ရဲရင့္ၾကယ္ တင္ေမာင္ဦး
ေကာင္းညိဳ
"တိုက္ပြဲေတြက သူရဲေကာင္းကို ေမြးဖြားေပးတယ္။သူရဲေကာင္းဆိုတာ သမိုင္းေခတ္ေတြရဲ႕ မွတ္ေက်ာက္၊
ေ႐ႊအစစ္ဆိုတာ ငရဲမီးကို မေၾကာက္ဘူး။"
စစ္အာဏာရွင္စနစ္နဲ႔ ေက်ာင္းသားဆိုတာ သမိုင္းစဥ္တေလွ်ာက္မွာ တိုက္ပြဲေတြနဲ႔သာ အစီအရီ ျပည့္လွ်မ္းေနခဲ့တယ္။ ေက်ာင္းသားစိတ္ ဓာတ္၊ ေက်ာင္းသားသမိုင္းဆိုတာ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ မတရားမႈ ဆန္႔က်င္ ေတာ္လွန္မႈလမ္းေၾကာင္းမွာ ထင္ရွားခဲ့တယ္။ က်ေနာ္တို႔လက္ထဲက တိုက္ပြဲ၀င္ခြပ္ေဒါင္းအလံက အစဥ္အလာအရ လက္ဆင့္ကမ္း သယ္ လာခဲ့တဲ့အလံ ျဖစ္ပါတယ္။
စစ္အာဏာရွင္စနစ္နဲ႔ ေက်ာင္းသားတို႔ရဲ႕ တိုက္ပြဲစဥ္ေတြထဲက ၁၉၇၄ မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဦးသန္႔အေရးအခင္းဟာ ကမၻာ့အလယ္မွာ ျမန္မာျပည္ မ်က္ႏွာမငယ္ေရးအတြက္ ဆင္ႏႊဲခဲ့တဲ့ေက်ာင္းသားတိုက္ပြဲပါ။ ဦးသန္႔ ဆိုတာက က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာအယူအဆအရ ေျပာရရင္ စႀကၤာ၀ေတး မင္းေပါ့။ ေခတ္ေပၚႏိုင္ငံေရး အသံုးအႏႈန္းအရေျပာရင္ ကုလသမဂၢ အ ေထြေထြအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ျဖစ္တယ္။ ဦးသန္႔ဟာ တစ္ကမၻာလံုးက ေလးစားရတဲ့ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ႀကီးလည္း ျဖစ္တယ္။ ျဖစ္ပြားလုဆဲဆဲ ကမၻာစစ္ပြဲႀကီးကို ဖယ္ရွားႏိုင္ခဲ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသမားႀကီးလည္းျဖစ္တယ္။ ဦးသန္႔ကြယ္လြန္ေတာ့ သူရဲ႕ရုပ္ကလာပ္ကို ျမန္မာျပည္မွာ ျမႇဳပ္ႏွံ ေပးဖို႔ ဆႏၵရွိခဲ့တယ္။ သူ႔ရဲ႕ ႐ုပ္ကလာပ္ကို ေလယာဥ္နဲ႔ အမိႏိုင္ငံဆီ သယ္လာတဲ့အခ်ိ္န္မွာ ဒီစ်ာပနေလ ယာဥ္ျဖတ္သန္းရာ လမ္းတေလွ်ာက္ ႏိုင္ငံေတြက အေျမာက္ပစ္ေဖာက္ ဂုဏ္ျပဳၾကရတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဦးသန္႔ရဲ႕႐ုပ္ကလာပ္ ျမန္မာျပည္ကိုေရာက္လာေတာ့ မဆလအစိုးရက ဒီလိုတကမၻာလံုးက ေလးစား ရတဲ့ တန္းဖိုးထားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးကို သာမာန္ သူလိုငါလိုလူေတြလို သေဘာထားၿပီး အၾကံပက္စက္စြာ ၾကံေတာသခၤ်ဳိင္းမွာ ျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ စီစဥ္ခဲ့တယ္။ ဒါဟာ မဆလအစိုးရရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဦးေန၀င္းရဲ႕ သေဘာထား ေသးသိမ္မႈျဖစ္တယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာျပည္ လူထုတရပ္လံုးကို ေစာ္ကားရာလည္း ေရာက္ခဲ့တဲ့အတြက္ အစဥ္အ လာအရ မတရားမႈကို ေခါင္းငံု႔မခံတတ္တဲ့ ႐ိုးသားၿပီးတက္ႂကြတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြက ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ခဲ့ ၾကတယ္။ ဦးသန္႔ရဲ႕ ႐ုပ္ကလာပ္ကို ကုလသမဂၢအေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ရာထူးနဲ႔ ထိုက္တန္စြာ ျမႇဳပ္ႏွံ သၿဂႍဳဟ္ဖို႔ ေက်ာင္းသားေတြက ႀကိဳးစားၾကတယ္။ ဒီမွာတင္ အစိုးရနဲ႔ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ထိပ္တိုက္ေတြ႔ခဲ့ ၾကတယ္။ အစိုးရက လက္နက္မဲ့ေက်ာင္းသားေတြကို လူမဆန္စြာ ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကတယ္။
ဒီလို အၾကမ္းဖက္ သတ္ျဖတ္မႈကို တဖက္သတ္ခံခဲ့ရတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြဟာ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး လမ္းေၾကာင္းကို ေရာက္ခဲ့ၾကတာဟာ အင္မတန္မွ သဘာ၀က်တဲ့ ျဖစ္စဥ္တစ္ခုပါပဲ။
အခုဆိုရင္ (၂၆) ႏွစ္ရွိခဲ့ပါၿပီ။ က်ေနာ္တို႔ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ရင္ထဲမွာေတာ့ မေန႔တစ္ေန႔ကလိုပဲ ခံစားေနရဆဲ ပါပဲ။ ဦးသန္႔အေရး ေတာ္ပံုကေနၿပီး ထြက္ေပၚလာခဲ့တဲ့ သူရဲေကာင္းတစ္ဦးးကိုလည္း အမွတ္တရ ရွိေနဆဲပါပဲ။ ဒီသူရဲေကာင္းကေတာ့ ကိုတင္ေမာင္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြဟာ ရွား ပါးခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္က ေက်ာင္းသားစိတ္ကို ကိုင္စြဲၿပီး စစ္အာဏာရွင္္စနစ္ကို တိုက္ပြဲ၀င္ေနတဲ့ ေက်ာင္းသား တပ္မေတာ္၀င္ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဦးတင္ေမာင္ဦးအေၾကာင္းကို ပီပီျပင္ျပင္ သိခ်င္ေနခဲ့တာ ၾကာပါၿပီ။ ဒါေပ မယ့္ အေျခအေနက မေပးဘူး က်ေနာ္ကလည္း သမိုင္းသုေတသီ တစ္ေယာက္ မဟုတ္ေတာ့ စနစ္တက် သု ေတသန မလုပ္ႏုိင္ဘူး။ က်ေနာ္က ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္က ႐ြက္ၾကမ္းေရႀကိဳ ရဲေဘာ္တစ္ေယာက္မွ်သာ။
တစ္ခါတစ္ရံမွာ အမွတ္မထင္ အျဖစ္အပ်က္ေတြဟာ အမွတ္ထင္ထင္ အေၾကာင္းအရာေတြကို ထုဆစ္တတ္ တယ္။ အေၾကာင္းအရာ ခိုင္ခိုင္မာမာ သိပ္မရွိလွဘဲ က်ေနာ္ဟာ ပါလီမံဒီမိုအေရစီရဲ႕ အတြင္းေရးမႉးျဖစ္သူ ဦး ခ်စ္ေဆြနဲ႔ သိကြၽမ္းခဲ့ရတယ္။ သူက က်ေနာ္တို႔ တစ္စံုတစ္ခုေခါင္းစဥ္ သက္မွတ္မႈမရွိဘဲ အေၾကာင္းအရာေပါင္း မ်ားစြာ ေျပာျပတယ္။ ဒီလိုေျပာၾက ဆိုၾကရင္း ကိုတင္ေမာင္ဦးအေၾကာင္းကို ေရာက္သြားၾကပါတယ္။
ကိုတင္ေမာင္ဦးရဲ႕ ရုပ္ပံုလႊာကို အန္ကယ္ ဦးခ်စ္ေဆြက သူမွတ္မိသေလာက္ ေရးခ်ယ္ျပတာက …
ကိုတင္ေမာင္ဦးက အရပ္အေမာင္းေကာင္းၿပီး လူေခ်ာတစ္ေယာက္ ျဖစ္တယ္။ သပ္သပ္ရပ္ရပ္ ေနတတ္ၿပီး အ ျမဲတမ္း ဆံပင္တိုတိုပဲ ထားတတ္တယ္။ စကားနည္းတယ္။ ေျပာရင္လည္း တန္ဖိုးရွိတဲ့ စကားကိုသာ ေျပာေလ့ ရွိတယ္။ တစ္ခုခုကို လုပ္ရင္ စိုက္လိုက္မတ္တတ္ လုပ္ေလ့ရွိတယ္။ အားသြန္ခြန္စိုက္လုပ္တတ္တယ္။ အျမဲ တမ္း လန္းဆန္းတက္ႂကြေနတတ္ၿပီး ယံုၾကည္ခ်က္ျပင္းထန္တယ္။
ကိုတင္ေမာင္ဦး၊ ရစ္ခ်တ္ တင္ေမာင္ဦး၊ ကိုျမင့္ေ႐ႊဆိုၿပီး အမည္သံုးမ်ိဳးရွိတယ္လို႔ ဦးခ်စ္ေဆြက ေျပာျပပါတယ္။ ကိုတင္ေမာင္ဦးနဲ႔ စတင္သိႂကြမ္းရပံုကုိ သိရပါေစဆိုေတာ့ အန္ကယ္ဦးခ်စ္ေဆြက …
ခင္ဗ်ားတို႔လည္း သိတဲ့အတိုင္း (၁၉၇၄)မွာ ဦးသန္႔စ်ာပနာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရက ေက်ာင္းသားေတြကို ရက္ ရက္စက္စက္ ၿဖိဳခြင္းႏွိမ္ႏွင္းတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔က ေတာထဲေရာက္ေနတာ ၄-၅ ႏွစ္ေလာက္ရွိၿပီ။ ၿမိဳ႕ျပတိုက္ပြဲအေၾကာင္းေတာ့ က်ေနာ္ မသိတာမ်ားတယ္။ အဲဒီမွာ ေက်ာင္းသားေတြက ေတာခိုလာၾကတယ္။ ေတာခိုတယ္ဆိုေတာ့လည္း ဒီေက်ာင္းသားေတြဟာ သန္ရာသန္ရာ လက္၀ဲ လက္ယာ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕အ စည္းေတြဆီကို သြားၾကတယ္။ ဘယ္သူဘယ္သူေတြ ဆိုတာကိုေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္က ကြၽန္ေတာ္လည္း မသိ ဘူး။
ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္တဲ့ ကိုတင္ေမာင္ဦးက ျပည္ေျပးေတြနဲ႔ေပါင္းသြားၿပီး ကိုျမင့္စိုးကေတာ့ ဗက ပေတြဆီ ေရာက္သြားၿပီလို႔ ေၾကညာၾကတာေတြကိုေတာ့ ၾကားေနရတယ္။ အဲဒီလိုေက်ာင္းသားေတြ တဖြဲဖဲြ ေရာက္လာေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္က ေနာက္တန္းရံုးမွာ တပ္နားၿပီး ရံုးလုပ္ငန္းေတြကို ကူညီေနတဲ့အခ်ိန္၊ အဲ ဒီမွာ က်ေနာ္တို႔ဆီက ဒုဗိုလ္မႉးႀကီးက အရင္က တပ္မေတာ္ရဲ႕ ၿဗိတိသွ်သံခ်ပ္ကာ ယႏၱာရားတပ္မွာ တပ္ၾကပ္ ႀကီး၊ သူက က်ေနာ့္ကို ေခၚတယ္ စာတစ္ေစာင္ေပးတယ္။ (PDP) စာက က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ပါ။ (လပတ) စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္လည္းျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သြင္ရဲ႕ စာ၊ စာထဲမွာ ေရးထားတာက အခုလႊတ္လိုက္တဲ့သူကို ေမးျမန္းစံုစမ္းျခင္းမလုပ္ပါနဲ႔ သူအေၾကာင္း သိစရာမလိုဘူး။ သူကို အေျခခံစစ္ပညာ၊ စစ္ကြပ္ကဲမႈပညာနဲ႔ လက္နက္ကြၽမ္းက်င္မႈေတြကို သင္ၾကားေပးလိုက္ပါဆိုၿပီးပါတယ္။ သင္တန္းဆရာေတြအျဖစ္နဲ႔ က်ေနာ္ရယ္၊ ဆရာေပါႂကြယ္၊ ဆရာ၀င္းၾကည္ရယ္ကို တာ၀န္ေပးတယ္။ ေဖာက္ခြဲေရးသင္တန္းကိုေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္က (PDP) ရဲ႕ ေဖာက္ခြဲေရးတာ၀န္ခံျဖစ္တဲ့ ဒု-ဗိုလ္မႉးႀကီးတင္ထြန္းက သင္တန္းေပးတယ္လို႔ သိရတယ္။ အဲဒီလူက ခင္ဗ်ားေမးတဲ့ ကိုတင္ေမာင္ဦးပါပဲ။
သင္တန္းက ( One Man Army) ျဖစ္ေပမယ့္ တပ္ဖြဲ႔ႀကီးတစ္ဖြဲ႕ကို သင္တန္းေပးသလိုမ်ိဳး အေတာ္ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ေပးတာ ဒီလိုျပင္းထန္ပင္ပန္းတဲ့ သင္တန္းကို ကိုတင္ေမာင္ဦၤးဟာ မၿငီးမျငဴဘဲ ႀကိဳးစားခဲ့တယ္။ ဒီ (One Man Army) သင္တန္းဟာ (၁၅)ရက္ေလာက္ပဲၾကာခဲ့ တယ္။ ( One Man Army) သင္တန္းေတြၿပီးလို႔ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ သူတို႔ခ်င္းဆံုတဲ့အခါ လြတ္လပ္တဲ့ ေက်ာင္းသားအဖဲြ႔အစည္းတစ္ခု ထူ ေထာင္ၾကဖို႔ ေဆြးေႏြးၾကတယ္။ စစ္အာဏာရွင္ဆန္႔က်င္ေရး လက္နက္ကိုင္ေက်ာင္းသားသမဂၢဆိုၿပီး ဖြဲ႕စည္း ၾကတယ္။ ဒီစစ္အာဏာရွင္ဆန္႔က်င္ေရး လက္နက္ကိုင္ေက်ာင္းသားသမဂၢကို က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ (PDP) ပါတီက ေထာက္ပံ့တယ္။ အၾကံေပးတယ္ ကူညီတယ္ လြတ္လပ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုအေနနဲ႔ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့တယ္။
က်ေနာ္တို႔ပါတီလိုပဲ (KNU) ကလည္း အသိအမွတ္ျပဳခဲ့တယ္။ (PDP) နဲ႔ (KNU) ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ၿပီး တပ္မ ဟာ (၆) နယ္ေျမထဲမွာရွိတဲ့ ဖလူးဧရိယာထဲမွာ တစ္ေနရာ၊ အဲဒီဖလူး တစ္ဘက္ကမ္းမွာ တစ္ေနရာ အဲဒီ (၂) ေနရာမွာ ဒီလက္နက္ကိုင္ေက်ာင္းသားသမဂၢရဲ႕ ႐ုံးေတြ ဖြင့္ခြင့္ေပးခဲ့တယ္။ ဒါတင္ မဟုတ္ေသးဘူး ရန္ပံုေငြရရွိ ေရးအတြက္ ဖလူးေစ်းတန္းမွာ ဆိုင္တစ္ဆိုင္ တည္ေပးတယ္။ မတည္ေငြအျဖစ္ (PDP) က ေငြသံုးေသာင္း ထုတ္ေပးခဲ့တယ္။ အဲဒီဆိုင္ကို ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ကိုေမာင္ဆန္းက တာ၀န္ခံအ ျဖစ္ တာ၀န္ယူရတယ္။
ဒီစစ္အာဏာရွင္ဆန္႔က်င္ေရး လက္နက္ကိုင္ေက်ာင္းသားသမဂၢကိုဖြဲ႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ပါတီမွာ အရင္ရွိေနၾက တဲ့ အစဥ္အလာ ေက်ာင္းသားေတြကလည္း ဒီသမဂၢထဲကို ကူးေျပာင္းသြားၾကတယ္။ ဒါကို ပါတီကလည္း ခြင့္ ျပဳတယ္။ သမဂၢဖြဲ႔စည္းၾကေတာ့ ဥကၠဌက အာဇာနည္သူရဲေကာင္းႀကီးျဖစ္တဲ့ ကိုတင္ေမာင္ဦးပါပဲ။ ဒု-ဥကၠဌက မုဒံုေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တဲ့ ကိုသန္႔ဇင္ အတြင္းေရးမႉးက ကိုရဲျမင့္စိုး၊ ဒီကိုရဲျမင့္စိုးဆိုတာက ဗကပ ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းသြားတယ္လို႔ အစိုးရက ေၾကညာထားတဲ့ ကိုရဲျမင့္စိုးပါပဲ။ အမွန္က ကိုျမင့္စိုးဟာ ဗကပေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းသြားတာမဟုတ္ပါဘူး၊ က်ေနာ္တို႔ (PDP) ကို ေရာက္လာတာပါ။ ယခုထက္တိုင္ သက္ရွိထင္ရွားရွိေန ၿပီး ေတာ္လွန္ေရးတာ၀န္ေတြကို သူ႔နည္းသူ႔ဟန္နဲ႔ ဆက္လက္ထမ္းေဆာင္ေနဆဲပါ၊ တြဲဘက္အတြင္းေရးမႉးအ ျဖစ္နဲ႔ ကိုစိန္ျမင့္၊ သူကေတာ့ (၁၉၇၀) တကၠသိုလ္ေ႐ႊရတုအထိမ္းအမွတ္ ဆႏၵျပပြဲမွာ ေမာ္လၿမိဳင္တကၠသိုလ္က ေန ရာသက္ပန္ ေက်ာင္းထုတ္ခံထားရတဲ့သူ ျဖစ္တယ္။
ဒီလိုသမဂၢဖြဲ႔ၿပီးေတာ့ အပိုင္း (၂) ပိုင္း ခြဲလိုက္တယ္။ ကိုတင္ေမာင္ဦးနဲ႔ တခ်ိဳ႕ေခါင္းေဆာင္ေတြက ၿမိဳ႕ျပလုပ္ ငန္းေတြကို လုပ္ၾကတယ္။ က်န္တဲ့ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေတာတြင္းလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးကို လုပ္ၾက တယ္။
ၿမိဳ႕ျပလုပ္ငန္းေတြအျဖစ္နဲ႔ ကိုတင္ေမာင္ဦး အပါအ၀င္ က်ေနာ္တို႔ပါတီက ( One Man Army) သင္တန္းေပး ထားတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ၿမိဳ႕ျပက ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ သူတို႔ကို ေထာက္ခံသူေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ၿပီး ၿမိဳ႕ျပ တိုက္ပြဲေတြ ဆင္ႏႊဲႀကိဳးစားၾကတယ္။ အစိုးရရဲ႕ အခ်က္အခ်ာက်တဲ့ ေနရာေတြကို မိုင္းခြဲဖ်က္စီးဖို႔ လုပ္ေဆာင္ ၾကရတယ္။
ဒီၿမိဳ႕ျပလုပ္ငန္းေတြလုပ္ကိုင္ၾကတဲ့ အုပ္စုထဲမွာ က်ေနာ္အေနနဲ႔ မွတ္မွတ္ရရရွိေနတဲ့ ေက်ာင္းသားႏွစ္ေယာက္ ရွိတယ္၊ တစ္ေယာက္ကေတာ့ မဆလအစိုးရက ႀကိဳးမိန္႔ေပးကြပ္မ်က္တာခံခဲ့ရတဲ့ က်ေနာ္ကုိယ္တိုင္ သင္တန္း ေပးလိုက္ရတဲ့ ကိုတင္ေမာင္ဦး၊ ေနာက္တစ္ေယာက္ကေတာ့ အင္း … ႏွစ္ေတြၾကာေတာ့ နာမည္ေတြ ေမ့ကုန္ ၿပီ ဆရာတပ္မေတာ္ မင္းရဲထြန္းရဲ႕သားလို႔ ေျပာတယ္။ သူကေတာ့ ၿမိဳ႕ျပလုပ္ငန္းေတြလုပ္ရင္းနဲ႔ က်ံဳဒိုးေခ်ာင္း မွာ ေရနစ္တယ္။ ေရနစ္ေတာ့ အစိုးရစစ္တပ္က လူအုပ္နဲ႔ ကယ္ဖို႔ ႀကိဳးစားတယ္။ ေတာ္လွန္ေရးသမားမွန္း သိဟန္ မတူပါဘူး။
ဒါေပမယ့္ ဒီေက်ာင္းသားက မင္းတို႔ရဲ႕ ေသြးေပေနတဲ့ လက္ကို ငါမကိုင္ဘူးလို႔ေျပာၿပီး အေသခံတယ္လို႔ က် ေနာ္တို႔ရဲ႕ (PDP) လွ်ဳိ႕၀ွက္ရဲေဘာ္ေတြနဲ႔ ကုန္သည္ေတြက ျပန္ေျပာၾကတယ္။ အင္မတန္ ေလးစားစရာေကာင္း တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြပါ။
ဒီလိုပဲ ေတာတြင္းလက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးတိုက္ပဲြေတြမွာလည္း က်ဆံုးခဲ့ရတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြရွိခဲ့တယ္။ ဒီစစ္အာဏာရွင္ဆန္႔က်င္ေရး လက္နက္ကိုင္ေက်ာင္းသားသမဂၢက က်ေနာ္တို႔ ပါတီရဲ႕ အေကာင္းဆံုး ကြန္မန္ ဒိုတပ္ျဖစ္တဲ့ ေပါက္ႀကိဳင္းတပ္ဖြဲ႕နဲ႔တြဲၿပီး လႈပ္ရွားတယ္။ ဒီေပါက္ႀကိဳင္းကြန္မန္ဒိုတပ္ဖြဲ႕ရဲ႕ တပ္မႉးက စစ္အာ ဏာရွင္္ဆန္႔က်င္ေရး လက္နက္ကိုင္ေက်ာင္းသားသမဂၢဖြဲ႕ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ပါတီကေန ကူးေျပာင္းသြားၿပီး ဒီသ မဂၢရဲ႕ တြဲဘက္အတြင္းေရးမႉး တာ၀န္ကိုယူေနတဲ့ ကိုစိန္ျမင့္ပါပဲ။
ေတာတြင္းတိုက္ပြဲေတြမွာလည္း ေက်ာင္းသားေတြဟာ ႐ြပ္႐ြပ္ခြၽံခြၽံတိုက္ပြဲ ၀င္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ယာယီၿမိဳ႕သိမ္း တိုက္ပြဲေတြ ေဖၚႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဒီတိုက္ပြဲေတြထဲမွာ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ကိုေအာင္ႏိုင္ (၀န္ႀကီး ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းရဲ႕တူ) ဟာ က်ဆံုးခဲ့ရတယ္။ ကိုေအာင္ႏိုင္ဆိုတာ ၿမိဳ႕ျပလုပ္ငန္းေတြလုပ္ရင္း ကိုတင္ ေမာင္ဦးကို မဆလက ဖမ္းမိသြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီလက္နက္ကိုင္ေက်ာင္းသားသမဂၢရဲ႕ ဥကၠဌတာ၀န္ကို ဆက္ လက္ယူခဲ့တဲ့သူ ျဖစ္တယ္။ ကိုေအာင္ႏိုင္က်ဆံုးေတာ့ သမဂၢရဲ႕ ဥကၠဌတာ၀န္ကို ကိုရဲျမင့္စိုးက ဆက္လက္တာ ၀န္ယူရတယ္။ ကိုရဲျမင့္စိုးကေတာ့ ယခုတိုင္ အသက္ရွင္လ်က္ရွိေနပါတယ္။
ဒါေတြက ကိုတင္ေမာင္ဦး အေၾကာင္းေျပာရင္း ဆက္စပ္လာတဲ့ ကိစၥေတြ ဒီမွာေျပာဖို႔ရွိတာက အခုက်ေနာ္တို႔ ေျပာေနတဲ့ ကိုတင္ေမာင္ဦးဆိုတာကို က်ေနာ္သူ႔ကို သင္တန္းေပးတဲ့ ကာလမွာေရာ သင္တန္းၿပီးသြားတဲ့ ကာ လတစ္ခုအထိ ကိုတင္ေမာင္ဦးမွန္းမသိခဲ့ဘူး။ ကြၽန္ေတာ္ရဲ႕ အားသစ္စာေစာင္က သူရဲေကာင္းပြဲေတြကို သ တင္းထုတ္ျပန္ေတာ့မွ သိရတာ။ သတင္းထုတ္ျပန္တဲ့အခ်ိန္မွာ သူဟာ ျမန္မာျပည္တြင္းလုပ္ငန္းေတြကို မလုပ္ ဖို႔ (PDP)ရဲ႕ လူႀကီးေတြက ေဆြးေႏြးတယ္။ ေနာက္ထပ္မသြားႏိုင္ေအာင္ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြ လုပ္လိုက္ တဲ့သေဘာလည္း ပါမယ္ထင္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ သူတို႔က အရမ္း စိတ္အားထက္သန္ေနတယ္။ ၿမိဳ႕ျပလုပ္ငန္းေတြကို ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် လံုး၀လုပ္လို႔ မရေတာ့မွ ေတာတြင္းတိုက္ပြဲေတြ ၀င္ခ်င္တဲ့ ဆႏၵရွိတယ္။ ေနာက္တစ္ေခါက္ထပ္ သြားမယ္ဆိုၿပီး ထြက္သြား တယ္၊ ဘာမွေတာ့ မျဖစ္ေသးဘူး၊ ဒီမွာအတင့္ရဲၿပီး ေလးႀကိမ္ေျမာက္ျဖစ္တဲ့ (၁၉၇၆) မႈိင္းရာျပည့္မွာ မဆလ အစိုးရက သူကိုဖမ္းသြားခဲ့တယ္။ ကိုတင္ေမာင္ဦးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မွတ္မွတ္ရရျဖစ္ေစတဲ့ ျဖစ္ရပ္ရွိသလား ဆို ရင္ေတာ့ အထက္မွာ ကြၽန္ေတာ္ေျပာခဲ့သလို အားသစ္စာေစာင္က သူရဲ႕ (၂) ႀကိမ္ေျမာက္ လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္ ေတာ့ သတင္းထုတ္ျပန္မႈေတြလုပ္တယ္။ ေနာက္ၿပီး ကြၽန္ေတာ္တို႔ပါတီနဲ႔ သူတို႔သမဂၢေပါင္းၿပီး ရဲသီဟစခန္းမွာ ကိုတင္ေမာင္ဦးကို ဂုဏ္ျပဳပြဲတစ္ခုလုပ္ေပးတယ္။ ဒီေတာ့မွ က်ေနာ္တို႔ဟာ ျပန္ေတြ႕ရတာ၊ ဒီဂုဏ္ျပဳပြဲမွာ က် ေနာ္တုိ႔က သူရဲ႕လႈပ္ရွားမႈ အေတြ႕အၾကံဳေတြနဲ႔ သူရဲ႕ေတာ္လွန္ေရးအေပၚ သေဘာထားကို ေမးျမန္းၾကတယ္။
ဒီပြဲမွာ ကိုတင္ေမာင္ဦး ေျပာသြားတာကို မွတ္မိသေလာက္ေျပာရရင္ အဓိကအခ်က္ကေတာ့ (၃)ခ်က္ပဲဗ်။ ဘာလဲဆိုေတာ့ ေတာ္လွန္ေရးဆိုတာ ဆင္းရဲပင္ပန္းမယ္၊ ေတာ္လွန္ေရးသမားကေတာ့ ဒီဆင္းရဲပင္ပန္းမႈဒဏ္ ကို ခံႏိုင္ရည္ရွိရမယ္ဆိုတာရယ္၊ လူတစ္ရာေလာက္ပဲ ရွိေနပါေစ၊ ဒါမွမဟုတ္ ဒီထက္ နည္းခ်င္နည္းပါေစ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕အစည္းဆိုတာ မတရားမႈေတြ ရွိေနသမွ်ကေတာ့ ရွိေနမွာပဲ။ ဘယ္ေတာ့မွ ပ်က္စီးသြားမွာ မဟုတ္ဘူး။ အခ်ိန္အခါအရ တိမ္ျမဳပ္ေကာင္း တိမ္ျမဳပ္ႏိုင္တယ္။
ဒါေပမယ့္ ရွိေနမွာပဲ၊ ျပန္ေပၚလာရမွာပဲဆိုတဲ့ သေဘာရယ္၊ ေနာက္ဆံုးအခ်က္အေနနဲ႔ ေက်ာင္းသားေတြ လက္ နက္ကိုင္တယ္ အၾကမ္းဖက္ၾကတယ္ဆိုတာလည္း ေသြးၾကြေနၾကလို႔ မဟုတ္ဘူး၊ စစ္အာဏာရွင္ေတြက ေက်ာင္းသားအပါအ၀င္ လက္နက္မဲ့ လူထုကို ရက္စက္စြာ ဓားမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ေနတယ္၊ က်ေနာ္တို႔ဟာ အဆင့္တစ္ ခုမွာ ၿမိဳ႕ျပတိုက္ပြဲေတြအျဖစ္နဲ႔ သပိတ္တိုက္ပြဲေတြကို ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကၿပီး လက္ရွိအေနအထားမွာ ေက်ာင္းသားေတြ ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈကို အဆင့္တစ္ခုဆီကို ျမႇင့္တင္ဖို႔ လိုလာတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လက္နက္ကိုင္ရတာျဖစ္တယ္။ ၿမိဳ႕ျပလုပ္ငန္းေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားမယ္။ ပီျပင္တဲ့ ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္တရပ္ ေပၚလာေအာင္ႀကိဳးစားမယ္။ (PDP) ကလည္း ၀ိုင္း၀န္းကူညီၾကဖို႔ဆိုၿပီး ေျပာသြားတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္ကို သူဖြဲ႕စည္းခြင့္ မသာခဲ့ဘူး။ သူကိုယ္တိုင္ ဦးေဆာင္တည္ေထာင္ထားတဲ့ စစ္အာဏာရွင္ဆန္႔က်င္ေရး လက္နက္ကိုင္ေက်ာင္းသားသမဂၢဟာလည္း (၁၉၇၈) ခုႏွစ္မွာ က်ေနာ္တို႔ (PDP) နဲ႔အတူ အားနည္း ပ်က္ျပယ္သြားခဲ့ရတယ္။ သူကိုယ္တိုင္ကေတာ့ မဆလရဲ႕ ႀကိဳးစင္မွာ သူရဲေကာင္းပီသစြာ တိုင္းျပည္နဲ႔လူမ်ိဳးအတြက္ အသက္စြန္႔သြားခဲ့တယ္။
မွတ္မွတ္ရရေပါ့ဗ်ာ၊ က်ေနာ္တို႔ပါတီရယ္ (KNU) ရယ္ သူတို႔သမဂၢရယ္ေပါင္းၿပီး ဖလူးတို႔ ၀မ္းခါတို႔မွာ 7th July အခမ္းအနားေတြ က်င္းပခဲ့ၾကတယ္။ သူတို႔သမဂၢကပဲ ဦးေဆာင္ၿပီး က်င္းပခဲ့ၾကတာပါ။ အခါအားေလ်ာ္ စြာ ျပဳလုပ္တတ္တဲ့ က်ေနာ္တို႔ပါတီရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး အခမ္းအနားေတြကိုလည္း သူတို႔သမဂၢက သီးျခားလြတ္လပ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ရပ္အေနနဲ႔ သ၀ဏ္လႊာပို႔တာတို႔ ဘာတို႔ လုပ္ၾကပါတယ္။ တစ္ႀကိမ္မွာ … အင္း … အားသစ္စာ ေစာင္ (၆) ႏွစ္ျပည့္ အခမ္းအနားမွာ သူတို႔သမဂၢကေပးပို႔တဲ့ သ၀ဏ္လႊာကို အခမ္းအနားမႉးလုပ္တဲ့ ဗိုလ္ေအာင္ မ်ိဳးက ဖတ္ခိုင္းလို႔ ကြၽန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ ဖတ္ေပးခဲ့ရဘူးပါတယ္။
အင္း … သူတို႔သမဂၢရဲ႕ အလံက အခု ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ႕ အလံလိုပဲဗ်၊ မွတ္မိသေလာက္ ဒီသမဂၢမွာ ဦးေဆာင္ပါ၀င္ ၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြက ကိုတင္ေမာင္ဦး၊ ကိုစိန္ျမင့္၊ ကိုေအာင္ႏိိိုင္၊ ကိုရဲျမင့္စိုး၊ ကိုေမာင္ဆန္း၊ ကိုေအာင္ ျမင့္၊ ေဒါက္ကလပ္ေခၚ ကိုသိမ္ဦး ေနာက္ ခင္ဗ်ားတို႔ (ABSDF) ရဲ႕ ဥကၠဌေဟာင္းျဖစ္တဲ့ ထြန္းေအာင္ေက်ာ္ လည္း ဒီသမဂၢအဖြဲ႕၀င္ေဟာင္း ျဖစ္ခဲ့တယ္။
က်ေနာ္တို႔ (PDP) က ထုတ္ေ၀တဲ့ အားသစ္စာေစာင္မွာ သူတို႔နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ရွိ တယ္။ တခ်ိဳ႕ လူေတြဆီမွာေတာ့ က်န္ႏိုင္ပါေသးတယ္။
ဒါေတြကေတာ့ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီပါတီရဲ႕ အတြင္းေရးမႉးျဖစ္သူ ဦးခ်စ္ေဆြေျပာျပတဲ့ ကိုတင္ေမာင္ဦးနဲ႔ သူရဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္ အေနအထားေတြပါပဲ၊ ဒီ႐ုပ္ပံုလႊာကားခ်ပ္ထဲက ထြက္ေပၚလာတဲ့ အေတြးအေတြ႕ကေတာ့ (၁၉၇၄) ဦးသန္႔အေရးေတာ္ပံုက ေမြးဖြားေပးလိုက္တဲ့ စစ္အာဏာရွင္ဆန္႔က်င္ေရး လက္နက္ကိုင္ေက်ာင္း သားသမဂၢရဲ႕ ဥကၠဌေတြဟာ လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲပဲျဖစ္ျဖစ္ ၿမိဳ႕ျပတုိက္ပြဲေတြကိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ထိထိေရာက္ေရာက္ နဲ႔ အသက္ေပး တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့တယ္ဆိုတာကို သိခဲ့ရတယ္။ ကိုတင္ေမာင္ဦးဟာ က်ေနာ္ရဲ႕ ထာ၀ရေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္ေနမယ့္သူပါပဲ။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ေအာင္ပြဲသည္ တိုက္ရဲသူတို႔၏ လက္ထဲတြင္ ရွိသည္ဟု နားလည္ရေတာ့ မွာပါပဲ။ ။
ေကာင္းညိဳ
(ဤမွတ္တမ္းအတြက္ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီပါတီ၏ အတြင္းေရးမႉးျဖစ္သူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခ်စ္ေဆြအား ေက်းဇူးအထူးတင္ရွိပါသည္။ )
မိတၱဴလမ္းကေလးမ်ား
မိတၱဴလမ္းကေလးမ်ားေဒါက္တာလြဏ္းေဆြ
နံနက္ (၇) နာရီခန္႔ဆိုလွ်င္ က်ေနာ္ အိပ္ရာႏိုးေလ့ရွိပါသည္။ တစ္ေယာက္တည္းသမားမို႔ မ်က္ႏွာသစ္ ကိုယ္ လက္သန္႔စင္ၿပီးသည္ႏွင့္ အျပင္ထြက္ၿပီး နံနက္စာ စားေလ့ရွိပါသည္။ က်ေနာ္ေနထိုင္ေသာ လမ္းကေလးသည္ ရန္ကုန္အေနာက္ပိုင္း ၿမိဳ႕နယ္တစ္ခုရွိ လမ္းက်ယ္တစ္လမ္း ျဖစ္ပါသည္။ ထိုလမ္းထဲသို႔ က်ေနာ္ ေျပာင္းေရႊ႕ လာသည္မွာ လပိုင္းမွ်သာ ရွိပါေသးသည္။ ထိုမွ်အခ်ိန္အတြင္း လမ္းထဲတြင္ ျမန္မာအမ်ားစုေနထိုင္ၿပီး ျမစ္၀ ကြၽန္းေပၚ ၿမိဳ႕ကေလးမ်ားမွ ေျပာင္းေ႐ႊ႕အေျခခ်လာၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္ကို သတိထားမိလာပါသည္။ လမ္းက ေလးထဲတြင္ နံနက္စာစားဖို႔အတြက္ အိမ္ဆိုင္ကေလးေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိပါသည္။ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္၊ မုန္႔ဟင္း ခါးဆိုင္၊ ရွမ္းအစားအစာဆိုင္၊ အေၾကာ္ဆိုင္၊ ထမင္းေၾကာ္ဆိုင္၊ လက္သုပ္ဆိုင္၊ ရခိုင္မုန္႔တီဆိုင္၊ ဘိန္း မုန္႔ဆိုင္ ... စသည္ျဖင့္ ေ႐ြးခ်ယ္စရာ ေပါမ်ားလွပါသည္။
က်ေနာ္ငွားေနသည့္ ပထမထပ္တိုက္ခန္းမွ ဆင္းလာသည္ႏွင့္ လမ္းထဲတြင္ ေစ်းသြားေစ်းျပန္မ်ား၊ ႐ုံးသြားသူ မ်ား၊ နံနက္စာ ထြက္စားသူမ်ားႏွင့္ စည္ကားေနသည္ကို ေတြ႕ရၿမဲ ျဖစ္ပါသည္။ က်ေနာ္က မ်ားေသာအားျဖင့္ လမ္းထိပ္မွ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္တြင္ ထိုင္လွ်င္ထိုင္၊ မထိုင္လွ်င္ မုန္႔ဟင္းခါးဆိုင္တြင္ မုန္႔ဟင္းခါး စားေလ့ရိွပါ သည္။ ထိုဆိုင္မ်ားသို႔ အသြားတြင္ လမ္းထဲမွလူမ်ား တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး အျပန္အလွန္ ႏႈတ္ဆက္သံမ်ားကို ေန႔တ ဓူ၀ ၾကားလာရသည့္အခါ နားရည္၀ၿပီး သူတုိ႔၏ ယဥ္ေက်းမႈအသစ္ႏွင့္ ယဥ္ပါးလာပါသည္။
အမ်ဳိးသားမ်ားအခ်င္းခ်င္း ႏႈတ္ခြန္းဆက္သံမ်ားတြင္ 'ညက ပြဲဘယ္လိုလဲ' 'အထက္ေၾကးေတြေတာ့ ကြဲၿပီ' 'ဂိုး ေပါင္း မေလာင္းလိုက္ရတာ နာတယ္' 'ဒီေန႔ေတာ့ ေအာက္က ထိုင္ရမယ္' 'မန္ယူ ႏွိပ္စက္တာမ်ားၿပီ' 'လီဗာပူး နဲ႔ ေအစီ ဘယ္လိုေပါက္လဲ' 'ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ခ်ယ္ဆီးကသာထိုင္ ေသခ်ာတယ္' 'ရီးရဲက ဘာကာကို အျပတ္ႏွိပ္ ကြပ္လိုက္တယ္' 'အာဆင္နယ္က အိမ္ကြင္းမွာ စြာတယ္' 'အင္တာ - ဂ်ဴဗီပြဲ ဘယ္ကထိုင္မလဲ' စသည့္ ေဘာ လံုးပြဲႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ႏႈတ္ခြန္းဆက္သံမ်ားကို ၾကားရေလ့ရွိၿပီး သူတို႔၏ လက္ထဲတြင္လည္း ေဘာလံုးဂ်ာ နယ္မ်ား အသီးသီး အသကအသက ကိုင္ေဆာင္ထားၾကသည္ကို ေတြ႔ရေလသည္။
အမ်ဳိးသမီးမ်ားအခ်င္းခ်င္း ႏႈတ္ဆက္ၾကသည့္ အခါတြင္လည္း 'မေန႔က ဘယ္လိုလဲ၊ ရလား' 'ဘုန္ႀကီးေပးတဲ့ နံပါတ္ကေတာ့ ကြဲတယ္' 'ဘိုးေတာ္တစ္ေယာက္ နာမည္ႀကီးေနတယ္၊ နံပါတ္သြားေတာင္းရဦးမယ္' 'သုံးလံုး ေကာ ဘာေကာင္းလဲ' 'ႏွစ္လံုးေနာက္ထိုင္ ဘာရလဲ' 'ဒီေန႔ေတာ့ ရမွျဖစ္ေတာ့မယ္' 'ေမာင္းျပန္တင္ရမယ္' 'ေ႐ႊ ဘုန္းပြင့္ဘုရားမွာ ပုတီးစိပ္ၾကည့္ပါလား' 'သက္သတ္လြတ္အဓိဌာန္ ၀င္ၾကည့္ပါလား' စသည့္ ႏွစ္လံုးထီ၊ သံုး လံုးထီအေၾကာင္း ႏႈတ္ခြန္းဆက္သံမ်ားျဖင့္ ဆူညံေနေလ့ ရွိပါသည္။
က်ေနာ္ထိုင္သည့္ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ေဘးတြင္ ဗန္းကေလးခင္းကာ ခ်ေရာင္းသည့္ ဂ်ာနယ္အေရာင္းဆိုင္က ေလး ရွိပါသည္။ ဂ်ာနယ္ေရာင္းသည့္ အမ်ဳိသမီးကိုေမးၾကည့္ရာ ဂမီၻရ ေဗဒင္ဂ်ာနယ္မ်ား၊ ေဘာလံုးဂ်ာနယ္မ်ား အထူးေရာင္းေကာင္းသည္ဟု သိရပါသည္။ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္္ထိုင္သည့္ လူမ်ားတြင္ တခ်ဳိ႕က ေဘာလံုးအ ေၾကာင္း အေဘာင္အာရင္းသန္သန္ႏွင့္ ေဆြးေႏြးေနၾကၿပီး တခ်ဳိ႕က ႏွစ္လံုးထီ သံုးလုံးထီအေၾကာင္း ေခါင္း ခ်င္းဆိုင္ ေဆြးေႏြးေနၾကသည္ကို အၿမဲလိုိလို ေတြ႕ရၾကားရပါသည္။ ထိုသို႔ ေတြ႕ရၾကားရျခင္းသည္ က်ေနာ္ ထိုင္သည့္ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ တစ္ဆိုင္ထဲတြင္သာမဟုတ္ဘဲ လမ္းထဲရွိ မုန္႔ဟင္းခါးဆိုင္၊ အေၾကာ္ဆိုင္၊ ကြမ္း ယာဆိုင္ စသည့္ လူစုစု စုစု ရွိသည့္ေနရာတိုင္းတြင္ ေတြ႕ရၾကားရေလ့ရွိပါသည္။
ေန႔ခင္းေန႔လည္ ေနပူသည့္အခ်ိန္မ်ားတြင္ လမ္းထဲရွိလူမ်ားသည္ အိမ္တြင္းေအာင္းေနေလ့ရွိၾကၿပီး ညေန (၃) နာရီ ၀န္းက်င္ခန္႔တြင္ လမ္းထဲ၌ စု႐ုံးစု႐ုံးႏွင့္ ျပန္ျဖစ္ေနၾကသည္ကို ေတြ႔ရပါသည္။ ထိုအခ်ိန္သည္ ႏွစ္လံုးထီ သံုးလံုးထီနံပါတ္ ထြက္ေတာ့မည့္ အခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။ လူမ်ားသည္ လမ္းထဲတြင္ တီးတိုးေျပာဆိုေနၾကရာမွ လမ္းထိပ္ရွိ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္သို႔ တဖြဲဖြဲ ခ်ီတက္သြားၾကပါသည္။ လူရည္သန္႔မ်ား၊ ကေလးခါးထစ္ခြင္ ခ်ီထား သည့္ အမ်ဳိသမီးမ်ား၊ စြပ္က်ယ္ခ်ဳိင္းျပတ္ႏွင့္ အမ်ဳိးသားမ်ား၊ အက်ႌအ၀တ္အစား ဘိုသီဘတ္သီႏွင့္ ေယာကၤ်ား မိန္းမမ်ား၊ ပ်ဳိပ်ဳိအိုအို က်ားမအရြယ္စံုမ်ား၊ ကေလးမ်ား စသည္ျဖင့္ စံုစံုလင္လင္ ေတြ႔ရပါသည္။
နံပါတ္ထြက္ေတာ့မည့္အခ်ိန္ နီးလာခ်ိန္တြင္ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ေရွ႕သို႔ ျဖတ္ေလွ်ာက္မိပါက လက္ဖက္ရည္ ဆိုင္ထဲမွ တီဗီဖန္သားျပင္ကို မမွိတ္မသုန္ စိုက္ၾကည့္ေနေသာ မ်က္လံုးမ်ားႏွင့္ လူအုပ္ႀကီးကို ေတြ႔ရပါသည္။ တခ်ဳိ႕က ထိုင္လ်က္၊ တခ်ဳိက မတ္တပ္ရပ္လ်က္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကိုယ္စီႏွင့္ ရင္တဖိုဖို ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကပါ သည္။ သူတို႔သည္ ထိုင္းႏုိင္ငံ တီဗီြလိုင္းတစ္ခုမွ လႊင့္ထုတ္သည့္ စေတာ့ေစ်းကြက္ပိတ္ခ်ိန္ ေနာက္ဆံုးနံပါတ္ ကို အသက္မ႐ွဴ မ်က္ေတာင္မခတ္ဘဲ ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနၾကတာ ျဖစ္သည္ဟု သိရပါသည္။
ေနာက္ဆံုးပိတ္နံပါတ္ ထြက္လာသည္ႏွင့္ 'ဟာ' 'ဟင္' ဟူေသာ အသံမ်ား က်ယ္ေလာင္စြာ တညီတည္း ထြက္ ေပၚလာပါသည္။ ၿပီးလွ်င္ ပု႐ြက္ဆိတ္မ်ား တြင္းထဲမွ အစုလိုက္အျပံဳလိုက္ ထြက္လာသလို လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ ထဲမွ လူအုပ္ႀကီးသည္ လမ္းထဲသို႔ ေ၀ါခနဲ ထြက္က်လာပါေတာ့သည္။ သူတို႔ထိုးထားေသာ နံပါတ္မ်ားႏွင့္ ထြက္ေပၚလာေသာ နံပါတ္၏ မကိုက္ညီမႈမ်ားကို တတြတ္တြတ္ စားျမံဳ႕ျပန္ရင္း ကိုယ္စီကိုယ္စီ အိမ္ထဲသို႔ အ လွ်ဳိလွ်ဳိ ၀င္သြားၾကေလသည္။ ထိုးထားသည့္နံပါတ္ ေပါက္သည့္သူမ်ားကေတာ့ လမ္းထဲတြင္ ေအာ္ဟစ္ဆူညံ ရင္း က်န္ရစ္ခဲ့ေလသည္။ ထို႔ေနာက္ လမ္းကေလးသည္ တဒဂၤ တိတ္ဆိတ္ၿငိမ္သက္သြားျပန္သည္။
ေမွာင္ရီပ်ဳိးစ ညေနခ်ိန္ေလာက္တြင္ လမ္းကေလးသည္ ျပန္လည္အသက္၀င္ လာပါသည္။ လမ္းထဲရွိ အရက္ ဆိုင္၊ ဘီယာဆိုင္၊ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္မ်ားတြင္ ေသာက္သံုးသူ အမ်ဳိးသားမ်ားႏွင့္ ျပည့္ႏွက္ေနပါသည္။ သူတို႔ သည္ ေသာက္ရင္းစားရင္း ၿဂိဳလ္တုစေလာင္းမွ ထုတ္လႊင့္ျပသမည့္ အဂၤလိပ္ပရီးမီးယားလိဂ္၊ အီတလီစီးရီး ေအ၊ စပိန္လာလီဂါ၊ ဂ်ာမန္ဘြန္းဒစ္လီဂါ၊ ခ်န္ပီယံလိဂ္၊ ယူအီးအက္ဖ္ေအ ေဘာလံုးၿပိဳင္ပြဲမ်ားကို ၾကည့္႐ႈဖို႔ ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ လက္ထဲရွိ ေေဘာလံုးဂ်ာနယ္မ်ားထဲမွ ခန္႔မွန္းေဆာင္းပါးမ်ားကို ဖတ္ရင္း လက္ ကိုင္တယ္လီဖုန္းမ်ားျဖင့္ ေလာင္းကစားဒိုင္မ်ားဆီသို႔ ေလာင္းေၾကး လွမ္းတင္ေနၾကသည္ကို ေတြ႕ရပါ သည္။ ေဘာလံုးပြဲမလာေသးမီ အခ်ိန္တြင္ ဆိုင္ထဲ၌ ႏုိင္ငံရပ္ျခားမွ ေဘာလံုးသမားမ်ားအေၾကာင္း၊ ေဘာလံုး အသင္းနည္းျပမ်ားအေၾကာင္း၊ ေဘာလံုးသမား အေျပာင္းအေ႐ႊ႕မ်ားအေၾကာင္း၊ ကလပ္အသင္းမ်ားအ ေၾကာင္း ေဘာလံုးပါရဂူမ်ားသဖြယ္ ေ၀ဖန္ေဆြးေႏြးသံမ်ားျဖင့္ ဆူညံပြက္ေလာ႐ိုက္ေနပါသည္။
ေဘာလံုးပြဲ စတင္ထုတ္လႊင့္သည္ႏွင့္ ဆူညံသံမ်ား ၿငိမ္သက္သြားၿပီး စိတ္၀င္တစား ၾကည့္႐ႈေနၾကပါေတာ့ သည္။ ၾကည့္႐ႈေနစဥ္မွာပင္ ဟာခနဲ ဟင္ခနဲ အားမလိုအားမရျဖစ္သည့္အသံမ်ား၊ ဂိုး၀င္သြားသည့္အခါ ေဟးခ နဲ ေအာ္ဟစ္ အားေပးသံမ်ား၊ ပိတ္ကားေပၚမွ ေဘာလံုးသမားမ်ားအေပၚ နင္ပဲငဆ ေအာ္ဟစ္ဆဲဆိုသံမ်ား ဆိုင္ ထဲမွ ထြက္ေပၚလာတတ္ပါသည္။ ပြဲၿပီးသည္ႏွင့္ လမ္းထဲတြင္ ေဘာလံုးပြဲမွ ျပန္လာၾကသည့္လူမ်ား၊ ေဘာလံုးပြဲ အေၾကာင္း စားၿမံဳ႕ျပန္သံမ်ားႏွင့္ ႐ႈပ္ေထြးညံစီေနၿပီး ခဏအၾကာတြင္ လမ္းကေလးသည္ ၿငိမ္သက္တိတ္ဆိတ္ သြားျပန္ပါသည္။
ညအိပ္ခါနီး လူေျခတိတ္ခ်ိန္တြင္ က်ေနာ္ေနသည့္ တိုက္ခန္း၏ ေအာက္ထပ္ ေျမညီထပ္အခန္းမွ ထြက္ေပၚလာ ေသာ ငိုယိုေျပာဆိုသံမ်ား၊ ေအာ္ဟစ္ ႀကိမ္းေမာင္းသံမ်ား၊ ေတာင္းပန္ တိုးလွ်ဳိးသံမ်ားေၾကာင့္ လမ္းကေလး သည္ ျပန္လည္သက္၀င္ လႈပ္ရွားလာျပန္ပါသည္။ ထိုအသံမ်ားသည္ ေအာက္ထပ္အခန္းမွ ေငြတိုးေခ်းစားသူ အမ်ဳိးသမီးႏွင့္ သူမထံ ေငြလာေခ်းသူမ်ား၏ အျပန္အလွန္ ေျပာဆိုေနၾကသံမ်ား ျဖစ္ပါသည္။
ဆူညံသံမ်ားေၾကာင့္ ၀ရန္တာမွ က်ေနာ္ ထြက္ၾကည့္မိသည့္အခါ နံနက္ခင္း၊ ညေနခင္း၊ ညခင္းမ်ားတြင္ လမ္း ထဲ၌ ေဘာလံုးအေၾကာင္း၊ ႏွစ္လံုးထီ သံုးလံုးထီ အေၾကာင္း၊ ခ်ဲနံပါတ္ေပးသည့္ ဘုန္းႀကီးအေၾကာင္း၊ ေပါက္ဂ ဏန္းေပးသည့္ ဘိုးေတာ္အေၾကာင္း ေျပာဆိုေဆြးေႏြး ေနၾကေသာ က်ေနာ္ မ်က္မွန္းတန္းမိေနသည့္ အမ်ဳိး သား အမ်ဳိးသမီးမ်ား ျဖစ္ေနၾကသည္ကို ေတြ႕ရေလသည္။ ဤသည္မွာ က်ေနာ္ေနထိုင္ေသာ လမ္းကေလးထဲ တြင္ ေန႔တဓူ၀ ျမင္ေတြ႔ေနရသည့္ ပံုရိပ္မ်ားပင္ ျဖစ္ပါသည္။
က်ေနာ္သည္ ခရီးသြား၀ါသနာပါသူ စာနယ္ဇင္းသမားတစ္ေယာက္ ျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ အခြင့္သာတိုင္း အခ်ိန္ အားရတိုင္း ျမန္မာျပည္အႏွ႔ံ ခရီးဆန္႔ေလ့ရွိပါသည္။ ေရာက္ေလရာ ၿမိဳ႕တိုင္းနယ္တိုင္း၌ က်ေနာ္၏နား၊ မ်က္စိ မ်ားကို အတတ္ႏုိင္ဆံုး ဖြင့္ထားၿပီး စူးစမ္းၾကည့္ရာတြင္ အံ့ၾသဖြယ္ရာ ထူးျခားတူညီမႈတစ္ခုကို ေတြ႔ရွိရပါသည္။ ယခုအခ်ိန္အခါတြင္ ျမန္မာျပည္အႏွံ႔အျပားရွိ ၿမိဳ႕တိုင္းၿမိဳ႕တိုင္း၌ က်ေနာ္ေနထိုင္ေသာ လမ္းကေလးႏွင့္ ပံုစံတူ မိတၱဴလမ္းကေလးမ်ား ေျမာက္ျမားစြာ ျဖစ္တည္ေနၿပီး ထိုလမ္းကေလးမ်ား၏ ပံုရိပ္မ်ားသည္ပင္ ယေန႔ျမန္မာ ျပည္၏ လူေနမႈပံုစံ ျဖစ္ေနသည္ကို အ့ံၾသဖြယ္ရာ ေတြ႔ရွိရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ေဒါက္တာလြဏ္းေဆြ
(ေခတ္ၿပိဳင္အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာတြင္ ေဖာ္ျပၿပီးျဖစ္ပါသည္)
Photocopy Streets
Dr Lun Swe (Hmyar-nat-maung)
Dr Lun Swe (Hmyar-nat-maung)
I usually wake up at seven in the morning. As a single, I go outside to have breakfast after relieving myself and cleansing. The little street I'm living in is a wide lane in a township at the western part of Rangoon. I have moved here only few months ago. I noticed in this short time that most of the residents here are Burmese who have migrated from small towns of Irrawaddy Delta. There are quite a number of home eateries in the little street serving breakfast. Café, rice noodle shop, Shan food shop, fries shop, fried rice shop, salad shop, Arakanese noodle shop and pancake shop and so on—lots of food shops to choose.
When I get down from the rented first floor apartment where I live, it is usual to see the street thronging with market-goers, office-goers or breakfast-enjoyers. I have breakfast mostly at the café at the street's one end. Or sometimes, I have mohinga (rice noodles) at the mohinga shop. While on my way to those eateries, I daily hear the sounds of greetings between the residents of the street imprinting on my mind which becomes familiar to their new custom. When men greet each other, I often hear, "How's the night match?" "Upper hands got busted!" "Too bad failing to bet in total goals!" "Must bet on underdog!" "Man U 's tormenting us a lot!" "How's the state of Liverpool and AC ?" "Anyway, just sit on the side of Chelsea. It's surefire." "Real has totally pounded Barca !" "Arsenal's high on home ground" and "Which side are you on in Inter -Juve match?"—greetings concerned with soccer matches. I also find sports journals or soccer journals in their hands.
When women greet each other, it was animated with "How's yesterday? You won?" "Number given by the monk got busted!" "An occultist is getting famous. Must visit him to seek the winning number." "Which number is good for three-digit?" "Which one do you get for two-digit's second number?" "Have to win today!" "Must go in arithmetic progression" "Try telling the beads at Shwe Hpone-pwint Pagoda" and "Try vegetarian vow"—greetings concerned with two- and three-digit lotteries.
Beside the café I frequent is a journal shop selling periodicals on a tray. When I ask the girl selling journals, I learnt that occult and astrology journals and soccer journals are top-selling. Of the people sitting in the café, I always found some talking loudly about soccer and some conversing confidentially about two- or three-digit lottery. Such scenes and voices are not limited to the café I hang around but ubiquitous in all teeming places like mohinga shop, fries shop or betel nut shop.
In the afternoon when the temperature is high, people of the street usually stay indoors but at about three in the evening, they are found to be flocking around again. It is the time when the winning numbers for two- and three-digit lotteries are about to come up. The people who have been whispering in the street proceed to the café flock after flock. All kinds of people are found there—clean-shaven pleasant-looking men, women carrying child on their hips, men with sleeveless undershirts, sloppily-dressed men and women, young and old, thin and fat, short and tall, even children too. If you passed in front of the café at the time when the number is about to be revealed, you would find the throng looking intently at the TV screen in the café. Some are sitting, some are standing, but all are eagerly awaiting with fast-beating hearts and high hopes. In fact, they are waiting holding their breath and unblinking for the appearance of the closing index number of the Stock Exchange which is aired on a Thai TV channel. At last when the closing index appears, loud exclamations and sighs come out all at once. After that, the throng bursts out of the café onto the street like ants charging out of an ant hole. While on their way home, they incessantly hark back to the discrepancy between the numbers they have betted on and the actual lucky number that comes out, and then enter their homes. However, those who have betted on the right number remain in the street noisily. After some time, the little street returned to momentary calmness.
At the end of day, at dusk, the little street comes back to life. Liquor shops, beer pubs and cafes in the street are now crowded with enjoying men. While eating and drinking, they are waiting to see the football games that would be aired through satellite dish—English Premier League, Italy Series A, Spanish La Liga, German Bundesliga, Champions League and UEFA. Men are found to be reading forecast commentaries from soccer journals in their hands and betting through mobile phones at bookies. Before soccer game comes up on air, the shop is boisterous with noisy talks about foreign footballers, coaches, transfers of footballers and football clubs, analyzing and reviewing these like experts.
All voices become silent as soon as football match is aired with everybody viewing the TV screen absorbedly. Sounds of frustration or disappointment, cheers at the goal, strong verbal abuses at the footballers on the TV screen come up while viewing. After the match or show, the little street is bubbly with men returning home from the match, musing over the game. After a while, the little street returns to silence.
Out of stillness, as I am about to sleep, voices burst out from the ground-floor apartment, sounds of crying and sobbing, yelling and scolding, and imploring and pleading, which enliven the little street again. Those voices belong to the money-lender who lives there and her clients who have borrowed money from her. When I look out from the verandah to find out about the noise, I found the familiar faces of men and women who have been talking about soccer, two- and three-digit lottery, or the monk or the occultist who foretells the winning number, in the mornings, late afternoons and evenings. These images are of daily occurrence in the little street where I live in.
Since I am a journalist who prefers traveling, I occasionally tour around the whole country whenever opportunity arises. Wherever I arrive, in every town or country, I explore with open eyes and ears as much as I can and found to my surprise a unique resemblance. That is the discovery in all towns and cities all over Burma at present of duplicate streets which are identical to the little street where I live. Indeed, I astonishingly found that the images of those little streets are the social outline of Burma today.
Dr Lun Swe (Hmyar-nat-maung)
Translated by Gamanii
You received this email because you are subscribed to the real_time feed for http://drlunswe.blogspot.com/feeds/posts/default. To change your subscription settings, please log into RSSFWD.