုင္ဘဲ ငါးအာရံုအင္အစု ခင္မႈႏွင့္ ေန႔ကုန္ေနၾကလို႔သာျဖစ္သည္။ ေခတ္ပညာတတ္ကၽြမ္းလာေတာ့ အိုႀကီးခ်က္မ ဘာမွ်မသိလွ သည့္ မိဘေတြပါလားဟူ၍လည္း ကဲ့ရဲ႕ကာအျပစ္ဆို အညစ္ပိုတတ္ၾကသည့္ သားသမီးမ်ား လည္းရွိၾကသည္။ အမည္ေနာက္မွာ ဆယ္ဘြဲ႔ခ်ိတ္ထားေသာ္လည္း မိဘကို ေစာ္ကားေသာ သားသမီးမ်ားမွာ အဟိတ္တိရိစၧာန္လိုသာျဖစ္ေပသည္။ ေက်ာင္းကသင္ေပးထားေသာ အတတ္ကား သညာသိ၊ ႏွလံုးသားမွလာေသာ အသိကား ပညာသိ ျဖစ္ေလေသာေၾကာင့္ ပါရမီထိုက္သည့္ ကုသိုလ္မ်ားမွာ ပညာသိျဖင့္လုပ္မွရ၏။
ထိုသို႔အသိ ပညာရွိကား မိဘေက်းဇူး မဆိုထားႏွင့္၊ "တစ္လုတ္စားဘူး သူ႔ေက်းဇူး"ပင္ ၿမဲစြာသတိကပ္ ေပးဆပ္တတ္ၾကသည္။ လူလားေျမာက္ေအာင္ အသက္ႏွင့္ရင္း ေမြးေပးခဲ့ၿပီး အလုတေပါင္း္မ်ားစြာ ေကၽြးဘူးထားေသာ မိဘေက်းဇူးမွာကား ဆိုဖြယ္ရာမရွိေတာ့ၿပီ။ ထို႔ ေၾကာင့္ ဘုရားရွင္ထံုး ႏွလံုးမူၿပီး လမ္းၫႊန္ေပးထားသည့္အတိုင္း ေလာကီေလာကုတၱရာ နည္းရွစ္ျဖာျဖင့္ မိဘတို႔၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးကို အခါအခြင့္ မလင့္ေစဘဲ အျမန္မွန္စြာ ေပးဆပ္ပါေလ။
ေလာကီနည္းျဖင့္ ေက်းဇူးဆပ္နည္း
(၁) စားေရးအတြက္ ေထာက္ပံ့ျခင္း။
(၂) ၀တ္ေရးအတြက္ ေထာက္ပံ့ျခင္း။
(၃) ေနေရးအတြက္ ေထာက္ပံ့ျခင္း။
(၄) က်န္းမာေရးအတြက္ ေထာက္ပံ့ျခင္း။
ေလာကုတၱရာနည္းျဖင့္ ေက်းဇူးဆပ္နည္း
(၁) ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာစေသာ ရတနာျမတ္သံုးပါးတို႔အေပၚ၌ သဒၶါတရားမရွိသည့္ မိဘတို႔ကို သဒၶါတရားရွိေအာင္ တရားေဟာေပးျခင္း။
(၂) ကိုယ္က်င့္သီလေကာင္း မရွိေသာမိဘမ်ားအား သီလရွိေအာင္ တရားေဟာေပးျခင္း။
(၃) စြန္႔လႊတ္ေပးကမ္း မလွဴဒါန္းၾကေသာ မိဘမ်ားကို စြန္႔လႊတ္စာဂ အာစာရႏွင့္ ျပည့္စံုေအာင္ တရားေဟာေပးျခင္း။
(၄) အမွန္အမွား မပိုင္းျခားတတ္ဘဲ ပညာဉာဏ္ နည္းပါးေသာမိဘမ်ားအား ပညာရွိ ေအာင္ တရားေဟာေပးျခင္း။
(တရားဓမၼ မေဟာတတ္ကလည္း တျခားနည္းမ်ားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေပးၾကရပါမည္္။)
မိဘေက်းဇူး လြန္စြာႀကီးလွေသာေၾကာင့္ ေလာကီနည္း တစ္နည္းတည္းျဖင့္ေတာ့ အသက္ရာ တိုင္ ေပးဆပ္ႏိုင္ေသာ္လည္း မိဘေက်းဇူး မေက်ႏိုင္ေပ။ ၎ကို ကိုးခန္းပ်ိဳ႕လကၤာမွာ "မိကို လက္ယာ၊ ဖကိုလက္၀ဲ၊ ကိုင္ခ်ီဆြဲလ်က္၊ ပခံုးထက္၀ယ္၊ အသက္ရာတိုင္၊ မမုန္းႏိုင္ဘဲ၊ သံုးတိုင္၀တ္တြား၊ လုပ္ေကၽြးျငားလည္း၊ ေမြးဖြားသိုက္က်ဴး၊ ရွိတင္ဘူးသည့္၊ ေက်းဇူးဂုဏ္ၿပိဳင္၊ မဆပ္ႏိုင္ခဲ့။" ဟူ၍ ေရးဆပ္ထားေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မိဘေက်းဇူး ျမင္းမိုရ္ဦးကို အထူးေက် ေအာင္ ဆပ္ၾကရန္မွာ ေလာကီနည္း တစ္ခုတည္းျဖင့္ မလံုေလာက္၊ ေလာကုတ္နည္းျဖင့္ပါ ၿပီးေျမာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးၾကရပါမည္။ ဤနည္းျဖင့္ ဆပ္လွ်င္ကား ေက်းဇူးေက်သည့္ လမ္းစဥ္ျဖစ္ေၾကာင္း "မိဘေက်းဇူး၊ ေႂကြးအထူးကို၊ ၾကည္ႏူးတံု႔ကာ၊ ဆပ္လိုပါမူ၊ သဒၶါကင္းပ၊ သီလမျဖဴ၊ အလွဴမေပး၊ ကင္းေ၀းသုတ၊ မိႏွင့္ဖကို၊ ေျဖာင့္ျဖခ်ိဳသာ၊ ေစတနာျဖင့္၊ သဒၶါစာသား၊ ျမတ္တရားႏွင့္၊ စံုုျငားေလေအာင္၊ က်ိဳးအားေဆာင္ကာ၊ မ်ားေျမာင္ေထေထ၊ ေက်းဇူးေက်မည္၊ ဆပ္ေလသူတို႔၊ လမ္းစဥ္တည္း။"ဟူ၍ ေရွးပညာရွိတို႔က ဗုဒၶျမတ္ဘုရား ႁမြက္ၾကားခဲ့သည့္ အတိုင္း ကိုးကားကာ ေရးသားေတာ္မူခဲ့ၾကေပသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ေနာက္ဆံုး နိဂံုးခ်ဳပ္ရပါလွ်င္ "မိဘႏွစ္ျဖာ၊ ရွိေနပါလည္း၊ ေက်းဇူးမသိ၊ မဆပ္ဘိက၊ တစ္သက္လံုးလံုး၊ လူျဖစ္ရံႈး၏။"ဆိုသည့္ ပညာရွိတို႔ သတိေပးထားရာအတိုင္း မိမိကိုယ္ကို သတိျဖစ္ေစျခင္းငွာလည္းေကာင္း၊ စာရႈသူ ဓမၼခ်စ္ခင္ သူေတာ္စင္တို႔အားလည္း သတိတရား ပြားမ်ားေစျခင္းငွာလည္းေကာင္း ဤဓမၼေဆာင္းပါးျဖင့္ ပါရမီဒါန ျပဳလိုက္ရပါသည္။ စာရႈသူ ပရိတ္သတ္အားလံုး အပူခပ္သိမ္း ဒုကၡၿငိမ္း၍ သႏၲိဓါတ္ျမတ္ ကိန္းႏိုင္ၾကပါေစသတည္း။
အနႏၲေက်းဇူးရွင္ ထိုမိခင္ဖခင္တို႔၏ ေက်းဇူးတရားကို ဘယ္ေသာအခါမွ မေမ့အပ္။ အခြင့္သင့္ တိုင္း မိမိတတ္ႏိုင္သမွ် မွန္စြာေက်းဇူးဆပ္ရပါမည္။ မဆပ္ႏိုင္ဘူး ထားလိုက္ဦး၊ ေက်းဇူး မကန္းမိဘို႔ အေရးႀကီးသည္။ ေက်းဇူးကန္းမိလွ်င္ ယခုဘ၀မွာတင္္ ဒုကၡပင္လယ္ေ၀ၾကရမည့္ အျပင္ မဂ္ဖိုလ္မွလည္း ဖီလာျဖစ္သြားႏိုင္ေပသည္။ မိဘႏွစ္ပါးက သားသမီးဆယ္ကိုးေယာက္ ကို ေကၽြးေမြးထားႏိုင္ေသာ္လည္း သားသမီးဆယ္ကိုးေယာက္က မိဘႏွစ္ပါးကို မေကၽြးေမြးႏိုင္ သည္မွာ အဘယ့္ေၾကာင့္နည္း။ ေက်းဇူးတရားကို မသိမႈႏွင့္သတိတရား ေမ့ေလ်ာ့ေနမႈေၾကာင့္ ပင္ျဖစ္သည္။ ေလာက၌ ရခဲလွေသာ သူႏွစ္ဦးသည္ရွိ၏။ ထိုသူတို႔မွာ-
(၁) ေရွးဦးစြာ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာသူႏွင့္
(၂) သူ႔ေက်းဇူးကိုသိၿပီး ျပန္လည္ေက်ေအာင္ဆပ္ႏိုင္ေသာသူတို႔ျဖစ္ၾကသည္။
ရခဲၿပီးမြန္ျမတ္သည့္သူျဖစ္ေအာင္ မိဘေက်းဇူးကိုသိၿပီး ေက်ႁပြန္ေအာင္ဆပ္ႏိုင္ဘို႔္ သတိတရား မေမ့ေလ်ာ့ဘဲ ရိုေသေလးျမတ္စြာ ေပးဆပ္ၾကရပါမည္။
ထိုသို႔မဟုတ္ဘဲ သားသမီးယုတ္တို႔မွာကား မိဘဆီမွ အေမြရလမ္းမျမင္လွ်င္ ထံပါးနီးရပ္ မကပ္ၾကဘဲ ေရွာင္တတ္ၾက၏။ ထို႔ေၾကာင့္ "မိဘကိုပင္၊ ဥစၥာျမင္မွ၊ ခင္မင္ျမတ္ေလး၊ သားတို႔ ေကၽြး၏၊ သမီးတို႔ေမြး၏၊ ပဲေရြးမရွိ၊ မိဘတို႔အား၊ သမီးသားသည္၊ ထံပါးနီးရပ္၊ မကပ္တုန္လ်င္း၊ ေရွာင္ၾကခြင္း၏။"ဟူ၍ ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ မန္လည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးက ေရးစပ္ေတာ္မူ ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေပသည္။္။ မိဘတိုု႔၌ ဥစၥာရွိလွ်င္ မေသခင္ကပင္ အေမြခြဲခ်င္ၾကသည့္ သားသမီးမ်ား လည္း ရွိၾကေပသည္။ မိဘတို႔ ေသသြားလို႔ အေမြမညီၾကလွ်င္ ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမခ်င္း ရံုးတက္ကာ သူ႔ထက္ငါအၿပိဳင္ျပဳ အေမြလုၾကသည္လည္းရွိသည္။ မည္မွ်သံေ၀ဂရစရာ ေကာင္းလိုက္သနည္း။ အေမြယူ မွားေနၾကသည္။ သားသမီးတို႔မည္သည္ မိဘတို႔၏ ေကာင္းမႈ အေမြမ်ားကို ဆက္လက္ခံယူက်င့္သံုးရမည္သာျဖစ္၏။ ဤမွ်တင္မဟုတ္ေသး၊ မိဘတို႔ဂုဏ္ တိုးပြားေရးကို အေလးထားကာ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေပးရမည္ျဖစ္သည္။ သားသမီးအမ်ိဳး အစား(၃)မ်ဳိးရွိ၏။ ၎တို႔မွာ-
(၁) အတိဇာတ- မိဘထက္သီလ၊ သမာ၊ ပညာစေသာ ဂုဏ္ေက်းဇူး လြန္ျမတ္ေသာသူ။
(၂) အႏုဇာတ- မိဘႏွင့္ ဂုဏ္ေက်းဇူး တူမွ်ေသာသူ။
(၃) အ၀ဇာတ- မိဘေအာက္ ဂုဏ္ေက်းဇူး နိမ့္ည့ံေသာသူတို႔ ျဖစ္ၾကေပသည္။
မိဘတို႔၏ ေမြးေကၽြးေဟာင္းကို ျပန္လည္ေက်းဇူးဆပ္သည့္လမ္းစဥ္မွာ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ တိုင္ ျဖည့္က်င့္ေတာ္မူခဲ့ေသာ အလြန္ထူးမြန္ျမတ္သည့္ ပါရမီကုသိုလ္ထူးႀကီးပင္ျဖစ္သည္။ ဘုရားအေလာင္းေတာ္မ်ားသည္ ယင္းကုသိုလ္ေတာ္ျမတ္ကို သတိဉာဏ္ကပ္၍ ဘ၀ အသေခ်ၤအနႏၲ ျဖည့္က်င့္ေတာ္မူခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ မဟာနႏၵိယေမ်ာက္မင္းဘ၀ ျဖစ္စဥ္ အခါက ဖခင္ေမ်ာက္မင္း မရွိသည့္ေနာက္ စိုးစံအုပ္ခ်ဳပ္ မင္းလုပ္ခဲ့သည္။ မင္းျဖစ္သည့္ အေလ်ာက္ စားေသာက္ဖြယ္ရာ အျဖာျဖာႏွင့္္ ေခ်ာသက္လ်ာမိဖုရားမ်ား ရွိပင္ျငားေသာ္လည္း မိခင္အို မ်က္မျမင္ကိုသာ ျပဳစုလုပ္ေကၽြးရန္ စည္းစိမ္အမ်ား စြန္႔ထားခဲ့၏။ တစ္ေန႔တြင္ မုဆိုး တစ္ေယာက္ ေတာလည္ေရာက္လာၿပီး မိခင္အိုႀကီးကို ပစ္မည္လုပ္ေတာ့ "မိခင္အိုႀကီးအား ခ်မ္းသာထား၍ ကၽြႏ္ုပ္အားသာ သတ္ယူပါ"ဟု အေသခံကာ ေက်းဇူးဆပ္ခဲ့ေလသည္။ သု၀ဏၰ သာမ လုလင္ဘ၀မွာလည္း မ်က္မျမင္မိဘမ်ားကို လုပ္ေကၽြး၍အသက္ေမြးေနစဥ္ ဘုရင္မင္း တရား ေတာလည္သြားရာ သုသဏၰသာမအား သမင္ထင္ကာ အျမင္မွား၍ ေလးႏွင့္ပစ္ခြင္း လိုက္သည္တြင္ မိဘလုပ္ေကၽြးသည့္သားျမတ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သိၾကားမင္းမေနသာေတာ့ဘဲ လူ႔ျပည္ဆင္းကာ ေဆးကုသေပးရန္ မိဘမ်ားလိုရာဆု ေမးသည့္အခါ "သားေရႊအိုး ထမ္းလာတာကို ျမင္လိုပါေၾကာင္း" ဆုေတာင္းလိုက္သျဖင့္ မ်က္မျမင္မိဘမ်ား စကၡဳႏွစ္ကြင္း အလင္းရေစခဲ့သည္မွာလည္း မိဘကိုလုပ္ေကၽြးေသာ အေလာင္းေတာ္၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးေၾကာင့္ ပင္ ျဖစ္ေပသည္။
"ျမတ္စြာဘုရား ဘုန္းကံႀကီးမားေပစြတကား"ဟူ၍ အေပၚယံသာ ၾကည္ညိဳကာမေနႏွင့္။ ႀကီးမားေစေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားကလည္း ထိုကဲ့သို႔ မိဘေက်းဇူးကိုသိၿပီး လုပ္ေကၽြးခဲ့ ေသာ ဘ၀မ်ားမွာ အသေခ်ၤအနႏၲပင္ မဟုတ္ပါေလာ။ ယခုေခတ္၌ ဘုန္းကံႀကီးမားသူ နည္းပါး သည္မွာ မိဘေက်းဇူးတရားကိုေမ့ၿပီး ေပ်ာ္တၿပံဳးၿပံဳး ေမာ္မဆံုးႏိုင္ဘဲ ငါးအာရံုအင္အစု ခင္မႈႏွင့္ ေန႔ကုန္ေနၾကလို႔သာျဖစ္သည္။ ေခတ္ပညာတတ္ကၽြမ္းလာေတာ့ အိုႀကီးခ်က္မ ဘာမွ်မသိလွ သည့္ မိဘေတြပါလားဟူ၍လည္း ကဲ့ရဲ႕ကာအျပစ္ဆို အညစ္ပိုတတ္ၾကသည့္ သားသမီးမ်ား လည္းရွိၾကသည္။ အမည္ေနာက္မွာ ဆယ္ဘြဲ႔ခ်ိတ္ထားေသာ္လည္း မိဘကို ေစာ္ကားေသာ သားသမီးမ်ားမွာ အဟိတ္တိရိစၧာန္လိုသာျဖစ္ေပသည္။ ေက်ာင္းကသင္ေပးထားေသာ အတတ္ကား သညာသိ၊ ႏွလံုးသားမွလာေသာ အသိကား ပညာသိ ျဖစ္ေလေသာေၾကာင့္ ပါရမီထိုက္သည့္ ကုသိုလ္မ်ားမွာ ပညာသိျဖင့္လုပ္မွရ၏။
ထိုသို႔အသိ ပညာရွိကား မိဘေက်းဇူး မဆိုထားႏွင့္၊ "တစ္လုတ္စားဘူး သူ႔ေက်းဇူး"ပင္ ၿမဲစြာသတိကပ္ ေပးဆပ္တတ္ၾကသည္။ လူလားေျမာက္ေအာင္ အသက္ႏွင့္ရင္း ေမြးေပးခဲ့ၿပီး အလုတေပါင္း္မ်ားစြာ ေကၽြးဘူးထားေသာ မိဘေက်းဇူးမွာကား ဆိုဖြယ္ရာမရွိေတာ့ၿပီ။ ထို႔ ေၾကာင့္ ဘုရားရွင္ထံုး ႏွလံုးမူၿပီး လမ္းၫႊန္ေပးထားသည့္အတိုင္း ေလာကီေလာကုတၱရာ နည္းရွစ္ျဖာျဖင့္ မိဘတို႔၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးကို အခါအခြင့္ မလင့္ေစဘဲ အျမန္မွန္စြာ ေပးဆပ္ပါေလ။
ေလာကီနည္းျဖင့္ ေက်းဇူးဆပ္နည္း
(၁) စားေရးအတြက္ ေထာက္ပံ့ျခင္း။
(၂) ၀တ္ေရးအတြက္ ေထာက္ပံ့ျခင္း။
(၃) ေနေရးအတြက္ ေထာက္ပံ့ျခင္း။
(၄) က်န္းမာေရးအတြက္ ေထာက္ပံ့ျခင္း။
ေလာကုတၱရာနည္းျဖင့္ ေက်းဇူးဆပ္နည္း
(၁) ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာစေသာ ရတနာျမတ္သံုးပါးတို႔အေပၚ၌ သဒၶါတရားမရွိသည့္ မိဘတို႔ကို သဒၶါတရားရွိေအာင္ တရားေဟာေပးျခင္း။
(၂) ကိုယ္က်င့္သီလေကာင္း မရွိေသာမိဘမ်ားအား သီလရွိေအာင္ တရားေဟာေပးျခင္း။
(၃) စြန္႔လႊတ္ေပးကမ္း မလွဴဒါန္းၾကေသာ မိဘမ်ားကို စြန္႔လႊတ္စာဂ အာစာရႏွင့္ ျပည့္စံုေအာင္ တရားေဟာေပးျခင္း။
(၄) အမွန္အမွား မပိုင္းျခားတတ္ဘဲ ပညာဉာဏ္ နည္းပါးေသာမိဘမ်ားအား ပညာရွိ ေအာင္ တရားေဟာေပးျခင္း။
(တရားဓမၼ မေဟာတတ္ကလည္း တျခားနည္းမ်ားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေပးၾကရပါမည္္။)
မိဘေက်းဇူး လြန္စြာႀကီးလွေသာေၾကာင့္ ေလာကီနည္း တစ္နည္းတည္းျဖင့္ေတာ့ အသက္ရာ တိုင္ ေပးဆပ္ႏိုင္ေသာ္လည္း မိဘေက်းဇူး မေက်ႏိုင္ေပ။ ၎ကို ကိုးခန္းပ်ိဳ႕လကၤာမွာ "မိကို လက္ယာ၊ ဖကိုလက္၀ဲ၊ ကိုင္ခ်ီဆြဲလ်က္၊ ပခံုးထက္၀ယ္၊ အသက္ရာတိုင္၊ မမုန္းႏိုင္ဘဲ၊ သံုးတိုင္၀တ္တြား၊ လုပ္ေကၽြးျငားလည္း၊ ေမြးဖြားသိုက္က်ဴး၊ ရွိတင္ဘူးသည့္၊ ေက်းဇူးဂုဏ္ၿပိဳင္၊ မဆပ္ႏိုင္ခဲ့။" ဟူ၍ ေရးဆပ္ထားေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မိဘေက်းဇူး ျမင္းမိုရ္ဦးကို အထူးေက် ေအာင္ ဆပ္ၾကရန္မွာ ေလာကီနည္း တစ္ခုတည္းျဖင့္ မလံုေလာက္၊ ေလာကုတ္နည္းျဖင့္ပါ ၿပီးေျမာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးၾကရပါမည္။ ဤနည္းျဖင့္ ဆပ္လွ်င္ကား ေက်းဇူးေက်သည့္ လမ္းစဥ္ျဖစ္ေၾကာင္း "မိဘေက်းဇူး၊ ေႂကြးအထူးကို၊ ၾကည္ႏူးတံု႔ကာ၊ ဆပ္လိုပါမူ၊ သဒၶါကင္းပ၊ သီလမျဖဴ၊ အလွဴမေပး၊ ကင္းေ၀းသုတ၊ မိႏွင့္ဖကို၊ ေျဖာင့္ျဖခ်ိဳသာ၊ ေစတနာျဖင့္၊ သဒၶါစာသား၊ ျမတ္တရားႏွင့္၊ စံုုျငားေလေအာင္၊ က်ိဳးအားေဆာင္ကာ၊ မ်ားေျမာင္ေထေထ၊ ေက်းဇူးေက်မည္၊ ဆပ္ေလသူတို႔၊ လမ္းစဥ္တည္း။"ဟူ၍ ေရွးပညာရွိတို႔က ဗုဒၶျမတ္ဘုရား ႁမြက္ၾကားခဲ့သည့္ အတိုင္း ကိုးကားကာ ေရးသားေတာ္မူခဲ့ၾကေပသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ေနာက္ဆံုး နိဂံုးခ်ဳပ္ရပါလွ်င္ "မိဘႏွစ္ျဖာ၊ ရွိေနပါလည္း၊ ေက်းဇူးမသိ၊ မဆပ္ဘိက၊ တစ္သက္လံုးလံုး၊ လူျဖစ္ရံႈး၏။"ဆိုသည့္ ပညာရွိတို႔ သတိေပးထားရာအတိုင္း မိမိကိုယ္ကို သတိျဖစ္ေစျခင္းငွာလည္းေကာင္း၊ စာရႈသူ ဓမၼခ်စ္ခင္ သူေတာ္စင္တို႔အားလည္း သတိတရား ပြားမ်ားေစျခင္းငွာလည္းေကာင္း ဤဓမၼေဆာင္းပါးျဖင့္ ပါရမီဒါန ျပဳလိုက္ရပါသည္။ စာရႈသူ ပရိတ္သတ္အားလံုး အပူခပ္သိမ္း ဒုကၡၿငိမ္း၍ သႏၲိဓါတ္ျမတ္ ကိန္းႏိုင္ၾကပါေစသတည္း။
အာရံုအလိုက္မ်ားေလ မိုက္အားေကာင္းေလျဖစ္မည္…
"ကုသိုလ္ျဖစ္ရံုေလာက္ႏွင့္ မေက်နပ္ႏွင့္၊ ကိေလသာရန္သူေတြကို ေပ်ာက္ေအာင္ႀကိဳးစား ၾက။" ဟူ၍ မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးက မိန္႔မွာေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ ဘုရားအလိုက် မိန္႔မွာ ေတာ္မူျခင္းျဖစ္သည္။ သူျမတ္ပညာရွိစကား နက္ရိႈင္းပါဘိ၏။ ကုသိုလ္ျဖစ္ေအာင္ပင္ မနည္း ႀကိဳးစားေနတာေတာင္ အကုသိုလ္က အသာေလးျဖင့္ လြယ္လင့္တကူ ၀င္ေရာက္လာတတ္ သည္။ ဒိ႒ိ၊ တဏွာ၊ မာနတရား(၃)ပါးတို႔ကား တစ္လွည့္စီတစ္မ်ိဳး၊ တစ္ၿပိဳင္နက္တစ္ဖံု၊ အတြဲလိုက္ တစ္သြယ္ျဖင့္ ဒလစပ္ မနားတမ္း၀င္ေရာက္ကာေနတတ္သည္။ အ၀ိဇၨာ၊ တဏွာ တရားမ်ားကား မူလႏွစ္ျဖာအရင္းခံအျဖစ္ သားသမီး အကုသိုလ္တရားတို႔ေျခြရံကာ မီးေတာက္ သဖြယ္ မနားတမ္းေလာင္ကၽြမ္းေနျခင္းကို ဘုရားမပြင့္လွ်င္ အဘယ္သို႔မွ် မသိမျမင္ မ်က္မျမင္ လမ္းေလွ်ာက္ေနသကဲ့သို႔သာ ျဖစ္ေနေတာ့သည္။
တဏွာ၏သေဘာ ဆန္းၾကယ္လိုက္ပံုကား သတၱ၀ါအမ်ားတို႔ကို ပံုသ႑ာန္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ သူကပဲဖန္ဆင္းထားျခင္းျဖစ္သည္။ လွလွေလးျဖစ္ခ်င္ခဲ့လို႔ လွေနရသည္။ သြယ္သြယ္ေလး ျဖစ္ခ်င္ခဲ့လို႔ သြယ္ေနရသည္။ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာျဖစ္ခ်င္ခဲ့လို႔ ခ်မ္းသာေနရသည္။ ေပးေတာ့ ေပးပါသည္။ သူက အေကာင္းေတာ့ ေပးေနသည္မဟုတ္။ အလိ္မ္အေကာက္ခ်မ္းသာ၊ အတု ခ်မ္းသာ၊ အႏွစ္သာရမရွိေသာခ်မ္းသာတို႔ကိုသာေပးၿပီး ေက်းဇူးရွင္ႀကီး အမည္ခံသည္။ တစ္သံသရာလံုး သူကပဲလုပ္ေကၽြးေနခဲ့ရသည့္ပမာ လွည့္ျဖားကာေနသည္။ ထိုသို႔ေသာ အတု အေယာင္ ခ်မ္းသာတို႔ကိုသာ ေပးေနေသးသည္မဟုတ္။ အို၊ နာ၊ ေသဒုကၡမြဲႀကီးကိုလည္း မရပ္မနားေအာင္ ၀ဲရဟတ္လို အလည္ခိုင္းေနျပန္ေသးသည္ျဖစ္၏။
အမွီတရားမ်ားျဖစ္သည့္ မ်က္စိ၊ နား၊ ႏွာ၊ လွ်ာ၊ ကိုယ္၊ စိတ္ ဟူေသာ အတြင္းအာယတနတရား (၆)ပါးတို႔ႏွင့္ အဆင္း၊ အသံ၊ အန႔ံ၊ အရသာ၊ အထိအေတြ႔၊ ဓမၼာရံုဟူေသာ အျပင္အာယတန တရား(၆)ပါးတို႔ ေပါင္းဆံုျခင္းျဖစ္သည့္အခါတိုင္း တဏွာဟူသည့္တရားက "ေကာင္းတယ္ကြ၊ ႏွစ္သက္စရာေလးကြ၊ ရေအာင္ယူေဟ့"ဟူ၍ အားေပးအားေျမွာက္ၿပီး ေကာင္းခ်ီးေပးေန သေယာင္ႏွင့္ ဆင္းရဲတြင္းသို႔ တြန္းခ်ေနေတာ့သည္။ အ၀ိဇၨာကလည္း ပိတ္ဖံုးထားေတာ့ တဏွာလုပ္ေနသည့္ လုပ္ရပ္အမွန္ကို မေတြ႔မျမင္ႏိုင္ဘဲ သူရွိလို႔မွ ေတာ္ကာက်ေတာ့တယ္ဟု ပင္ ေက်းဇူးအထူးတင္ေနတတ္သည့္ ပုထုဇဥ္ အႏၶပုဂၢိဳလ္မွာ ေတာႀကီးမ်က္မည္းမွာ စမ္းတ၀ါး ၀ါး လမ္းေလွ်ာက္ေနသည့္ လမ္းေပ်ာက္လို အားငယ္ေနသူပမာ သနားစရာေကာင္းလွေသာ ေၾကာင့္ သားရဲတိရစၧာန္တို႔ေပါသည့္ ေတာအုပ္ႀကီးထဲမွထြက္ႏိုင္ေအာင္ ထြက္ေျမာက္ရာ လမ္းမွန္ကို သဗၺညဳသခင္ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီးက ညႊန္ျပေပးခဲ့ေသာ္လည္း လြတ္ ေျမာက္ရာလမ္းဟူ၍မျမင္၊ တဏွာျမွဴဆြယ္ရာသို႔သာ ေကာက္ေကာက္ပါေအာင္ လိုက္ေနေလ ေတာ့သည္။
မ်က္စိက ေျမြႏွင့္တူသည္။ ေျမြက ရႈပ္ရႈပ္ယွက္ယွက္ ခ်ံဳပုတ္ကိုမွ ေအာင္းေနရန္ႏွစ္သက္ သည္။ ေခြေနဘို႔ သူကေပ်ာ္သည္။ ထိုသို႔ပင္ မ်က္စိကလည္း ရႈပ္ရႈပ္ယွက္ယွက္ အဆင္းရုပ္ကို မွ သူကသေဘာက်သည္။ ပန္းခ်ီကားႏွစ္ခ်ပ္ကို ေထာင္ျပေတာ့ တစ္ခ်ပ္က စိ္မ္းစိမ္းစိုစုိ၊ သာယာေသာရႈခင္း ပန္းမ်ိဳးစံုပြင့္ေနဟန္၊ တစ္ပံုက ဗလာထင္းထင္း ဘာမွမပါသည့္ အျဖဴထည္ သက္သက္၊ ထိုႏွစ္ပံုတြင္ အဘယ္ပံုကို သေဘာက်တုန္းဆိုေတာ့ ရႈခင္းပံု ရႈပ္တုတ္တုတ္ကို မ်က္စိက သေဘာက်သည္။ အ၀တ္အထည္ဆိုျပန္လည္း ဗလာထင္းထင္း ပိတ္စကိုေတာ့ သူက ႀကိဳက္မည္မဟုတ္၊ အပြင့္အခက္အရြက္တို႔ျဖင့္ ေ၀ေ၀ဆာဆာပါသည့္ စတိုင္ႏွင့္ ဆန္း ေနသည့္ဟန္ကိုသာ ေရြးခ်ယ္မွာျဖစ္သည္။ သူ႔ကပင္ အလွျမင္တတ္လို႔ အလွဆင္္ရေတာ့ သည္ဟု ထင္မွတ္၍လည္း ဘ၀င္ျမင့္တတ္ေစျပန္သည္။ "လွတာမက္ေတာ့ ညစာခက္" ဆိုသည့္စကားပံုလို အလွအပေတြကို ႏွစ္သက္မက္ေမာေတာ့ မခြဲႏို္င္မခြါရက္ျဖစ္ကာ ေသခါနီးတြင္ အခက္၀င္ေတာ့သည္။ စြဲလန္းမႈႏွင့္ေသေတာ့ ၿပိတၱာဘ၀တြင္ ဇာတိထင္ျပန္ သည္။ ဇာတိထင္တာက ဗ်ာဓိ၊ မရဏရွိေသးသည့္ ဆင္းရဲျခင္း၏ အစပင္ မဟုတ္ပါေလာ။
နားက မိေက်ာင္းႏွင့္တူသည္။ မိေက်ာင္းက နားေအးပါးေအး၊ သာသာယာယာေလး ေနရတာ ကို ႏွစ္သက္သည္။ ထို႔သို႔ပင္ နားကလည္း သာသာယာယာ၊ ေအးေအးေဆးေဆး၊ ၿငိမ့္ၿငိမ့္ ေျငာင္းေျငာင္းအသံေလးေတြကို သေဘာက်သည္။ စည္း၀ါးမညီ၊ ကာရံမကိုက္၊ ေဒါင္ေဒါင္ဒင္ ဒင္အသံျဖင့္ အနီးတြင္ေအာ္ဟစ္ ဆူညံေနလွ်င္ေတာ့ ႀကိဳက္မည္မဟုတ္၊ သံစဥ္ခ်ိုဳေတး အိုအို ေအးဆိုသည့္ ဂီတသံမ်ိုးကိုေတာ့ ေမြးစကပင္ ႏွစ္သက္စရာရယ္လို႔ မည္သူမွ် မသင္ေသာ္ လည္း ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ တပ္မက္သည္သာျဖစ္ခဲ့သည္။ တစ္သံသရာလံုး တဏွာက သင္ေပး ထားလို႔ ႏွစ္သက္စရာဟူ၍ မည္သူမွ်မသင္ အလိုလိုပင္ တတ္ေျမာက္ေနေပသည္။ သာယာ ၿငိမ့္ေျငာင္းတယ္၊ ေကာင္းတယ္ေကာင္းတယ္ႏွင့္ ေသမင္းဆီသို႔ တဏွာက ေမာင္းႏွင္ေနေတာ့ သည္။
ႏွာေခါင္းက ငွက္ႏွင့္တူသည္။ ငွက္က အေပၚသို႔ပ်ံ၀ဲ၍ ေလထဲမွာ စီးေနရတာကို ႏွစ္သက္ သည္။ ႏွာေခါင္းကလည္း ပုတ္အက္အက္အနံ႔ကိုေတြ႔လွ်င္ေတာ့ ႏွာေခါင္းရံႈ႕ကာ ငုံ႔၍သြားေပ မည္။ ေမႊးႀကိဳင္သင္းပ်ံ႕ သင္းရန႔ံမ်ားရလွ်င္ေတာ့ ေခါင္းကိုအေမာ့ခိုင္းၿပီး လိုက္၍ သူက ရွဴေတာ့သည္။ ပန္းရန႔ံသင္းပ်ံ႕ေနသည့္ ဥယ်ာဥ္မ်ိဳးဆိုလွ်င္ေတာ့ ဇိမ္ခံ၍ တ၀ႀကီးေလညွင္းခံ ခ်င္သည္။ ဘယ္ေလာက္မ်ားဆိုးတုန္းဆိုေတာ့ ငါေသလွ်င္ ပန္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ အလွဆင္ေပးပါဟုပင္ မွာခိုင္းျပန္ေသးသည္။ ေသတာေတာင္ ပန္းရနံ႔ေတြ သင္းလိႈင္ေနခ်င္သည္။ ေလာဘ ေလာဘ အေကာင္းကိုမွ သူကႀကိဳက္သည္။ ႐ုပ္သက္သက္ အန႔ံကို တဏွာက လိုခ်င္သည္၊ ဥပါဒါန္က စြဲမက္သည္၊ မရရေအာင္ျပဳေတာ့ ေလာဘနဲ႔ယွဥ္သည့္ကံေတြ လုပ္မိၿပီး ဇာတိဆိုတဲ့ ေမြဖြား ျခင္းက ျပန္လာဦးမည္။ မရဏဆိုတဲ့ ေသမင္းကလည္း ေနာက္တစ္ႀကိမ္ သတ္ေပးဘို႔ ေနာက္က ထက္ၾကပ္ပါေနဦးမည္သာျဖစ္ေတာ့သည္။
လွ်ာက အိမ္ေခြးႏွင့္တူသည္။ အိမ္ေခြးေလးက အစားအေသာက္ေတြကို ႏွစ္သက္သည္။ မီးဖို ေခ်ာင္ထဲသို႔ ခဏခဏေျပး၀င္တတ္သည္။ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု စားေနရမွ သူကႏွစ္သက္သည္။ ထို သို႔ပင္ လွ်ာကလည္း ထမင္းေလးစားၿပီးျပန္ေတာ့ အခ်ိဳေလးတည္းခ်င္ျပန္သည္။ အသီးေလး စားခ်င္ျပန္သည္။ ခ်ိဳတာေလးမွ၊ ခ်ဥ္တာေလးမွ၊ စပ္တာေလးမွႀကိဳက္တာစသျဖင့္ လွ်ာက အမ်ိဳးမ်ိဳး ဖန္တီးခိုင္းေတာ့သည္။ အမ်ိဳးမ်ိဳး ျပဳျပင္ခိုင္းေတာ့သည္။ အိမ္က အစားအေသာက္ ေတြႏွင့္လည္း အားမရ၊ အျပင္က စားေသာက္ဆိုင္ေတြမွာ စားခ်င္လာျပန္သည္။ တရုတ္ အစားအစာ၊ ကိုရီးယားအစားအစာ၊ မေလးရွားအစားအစာ၊ ဂ်ပန္အစားအစာစသည္ျဖင့္ လာသမွ်အစားအစာေတြကို တစ္ခုၿပီးတစ္ခု မရိုးတမ္း စားခ်င္သည္။ "အစားမေတာ္ တစ္လုတ္" ဆိုသည့္စကားပံုလို ေလာဘအလိုလိုက္ၿပီး စားသည့္အလုပ္ေတြက ဒုႏွင့္ေဒးဆိုေတာ့ မေတာ္ သည့္အလုပ္ကမ်ားၿပီး ေသလွ်င္ေအာက္ဘံုသို႔ သြားရေလေတာ့သည္။
ကိုယ္က ေတာေခြးႏွင့္တူသည္။ ေတာေခြးက စားၿပီးလွ်င္ အိပ္ေနရတာကို ႏွစ္သက္သည္။ ရသမွ် အစားအစာတို႔ကို တ၀ႀကီးစားၿပီးလွ်င္ အိပ္ေတာ့သည္။ ထို႔အတူပင္ ကိုယ္ကလည္း တ၀ႀကီး စားၿပီးတာႏွင့္ ေလ်ာင္းစက္ခ်င္ေတာ့သည္။ ႏူးညံ့သည့္ ေမြ႔ရာေပၚတြင္ ေလ်ာင္းစက္ ကာ တ၀ႀကီးအိပ္ပါေတာ့သည္။ အို၊ နာ၊ ေသ ဒုကၡေဘးကို သူမသိ၊ သူသိတာ စားၿပီးလွ်င္ လဲေလ်ာင္းဘို႔ကိုသာ သူသိသည္။ အားလွ်င္လည္း အိပ္ေနရန္သာ သူကေတာင္းဆိုသည္။ အစားမ်ားမ်ားစားၿပီး မ်ားမ်ားအိပ္တဲ့၀က္ ျမန္ျမန္ေသရသလို ကုန္ဆံုးေနသည့္အခ်ိန္တို႔ကိုမွ ျပန္မတြက္မိ၊ ေလ်ာင္းတာႏွင့္ အခ်ိန္ကို ကုန္လြန္ခိုင္းၿပီး ေသခါနီး နာလို႔ေလ်ာင္းေတာ့မွပဲ ေလ်ာင္းခဲ့သမွ် မွားေလစြျဖစ္ၿပီး ေသျခင္း၏အျခားတစ္ဘက္တြင္ ဒုကၡပင္လယ္ေ၀ ျဖစ္ရဦးမည္ ကိုျမင္ၿပီး ေနာင္တႀကီးစြာရေသာ္လည္း ေသမင္းက သနားငဲ့ညွာသည္မဟုတ္ အပုပ္ေကာင္ ျဖစ္ေစေလေတာ့သည္။
မေနာက ေမ်ာက္ႏွင့္တူသည္။ ေမ်ာက္က အၿငိမ္မေန၊ ဟိုပင္သည္ပင္ကူး၍ ေနရတာကိုႏွစ္ သက္သည္။ ေခါင္းလႈပ္ ေျခလႈပ္၍ ေနရမွ သူကႏွစ္ၿခိဳက္သည္။ ထိုသို႔ပင္ မေနာကလည္း ဟို အာရံုသည္အာရံု လူးလာေနရမွ ေနေပ်ာ္သည္။ "ပါပသမိ ံရမတိ မေနာ"- စိတ္သည္ မေကာင္း သည့္အာရံုကိုမွ ႏွစ္သက္သည္ဆိုသည့္အတိုင္း မေကာင္းေသာအာရံုတို႔ဆီသို႔ ေခါက္ တု႔ံလူးလာ ျမဴးထူးေနတတ္သည္။ အိပ္သည့္အခ်ိန္မွာလည္း အၿငိမ္မေနေတာ့ ျမန္ျမန္အိပ္လို႔ မရႏိုင္ဘဲ မ်က္တြင္းေဟာက္ပက္ျဖစ္ေအာင္လည္း လုပ္တတ္သည္။ ကိုရင္ႀကီးတစ္ပါး ဆြမ္းခံ ႄကြရင္း ဒကာမေခ်ာေခ်ာေလး ေတြ႔ခဲ့ၿပီး ေက်ာင္းအထိပါေအာင္ မေနာက ေခၚေဆာင္လာ ေတာ့ ကိုရင္ႀကီး မအိပ္ႏိုင္ျဖစ္ၿပီးေနေတာ့သည္။ အတန္ၾကာမွ ကိုရင္ႀကီးက စဥ္းစားမိသည္မွာ "ငါကသာ အိပ္မရ ျဖစ္ေနတာပါ၊ သူကျဖင့္ သိမွာ မဟုတ္ပါဘူး"ဟူ၍ စဥ္းစားမိၿပီး အိပ္လို႔ရၿပီး အိပ္ေရး၀ေတာ့သည္ဟူ၏။ သီရိလကၤာမွာ ဆြမ္းဘုန္းေပးေနေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးကို ဦးပဇင္းက ယပ္ေတာင္ခပ္ေပးေနရင္း စဥ္းစားခန္းထုတ္ေနသည္မွာ မေနာအာရံုထဲတြင္ သူက လူထြက္ၿပီး မိန္းမယူေနသည္။ ထို႔ေနာက္ ကေလးတစ္ေယာက္ရၿပီး ဘုန္းေတာ္ႀကီးဆီ မေရာက္တာၾကာလို႔ လွည္းကေလးႏွင့္ သားအမိသားအဖသံုးေယာက္ ခရီးႏွင္လာၾကရာ လမ္းတြင္ လွည္းဘီးက လယ္ကသင္းကိုနင္းမိ၍ လွည္းေစာင္းသြားၿပီး ကေလးကို ေပြ႔ထား ေသာမိန္းမက လက္မွေခ်ာ္ထြက္သြားသည့္ ကေလးကို မထိန္းႏိုင္ဘဲ လွည္းဘီးေအာက္ သို႔ျပဳတ္က်ကာ ကေလးေလး ထက္ပိုင္းျပတ္၍ ေသပါေတာ့သည္။ ထိုအျဖစ္ကို ရင္နွစ္ေအာင္ နာၿပီး မိန္းမအား ကိုင္ထားသည့္ႏွင္တံျဖင့္ စိတ္ဆိုးဆိုးႏွင့္ ရိုက္လိုက္ရာ အနီးမွာ ဆြမ္းဘုန္း ေပးေနေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးအား ယပ္ေတာင္ႏွင့္ ခတ္မိသျဖင့္ ဆရားေတာ္ႀကီးက အဘိညာဥ္ရ ရဟႏၲာျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ "ေမာင္ပဇင္း…သင္ရိုက္တာ သင့္မိန္းမကိုမထိ၊ ငါ့ကိုသာ လာထိဘိသည္"ဟု မိန္႔လိုက္သည့္အခါမွ သတိသံေ၀ဂ ျပင္းစြာရၿပီး တရားအား ထုတ္မွ တရားရခဲ့သည္ဟူသတည္း။
မ်က္စိ၊ နား၊ ႏွာ၊ လွ်ာ၊ ကိုယ္၊ စိတ္ဟူေသာ အတြင္းအာယတန တရားမ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေပးရ သည္မွာ ျပဆိုခဲ့ေသာ သားေကာင္ေျခာက္ေကာင္ကို လူတစ္ေယာက္က ထိန္းေက်ာင္းေနရ သကဲ့သို႔ ထုိသားေကာင္ ေျခာက္ေကာင္တို႔ ဆြဲရာေနာက္သို႔ လိုက္ေနရေသာေၾကာင့္ အနား မရ၊ အၿငိမ္မေနႏိုင္ျဖစ္ေနရသည္ဟု ျမတ္ဗုဒၶက ဥပမာေပးဆံုးမေတာ္မူခဲ့ျခင္းျဖစ္ေပသည္။ ပညာမရွိေသာ ပုထုဇဥ္ အႏၶ ပုဂၢိဳလ္မွာလည္း ထိုအာယတနတရား(၆)ပါးတို႔ကို အမွီျပဳၿပီး တဏွာေတာင္းသမွ် အဆင္း၊ အသံ၊ အနံ႔၊ အရသာ၊ အထိအေတြ႔႔၊ မေနာဟူေသာ အားရံုေျခာက္ပါးေနာက္သို႔ လိုက္ေနသျဖင့္ အၿငိမ္မေနရေတာ့ပဲ အကုသိုလ္မီးတို႔ကိုသာ အခ်ိ္န္ျပည့္ ၀ါးမ်ိဳေနမိေတာ့သည္။
ခံစားတာက ေ၀ဒနာကၡႏၶာ၊ မွတ္သားတာက သညာကၡႏၶာ၊ ႀကံေတြးတာက သခၤါရကၡႏၶာ၊ ျမင္ၾကားနံစားထိသိတာက ၀ိညာဏာကၡႏၶာ၊ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးေနေသာသေဘာက ရူပကၡႏၶာ တု႔ိအေပၚ၌ "ငါ"ဟူေသာ "ဒိ႒ိ"ႏွင့္ "ငါ့ဥစၥာ"ဟူေသာ "တဏွာ"စသည့္ သံသရာနယ္ခ်ဲ႕တရား မ်ားျဖင့္ ခံစားမွတ္သိႀကံေတြးသိရွိလို႔ေနေတာ့ ငရဲမီးေတာက္ ႀကီးထြားေအာင္ လုပ္ေနသည္ႏွင့္ တူသည္ဟု ေက်းဇူးေတာ္ရွင္မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးက ဆံုးမေတာ္မူခဲ့၏။ ၀ိပႆနာ တရား အားထုတ္တယ္ဆိုတာ ဒီကေန ငရဲမီးၿငွိမ္းေနျခင္းျဖစ္သည္ဟုလည္း ဆံုးမေတာ္မူခဲ့ပါ သည္။ ငါဆိုသည္ကား အေခၚပညတ္မွ်သာျဖစ္၍ တကယ့္အရွိတရားမ်ားမွာ ခႏၶာငါးပါး သေဘာတရားမ်ားသာျဖစ္ေပသည္။
ထိုသေဘာတရားအစုကို ဟုတ္တိုင္းမွန္စြာ႐ႈတတ္ေသာ ယထာဘူတဉာဏ္ျဖင့္ အဖန္ဖန္ရႈပြား ရင္း သခၤါရကို ၿငီးေငြ႔ေသာနိဗၺိႏၵဥာဏ္ အမွန္ပိုင္ၿပီးလွ်င္ ထိုမွတဆင့္ ႐ႈပြားရင္းျဖင့္ သခၤါရကို မုန္း ေနာက္ဆံုး၌ ဒုကၡ၏အဆံုးကို မဂ္ဥာဏ္ျဖင့္ ဧကန္စင္စစ္ ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ၾကရေအာင္ ဒိ႒ိကိုျဖဳတ္ ၀ိပႆနာအလုပ္ျဖင့္ တဏွာျပဳတ္ေအာင္ ျဖဳတ္ႏိုင္ၾကေစေၾကာင္း စာရႈသူ ပရိတ္ သတ္အေပါင္းအား ဓမၼဒါနျပဳ ႏိႈးေဆာ္မႈျပဳလိုက္ရပါသည္။
You received this email because you are subscribed to the real_time feed for http://htunhlaing.blogspot.com/feeds/posts/default. To change your subscription settings, please log into RSSFWD.