ဦးနာေအာက္၊ ေအာက္ မေအာက္ (၅)
ဒီဧရာ၀တီသေဘၤာကုမၸဏီရဲ ့လမ္းေႀကာင္း ဟာဧရာ၀တီ ေျမာက္ဖက္ ဗန္းေမာ္ နဲ ့ တရုတ္ျပည္၀င္ေပါက္အထိ၊ ဧရာ၀တီ ျမစ္ ေတာင္ဖက္မွာ ျပည္၊ ေရနံေခ်ာင္း၊ ပုဂံ၊ပခုကဴ၊ မႏၱေလးအထိ၊ ခ်င္းတြင္းျမစ္ရိုးတစ္ေလွ်ာက္မွာ မင္းကြန္း၊ ျမစ္သား၊ ကေလး၀၊ စစ္ေတြ၊ ျမစ္၀ကြ်န္းေပၚပိုင္းဆို မအူပင္၊ ပုသိမ္၊ ေတာင္ဖက္ကမ္းရိုးတန္းမွာ ထား၀ယ္၊ ေမာင္းမကန္၊ ေမာ္လျမိဳင္၊ သံလြင္ျမစ္ရိုးတစ္ေလွ်ာက္ မွာ ဖားအံအထိ..ရိွရိွသမွ် ျမန္မာ့ျမစ္ေရျပင္မွာ သယ္ယူပို ့ေဆာင္ေရးကို ခ်ယ္လွယ္လက္၀ါးႀကီးအုပ္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီ ဧရာ၀တီ သေဘာၤကုမၸဏီဟာ စေကာ့တလန္သားမ်ားပိုင္တဲ့ ကမၻာ့အဆင့္ မီစီးပြားေရး လုပ္ငန္းႀကီးျဖစ္ခဲ့တဲ့ အတြက္ ကိုလိုနီအစိုးရရဲ ့ေနာက္ကြယ္က ေထာက္ပံ့က်ားကန္ေပးထားမႈကို လဲ တပိုင္းတစေတြ ့ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။
.
.
...
ေရေႀကာင္းကုန္သြယ္မႈ စီးပြားေရးမွာ IFC ဟာ အကိ်ဳးျဖစ္ထြန္းခဲ့သေလာက္တစ္ခ်ဳိ ့ေနရာေတြမွာ အခြန္ ဥပေဒ ကို ခြ်င္းခ်က္ ေပးျပီး လုပ္ကိုင္ ခြင့္ေပးထားခဲ့တဲ့ အေထာက္အထားေတြလဲေတြ ့ရပါတယ္။ ၁၈၈၈ ခုႏွစ္ ေမလ မွာ အိႏၵိယအစိုးရထံ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပည္တြင္း ေရေႀကာင္း ပို ့ေဆာင္ေရးလုပ္ေနတဲ့ ဧရာ၀တီသေဘာၤကုမၸဏီ ဟာ ကုန္ေတြသယ္တဲ့ ေဘလ္ေတြအတြက္ အခြန္ တံဆိပ္ေခါင္းေႀကး မေဆာင္ေစဘဲ ျခြင္းခ်က္ထား ေပးေနတဲ့ အေႀကာင္း တိုင္စာပို ့ခဲ့တာေတြ ့ရပါတယ္။
ျပည္တြင္း က ေဒသခံစီးပြားေရးသမားေတြကို တင္းက်ပ္တဲ့ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ ဥပေဒ ေတြ ကို ျပဌာန္းျပီးအခြန္ကို တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ေကာက္ခံေနတဲ့အခိ်န္မွာ ဒီစေကာ့တလန္ ပိုင္ IFC ကို ဘာေႀကာင့္ ခြ်င္းခ်က္ျပဳ ထားခဲ့ သလဲဆိုတာကို the Under Secretary of State for India ထံကန္ ့ကြက္စာပို ့ခဲ့တဲ့အျဖစ္ပါ။
အိႏိၵယ အစိုးရထံ မွာ ထပ္ဆင့္ ပါးခဲ့ျပီး အေႀကာင္းျပန္ခဲ့ရာမွာ ဥေရာပတိုက္သားနဲ ့ ေဒသခံဗမာ လူမိ်ဳးေတြ အႀကား အခြန္ ဥပေဒျခားနားမႈမရိွပါလို ့ျပန္ခဲ့ေပမယ့္ Chief Commissioner ရဲ ့ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ ဒီ IFC ဟာ ကုန္စည္ သယ္ယူတဲ့ ဧရာ၀တီ သေဘာၤ ရဲ ့ေငြ လက္ခံျဖတ္ပိုင္းေတြကို အစားထိုး လဲလွယ္ခဲ့ေႀကာင္း တင္ျပထားခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခါ ဧရာ၀တီသေဘာၤမ်ား သဘာ၀ေဘးေႀကာင့္ျဖစ္ေစ၊ေရလမ္း အႏၱရာယ္ေႀကာင့္ျဖစ္ေစ၊ ေရေႏြးေငြ ့အင္ဂ်င္ နဲ ့သေဘာၤေပၚမွာ မီးေလာင္ကြ်မ္းမႈေႀကာင့္ျဖစ္ေစ၊ တိုက္ခတ္ခံရမႈ ေသဆုံး ဒါဏ္ရာရ ခဲ့တဲ့၀န္ထမ္းေတြအေပၚ တာ၀န္ယူမႈ ၊ေလ်ာ္ေႀကးေပးမႈ ၊ ပင္စင္ခံစားမႈ၊ ေတြကိုရရိွဖို ့ေတာင္းဆိုခဲ့ရာမွာ IFC ၀န္ထမ္းေတြဟာ အစိုးရအမႈထမ္းမ်ားမဟုတ္တဲ့အတြက္ IFC ကုမၸဏီ က သာမိမိအစီအစဥ္နဲ ့ေဆာင္ ရြက္ရမွာျဖစ္တယ္လို ့ျပန္ႀကားခဲ့တာေတြ ့ရိွရပါတယ္။
ဒီ IFC ေရေႏြးေငြ ့သေဘၤာေတြ နဲ ့စက္တပ္ သေဘၤာႀကီး ေတြဟာဆန္တစ္ခုထဲတင္မဟုတ္ဘဲ အျခားအေရးပါတဲ့ ထုတ္ကုန္ ၊ကုန္ပစၥည္းေတြ ျဖစ္တဲ့ ေရနံ စိမ္းဆီ၊ ကြ်န္းသစ္၊ နဲ ့အျခားထုတ္ကုန္မိ်ဳးစုံ နဲ ့ျပည္တြင္းျဖစ္ ယြန္းထည္၊လက္မႈထည္ေတြ ကို သယ္ယူပို ့ေဆာင္ရာမွာ အားကိုးရာ ဘုရင္တစ္ဆူအလား ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ( ေနာက္ပိုင္းမွာ ဘီအိုစီက ေရနံ ေတြကိုေရလမ္းခရီး သေဘၤာနဲ ့မသယ္ေတာ့ဘဲ ပိုက္လိုင္းေတြေဖာက္သယ္ဖို ့အဆိုျပဳလႊာတင္သြင္းခဲ့ပါတယ္။)
IFC ကို ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး ဗဟုိခ်က္မ တစ္ခုအျဖစ္ ျမင္ႏိုင္တဲ့သာဓက ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ဗန္းေမာ္ ေစ်း သေဘာၤႀကီး ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒိေရေႏြးေငြ ့သေဘာၤႀကီးဟာ ေနာက္တြဲ ဇက္ကိုဆြဲထားျပီး၊အဲဒိေပၚမွာ အျမဲအခိုင္အခန္ ့ကာထားတဲ့ အကာတစ္ျခမ္းမွာ ေဒသခံျမန္မာ ရြာသားေတြရဲ ့ေစ်းခင္းေလးေတြ ရိွပါတယ္။ အဲဒိေပၚမွာ ရြာသားေတြဟာ သူတို ့ေဒသထြက္ကုန္ေတြ၊ကုန္ပစၥည္းေတြေရာင္းခ်ဖို ့ ဆိုင္ခန္းေတြ ခင္းထားပါတယ္။အဲဒိ ဇက္တြဲ ေစ်းခင္းႀကီးေပၚမွာပဲ ေဒသတစ္ခုကတစ္ခုဆီအသြား ေရာင္း ၀ယ္ေဖာက္ကားႀကပါတယ္။ ဒီအတြက္ IFC ဟာ စီးပြားေရးလက္ႀကီးသမားေတြအတြက္သာမက ေဒသခံ ရြာသားေတြရဲ ့ေန ့စဥ္ စား၀တ္ေနေရး အတြက္ မီွခို အားထားရာ စီးပြားေရး မ႑ိဳင္ႀကီးတစ္ခုလဲျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခါ ျပည္ပက စက္မႈ နဲ ့စက္ရုံသုံး ကုန္ပစၥည္းေတြျပန္လည္တင္သြင္းရာမွာလဲ သူမပါရင္မျဖစ္ခဲ့တဲ့အေနအထားပါ။ ပို ့ ဖို ့သယ္ဖို ့လိုတဲ့ကုန္ပစၥည္း မွန္သမွ် ဒီ IFC သေဘာၤေတြက သယ္ယူပို ့ေဆာင္ေပးလိုက္တာ ေနာက္ဆုံး သမား ရိုးက်ကုန္မဟုတ္တဲ့ ဆင္ လိုမိ်ဳးတိရစၱာန္ႀကီးေတြအထိ တင္တာကို ထူးဆန္းစြာ ျမင္ခဲ့ႏိုင္ပါတယ္။ (photo adapted from www.irrawaddyflotilla.com without permission)
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ့တစ္ခုတည္းေသာအဓိက သယ္ယူပို ့ေဆာင္ေရးလမ္းေႀကာင္းဟာ ျမစ္တြင္းပို ့ေဆာင္ေရး ျဖစ္ေနတဲ့ေခတ္ႀကီးမွာ ဒီလိ ကမၻာ့အႀကီးဆုံး အထိ ထြန္းကားခဲ့တဲ့ ဆန္လုပ္ငန္းနဲ ့ပတ္သတ္သမွ် စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ဟာ ့ ဒီ IFC ေခၚ ဧရာ၀တီ သေဘာၤကုမၸဏီ နဲ ့ဘယ္လိုမွကင္းလြတ္လို ့မရခဲ့ ဘူးဆို တာ ဒီေလာက္ဆို ထင္ရွားေနပါျပီ ။
အမွန္ပါပဲ။ ႏိုင္ငံတကာနဲ ့ကူးသန္းေဖာက္ကားဖို ့အတြက္တစ္ခုတည္းေသာကုန္သယ္ယူပို ့ေဆာင္ရာ ထြက္ေပါက္တစ္ခု ဟာ ျပည္တြင္းေရေႀကာင္းလမ္းျဖစ္ေနတဲ့အခိ်န္မွာ၊ ကမၻာ့အႀကီးဆုံးဆန္စပါးထြက္ရိွတင္ပို ့ရာေဒသအဲဒိ ျမစ္၀ကြ်န္းေပၚတေလွ်ာက္ မွာ လက္၀ါးႀကီးအုပ္တန္ခိုးထြားႏိုင္ခဲ့တဲ့ ဒီစေကာ့တလန္သားေတြပိုင္ ဧရာ၀တီ သေဘၤာကုမၸဏီ ဟာ အဲဒိေခတ္က ကမၻာ့အႀကီးဆုံးျမစ္တြင္းပို ့ ေဆာင္ေရး ကုမၸဏီႀကီးတစ္ခု အျဖစ္အမွန္တကယ္ ႀကီးထြားအကိ်ဳးျဖစ္ထြန္း ခဲ့ပါတယ္။
ဆိုရရင္ ျဗိတိသွ်လက္ေအာက္က လယ္ယာစိုက္ပိ်ဳးေရး ပို ့ကုန္ကိုအေျခခံတဲ့ ၁၉ရာစုႏွစ္ဗမာ့စီးပြားေရးဟာ လာမယ့္ရာစုႏွစ္ ၂၀ရာစုအတြက္ျမန္မာျပည္စီးပြားေရးကိုပုံသြင္းခဲ့တဲ့ကာလလို ့ လဲသတ္မွတ္ ႏိုင္ပါတယ္။
ဒီလို ကမၻာ့စပါးကီ် ႀကီး က ဆန္စပါးတင္ပို ့မႈ ဟာအာရွသာမက ဥေရာပတိုက္အထိ အေရးပါ ေနရာ ယူလာခဲ့တဲ့အခိ်န္မွာ ျမစ္၀ကြ်န္းေပၚေဒသေတြက လယ္ယာစိုက္ပိ်ဳးေရးရဲ ့က႑ ဟာလဲအသက္ေသြးေႀကာတမွ် အေရးပါခဲ့ပါတယ္။ ဒီလယ္ယာေတြရဲ ့အေရးပါမႈကို သိတဲ့ အတြက္လယ္ယာေျမေတြကို လက္၀ါးႀကီး အုပ္၀ါး မိ်ဳတဲ့လူမိ်ဳးတစ္စု ေပၚေပါက္လာခဲ့တာကေတာ့ အမ်ားသိျပီးျဖစ္တဲ့ Chetties (ေခၚ) ခ်စ္တီးကုလား သူေဌးမ်ားပါပဲ။
Migration ဆိုတာ ခုေခတ္မွသာ ျမန္မာႏိုင္ငံက သူမ်ားႏိုင္ငံသြားအလုပ္လုပ္၊စီးပြားရွာျပီးအေျခခ်ႀကတာပါ။ ဗမာႏိုင္ငံရဲ ့စီးပြားေရးအခ်က္အခ်ာေကာင္းမႈ၊ သယံဇာတ ေပါႀကြယ္၀မႈေတြရဲ ့ဆြဲေဆာင္မႈေႀကာင့္တိုင္းတပါးမွ လူမိ်ဳးျခားေတြ ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို Migrate ဆိုတဲ့ ေရႊ ့ေျပာင္းအေျခခ် ခဲ့ႀကတာေတြ ့ခဲ့ရပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ အမ်ားဆုံးကေတာ့ အိႏၵိယႏိုင္ငံကပါပဲ။ ဒုတိယကေတာ့တရုတ္ျပည္ႀကီးကပါ။ ျဗိတိသွ်ေတြကိုလိုနီျပဳခါစ ခရစ္ႏွစ္ ၁၈၆၁-၁၈၆၂ ခုႏွစ္ ေအာက္ျမန္မာျပည္ ျမစ္၀ကြ်န္းေပၚနဲ ့ျဗိတိသွ်ဘားမားနယ္ပယ္အတြင္းက သန္းေခါင္ စာရင္း ကုိ ႀကည့္ရင္ကို သိသာပါတယ္။
အဲဒိ၁၈၆၁ ခုႏွစ္က ျဗိတိသွ်ဘားမား အင္ပါယာမွာ ခုႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္ပဲရိွခဲ့တဲ့ အိႏၵိယလူမိ်ဳးဦးေရဟာ တစ္ႏွစ္တစ္ႏွစ္ တိုးပြားလာခဲ့လိုက္တာ ၁၉၀၀ ခုႏွစ္မွာ တစ္ႏွစ္ထဲကို ေလးေသာင္းခြဲေက်ာ္၀င္ေရာက္အေျခခ် လာႀကတာကိုေတြ ့ရပါတယ္။ ဒါဟာ ဒီကေန ့တိုးတက္ေနတဲ ့ႏိုင္ငံႀကီးေတြရဲ ့Immigration စာရင္းေတြက migrant population ေတြနဲ ့ယွဥ္ႀကည့္ရင္ကိုပဲ အဲဒိေခတ္ကာလအရ အလြန္မ်ားျပားတဲ့ ေရႊ့ေျပာင္း အေျခခ် မႈပမာဏပါပဲ။
သူတို ့ထဲကအိႏၵိယသား အမ်ားစု ဟာစီးပြားေရးသမားေတြနဲ ့သာမာန္ အေျခခံ အလုပ္ႀကမ္းသမား ေတြျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒိႏိုင္ငံျခားသား migrant ေတြနဲ့ ပါလာတဲ့ ခ်စ္တီး ကုလား စီးပြားေရးသမားေတြကေတာ့ အဲဒိေခတ္က ကမၻာမွာ ေ့ရွေျပးေနတဲ့ဆန္စပါးတင္ပို ့ရာ ေဒသက အဓိက ေရေသာက္ျမစ္ ျဖစ္တဲ့ လယ္ယာေျမ ေတြက္ို အပိုင္စီးဖို ့ေငြထုပ္ပိုက္၀င္ေရာက္ခဲ့တာပါပဲ။
အဲဒိလို ဗမာ့ဆန္စပါးပို ့ကုန္ ကမၻာမွာေရႊျဖစ္ေနခဲ့တဲ့ကာလမွာ ဆင္းရဲျပီး အင္မတန္ ရိုးအ တဲ့ပညာမတတ္တဲ့ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားလယ္သမားေတြလက္ထဲက ျမန္မာ့လယ္ယာေျမေတြကို မက္မက္စက္စက္ မတရား ေခါင္းပုံျဖတ္ေငြတိုးေခ်းစား ျပီး လက္၀ါးႀကီး အုပ္၊ သိ္မ္းပိုက္ ခဲ့ တဲ့လူမ်ိဳးစုဟာအဲဒိ ခ်စ္တီးကုလားမ်ားပါပဲ။ သူတို ့ရဲ ့ႀကြယ္၀ခ်မ္းသာမႈမ်ားဟာ ျမန္မာလယ္သမားေတြရဲ ့မ်က္ရည္ေပါင္းမ်ားစြာ၊ ဘ၀ေပါင္းမ်ားစြာ နဲ ့ ရင္းႏီွးထားခဲ့ တာပါ။ ျမန္မာ့လယ္ယာေျမရဲ ့၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ေက်ာ္ အားလုံးနီးပါးဟာ အဲဒိ ခ်စ္တီးမ်ားရဲ ့ လက္ထဲ ေရာက္သြားခဲ့တာကို" ဟုိးတုန္းကတကၠသို္လ္္ "ပို ့စ္မွာျပန္ႀကည့္ႏိုင္ပါတယ္။
ကိုလိုနီေခတ္ ဗမာႏိုင္ငံရဲ ့စီးပြားေရး လုပ္ငန္းႀကီး ေတြမွန္သမွ် အဲဒိလို လူမိ်ဳးျခားေတြလက္ေအာက္ မွာရာႏႈန္း ျပည့္နီးပါး ေရာက္ရိွခဲ့ခိ်န္မွာ…
အပိုင္း (၆) နိဂုံး ဆက္ပါမည္…
ေမာင္ရင္
.
You received this email because you are subscribed to the real_time feed for http://maungyin.blogspot.com/feeds/posts/default. To change your subscription settings, please log into RSSFWD.