ေခါင္းေဆာင္ - အပိုင္း(၇)
ဦးေဆာင္မႈ မ်ိဳးကြဲမ်ား
ဦးေဆာင္တဲ့ ေနရာမွာ တကယ့္ Leadership လုိပဲ (Leading) ကို ေထြျပားတတ္ပါတယ္။ Leadership မဟုတ္ဘဲ Leading အမ်ိဳးအစားေတြ ရွိျပန္ပါတယ္။ Leader ဆိုတာ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ၿပီး Leadership ဆုိတာက ေခါင္းေဆာင္မႈမွာ လမ္းစဥ္၊ မူ၀ါဒ၊ တူရူေတြ ရွိပါတယ္။ Leading ဆုိတာ ဦးေဆာင္ျခင္းပဲ ျဖစ္ၿပီး သီးျခား အရည္အခ်င္း မရွိပါဘူး။ တခ်ိဳ ႔ပုဂၢိဳလ္ေတြကို Leading လုပ္ေနတာေတြ႔ရၿပီး Leader နဲ႔ မွားၾကပါတယ္။ ဥပမာ - အဂၤလန္မွာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က မူ၀ါဒခ်မွတ္ၿပီး သူ႔ Leadership ေနာက္မွာ က်န္တဲ့ Cabinet ၀န္ႀကီးေတြက အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရပါတယ္။ ဘုရင္မႀကီး အဲလစ္ဇဘက္ကေတာ့ အဂၤလန္ကို Leading လုပ္တဲ့ သေဘာရုပ္ျပျဖစ္ၿပီး ဘာမူ၀ါဒမွ ခ်မွတ္လို႔ မရပါဘူး။
Figurehead
ရုပ္ျပ ဦးေဆာင္သူပါ။ တခ်ိဳ ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ေတြမွာ သမၼတက ျဖစ္ၿပီး တခ်ိဳ ႔ ႏိုင္ငံက တကယ့္ Leadership ကုိ ေပးပါတယ္ (စင္ကာပူ)။ အဂၤလန္နဲ႔ ထုိင္းဘုရင္မႀကီး အဲလစ္ဇဘက္က Figurehead ျဖစ္ၿပီး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က တကယ္ ဦးေဆာင္သူ ျဖစ္ပါတယ္။
Spokesperson
ေျပာေရးဆုိခြင့္ ရွိသူျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ ႔ ဦးေဆာင္သူေတြက ေရွ႔သိပ္မထြက္ၾကပါဘူး။ မူ၀ါဒ၊ ေပၚလစီဆုိင္ရာကို ခ်မွတ္ၿပီး Spokeperson ကိုေျပာခိုင္းပါတယ္။ ေျပာခြင့္ရွိသူပါ။ လုပ္ခြင့္ရွိသူ မဟုတ္ပါဘူး။
Negotiator
ေစ့စပ္ေရးမွဴးလုိ႔ ေရးရင္ ရမယ္ထင္ပါတယ္။ ညႇိႏိႈင္းေဆြးေႏြးမႈေတြကို ဦးေဆာင္ပါတယ္။ မူ၀ါဒ ေပးၿပီး အဲဒီ မူ၀ါဒၾကားမွာေတာ့ လုပ္ပို္င္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ မူ၀ါဒထက္ေက်ာ္ရင္ အာဏာကုန္ပါတယ္။ ဟင္နရီ ကစ္ဆင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ အေမရိကန္က ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက အင္မတန္ေတာ္တဲ့ Negotiator တစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။ တရုတ္- အေမရိကန္ ကိစၥမွာ Ping-pong Policy ကုိစၿပီး Initiate လုပ္သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ေမာ္စီတံုး ကေတာင္ အားက်ရသူအျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ထားျခင္း ခံရပါတယ္။
Coach
အားကစားမွာ နည္းျပလုိ႔ လူသိမ်ားပါတယ္။ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရးမွာ လမ္းညႊန္သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး အာဏာ၊ စီးပြားေရး အာဏာမရွိေပမယ့္ ေခါင္းေဆာင္လုပ္သူေတြကုိ ညႊန္ျပႏို္င္သူ ျဖစ္ပါတယ္။ စင္ကာပူရဲ ႔ ဒုတိယအႀကိမ္ တုိးတက္မႈကို Michael E Porter က Coach လုပ္ေနပါတယ္။ GE က Jack Welch ကိုလည္း Porter ပဲ Coach လုပ္သြားတာပါ။ အဆင့္ျမင့္လာေတာ့ Coach ေတြက အဓိကက်တဲ့ Strategy ကုိပဲ ေပးပါေတာ့တယ္။
Team Builder
ထိေရာက္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြကုိ ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္သူ ျဖစ္ပါတယ္။ လူေတာ္ရွာေဖြရတဲ့ အလုပ္ကိုလည္း အဓိက လုပ္ပါတယ္။ စင္ကာပူရဲ ႔ ဒုတိယ မ်ိဳးဆက္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဂုိခ်ဳပ္ေတာင္ကို Team Builder က ရွာေဖြ ေတြ႔ရွိခဲ့ပါတယ္။ လူထုေရွ ႔စကားမေျပာတတ္တဲ့ ဂုိခ်ဳပ္ေတာင္ကို ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာေအာင္ Team Builder ကပဲ စုဖြဲ႔ခဲ့ၿပီး Coach လုပ္သြားခဲ့တာ လီကြမ္ယူေရးတဲ့ စာအုပ္မွာ ေတြ႔ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
Team Player
Technical Problem Solver
Entrepreneur
Strategic Planner ေတြဆုိၿပီး ရွိပါေသးတယ္။
Entrepreneur ကုိ စြန္႔ဦးတီထြင္သူ လို႔ ျမန္မာမႈ ျပဳထားပါတယ္။ စြန္႔စားၿပီး ထုိးေဖာက္လုပ္ကိုင္တတ္တဲ့ အရည္အေသြး ရွိသူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ Leadership Role မွာ တခ်ိဳ ႔ အားနည္းတတ္လို႔ သီးျခား CEO ေတြ ငွားရမ္းရပါတယ္။ Entrepreneur ဟာ လုပ္ငန္းကုိသာ စြန္႔စားလုပ္ကိုင္ႏုိ္င္တာျဖစ္ၿပီး အမ်ားနဲ႔ဆုိင္တဲ့ Management နဲ႔ Policy ဆုိင္ရာ ကိစၥေတြမွာ Leadership Role ကို ယူႏိုင္ခ်င္မွ ယူႏိုင္ၾကတာကို သတိျပဳ ေစလိုပါတယ္။
Strategic Planner ကလည္း လူေတာ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အနာဂတ္ကို ႀကိဳျမင္သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ သမၼတ George Bush အတြက္ Carl Rove က Strategic Planner သေဘာမ်ိဳး ယူဆလို႔ ရပါတယ္။ အဖြဲ႔အစည္းရဲ ႔ ဦးတည္လမ္းေၾကာင္းကုိ ခ်မွတ္ေပးထားပါတယ္။ အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ Environment ကို သဟဇာတ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးပါတယ္။ အဖြဲ႔အစည္းရဲ ႔ မူ၀ါဒကုိ ေရးဆြဲပါတယ္။
ေခါင္းေဆာင္မႈ အေပၚ နားလည္ျခင္း
အေျခအေနအေပၚ ၿခံဳငံုျမင္တတ္ဖုိ႔နဲ႔ ေခါင္းေဆာင္မႈ အေပၚ နားလည္တာကို ေအာက္ပါ ပံုျပနဲ႔ သိရွိႏိုင္ပါတယ္။
အဓိက (၄) ပုိင္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္ရဲ ႔ သြင္ျပင္နဲ႔ ထင္ရွား တဲ့ လကၡဏာ၊ ေခါင္းေဆာင္ရဲ ႔ အမူအက်င့္နဲ႔ ပံုစံ၊ အဖြဲ႔အစည္းရဲ ႔သြင္ျပင္၊ အတြင္းအျပင္ ၀န္းက်င္ေတြ အျပန္အလွန္ အမီွသဟဲ ျပဳေနတဲ့ ပံုစံတုိ႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ Leaders' Characteristics ဟာ အတြင္းသရုပ္ျဖစ္တဲ့ အရည္အေသြး၊ မိမိကိုယ္ကုိ ယံုၾကည္မႈ၊ ျပႆနာ တစ္ရပ္ကုိ ေျဖရွင္းႏိုင္မႈေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ Behavior and Style မွာေတာ့ ေဆာင္ရြက္မႈ Activity နဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ၾကား ဆက္စပ္မႈ ျဖစ္ၿပီး Group Member Characteristics က အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ အေၾကာင္းတရား၊ စရုိက္လကၡဏာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့ အတြင္းအျပင္၊ အမွီသဟဲ ျပဳမႈေတြကေတာ့ ထိေရာက္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္မႈ အေပၚ အေတာ္အသင့္ လႊမ္းမိုးပါတယ္။
ပံုစံေျပာင္းသြားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္မႈ
၁၉၈၀ ခုႏွစ္ေတြ စီမွာ ေခါင္းေဆာင္မႈ ပံုစံ ေျပာင္းသြားဖုိ႔ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ ႔ တြန္းအား ရခဲ့ၾကပါတယ္။ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈ ျပင္းထန္ရျခင္းက ေတာင္းဆိုမႈ အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္ပါတယ္။ သမာရုိးက် ေခါင္းေဆာင္မႈဟာ ေခတ္အျမင္ Global အျမင္မွာ အံမ၀င္ေတာ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။
Figurehead
ရုပ္ျပ ဦးေဆာင္သူပါ။ တခ်ိဳ ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ေတြမွာ သမၼတက ျဖစ္ၿပီး တခ်ိဳ ႔ ႏိုင္ငံက တကယ့္ Leadership ကုိ ေပးပါတယ္ (စင္ကာပူ)။ အဂၤလန္နဲ႔ ထုိင္းဘုရင္မႀကီး အဲလစ္ဇဘက္က Figurehead ျဖစ္ၿပီး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က တကယ္ ဦးေဆာင္သူ ျဖစ္ပါတယ္။
Spokesperson
ေျပာေရးဆုိခြင့္ ရွိသူျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ ႔ ဦးေဆာင္သူေတြက ေရွ႔သိပ္မထြက္ၾကပါဘူး။ မူ၀ါဒ၊ ေပၚလစီဆုိင္ရာကို ခ်မွတ္ၿပီး Spokeperson ကိုေျပာခိုင္းပါတယ္။ ေျပာခြင့္ရွိသူပါ။ လုပ္ခြင့္ရွိသူ မဟုတ္ပါဘူး။
Negotiator
ေစ့စပ္ေရးမွဴးလုိ႔ ေရးရင္ ရမယ္ထင္ပါတယ္။ ညႇိႏိႈင္းေဆြးေႏြးမႈေတြကို ဦးေဆာင္ပါတယ္။ မူ၀ါဒ ေပးၿပီး အဲဒီ မူ၀ါဒၾကားမွာေတာ့ လုပ္ပို္င္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ မူ၀ါဒထက္ေက်ာ္ရင္ အာဏာကုန္ပါတယ္။ ဟင္နရီ ကစ္ဆင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ အေမရိကန္က ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက အင္မတန္ေတာ္တဲ့ Negotiator တစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။ တရုတ္- အေမရိကန္ ကိစၥမွာ Ping-pong Policy ကုိစၿပီး Initiate လုပ္သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ေမာ္စီတံုး ကေတာင္ အားက်ရသူအျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ထားျခင္း ခံရပါတယ္။
Coach
အားကစားမွာ နည္းျပလုိ႔ လူသိမ်ားပါတယ္။ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရးမွာ လမ္းညႊန္သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး အာဏာ၊ စီးပြားေရး အာဏာမရွိေပမယ့္ ေခါင္းေဆာင္လုပ္သူေတြကုိ ညႊန္ျပႏို္င္သူ ျဖစ္ပါတယ္။ စင္ကာပူရဲ ႔ ဒုတိယအႀကိမ္ တုိးတက္မႈကို Michael E Porter က Coach လုပ္ေနပါတယ္။ GE က Jack Welch ကိုလည္း Porter ပဲ Coach လုပ္သြားတာပါ။ အဆင့္ျမင့္လာေတာ့ Coach ေတြက အဓိကက်တဲ့ Strategy ကုိပဲ ေပးပါေတာ့တယ္။
Team Builder
ထိေရာက္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြကုိ ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္သူ ျဖစ္ပါတယ္။ လူေတာ္ရွာေဖြရတဲ့ အလုပ္ကိုလည္း အဓိက လုပ္ပါတယ္။ စင္ကာပူရဲ ႔ ဒုတိယ မ်ိဳးဆက္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဂုိခ်ဳပ္ေတာင္ကို Team Builder က ရွာေဖြ ေတြ႔ရွိခဲ့ပါတယ္။ လူထုေရွ ႔စကားမေျပာတတ္တဲ့ ဂုိခ်ဳပ္ေတာင္ကို ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာေအာင္ Team Builder ကပဲ စုဖြဲ႔ခဲ့ၿပီး Coach လုပ္သြားခဲ့တာ လီကြမ္ယူေရးတဲ့ စာအုပ္မွာ ေတြ႔ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
Team Player
Technical Problem Solver
Entrepreneur
Strategic Planner ေတြဆုိၿပီး ရွိပါေသးတယ္။
Entrepreneur ကုိ စြန္႔ဦးတီထြင္သူ လို႔ ျမန္မာမႈ ျပဳထားပါတယ္။ စြန္႔စားၿပီး ထုိးေဖာက္လုပ္ကိုင္တတ္တဲ့ အရည္အေသြး ရွိသူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ Leadership Role မွာ တခ်ိဳ ႔ အားနည္းတတ္လို႔ သီးျခား CEO ေတြ ငွားရမ္းရပါတယ္။ Entrepreneur ဟာ လုပ္ငန္းကုိသာ စြန္႔စားလုပ္ကိုင္ႏုိ္င္တာျဖစ္ၿပီး အမ်ားနဲ႔ဆုိင္တဲ့ Management နဲ႔ Policy ဆုိင္ရာ ကိစၥေတြမွာ Leadership Role ကို ယူႏိုင္ခ်င္မွ ယူႏိုင္ၾကတာကို သတိျပဳ ေစလိုပါတယ္။
Strategic Planner ကလည္း လူေတာ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အနာဂတ္ကို ႀကိဳျမင္သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ သမၼတ George Bush အတြက္ Carl Rove က Strategic Planner သေဘာမ်ိဳး ယူဆလို႔ ရပါတယ္။ အဖြဲ႔အစည္းရဲ ႔ ဦးတည္လမ္းေၾကာင္းကုိ ခ်မွတ္ေပးထားပါတယ္။ အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ Environment ကို သဟဇာတ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးပါတယ္။ အဖြဲ႔အစည္းရဲ ႔ မူ၀ါဒကုိ ေရးဆြဲပါတယ္။
ေခါင္းေဆာင္မႈ အေပၚ နားလည္ျခင္း
အေျခအေနအေပၚ ၿခံဳငံုျမင္တတ္ဖုိ႔နဲ႔ ေခါင္းေဆာင္မႈ အေပၚ နားလည္တာကို ေအာက္ပါ ပံုျပနဲ႔ သိရွိႏိုင္ပါတယ္။
အဓိက (၄) ပုိင္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္ရဲ ႔ သြင္ျပင္နဲ႔ ထင္ရွား တဲ့ လကၡဏာ၊ ေခါင္းေဆာင္ရဲ ႔ အမူအက်င့္နဲ႔ ပံုစံ၊ အဖြဲ႔အစည္းရဲ ႔သြင္ျပင္၊ အတြင္းအျပင္ ၀န္းက်င္ေတြ အျပန္အလွန္ အမီွသဟဲ ျပဳေနတဲ့ ပံုစံတုိ႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ Leaders' Characteristics ဟာ အတြင္းသရုပ္ျဖစ္တဲ့ အရည္အေသြး၊ မိမိကိုယ္ကုိ ယံုၾကည္မႈ၊ ျပႆနာ တစ္ရပ္ကုိ ေျဖရွင္းႏိုင္မႈေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ Behavior and Style မွာေတာ့ ေဆာင္ရြက္မႈ Activity နဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ၾကား ဆက္စပ္မႈ ျဖစ္ၿပီး Group Member Characteristics က အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ အေၾကာင္းတရား၊ စရုိက္လကၡဏာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့ အတြင္းအျပင္၊ အမွီသဟဲ ျပဳမႈေတြကေတာ့ ထိေရာက္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္မႈ အေပၚ အေတာ္အသင့္ လႊမ္းမိုးပါတယ္။
ပံုစံေျပာင္းသြားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္မႈ
၁၉၈၀ ခုႏွစ္ေတြ စီမွာ ေခါင္းေဆာင္မႈ ပံုစံ ေျပာင္းသြားဖုိ႔ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ ႔ တြန္းအား ရခဲ့ၾကပါတယ္။ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈ ျပင္းထန္ရျခင္းက ေတာင္းဆိုမႈ အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္ပါတယ္။ သမာရုိးက် ေခါင္းေဆာင္မႈဟာ ေခတ္အျမင္ Global အျမင္မွာ အံမ၀င္ေတာ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ပံုစံေဟာင္းမွာ ေခါင္းေဆာင္ဟာ ျမႇားဦးမွာ ေနပါတယ္။ အရာရာကို ေရွ ႔တန္းက ရင္ဆုိင္ပါတယ္။ စြန္႔စား တီထြင္သူ (Entrepreneur) နဲ႔ မွားခ်င္စရာပါ။ ဒီေန႔ လက္ခံသြားတဲ့ Leader က Manager ေတြကို ျမႇားဦးမွာ ထားပါတယ္။ Leader က Stabilizer အေနနဲ႔ အဖြဲ႔အစည္း လမ္းေၾကာင္း မွန္ေအာင္ဘဲ ထိန္းေပးပါေတာ့တယ္။ မဟာဗ်ဴဟာ ေပးတာက လမ္းေၾကာင္းမွန္ဖို႔အတြက္ ျမႇားဦးက ေလခြဲတာ ေတာ္ေပမဲ့ လမ္းေၾကာင္း အမွန္ကိုေတာ့ မေတြ႔ႏိုင္ဘူး ဆုိတာကို သတိျပဳေစလိုပါတယ္။
ဒီေန႔ေခတ္က လမ္းေၾကာင္းမွားတာနဲ႔ ေျမာင္းထဲ ေရာက္တဲ့ ေခတ္ျဖစ္တဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ မွန္ဖုိ႔သာ အဓိက အေရးႀကီးပါတယ္။ ထိေရာက္တဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ၊ အနာဂတ္ အျမင္၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ျဖန္႔က်က္မႈေတြဟာ အရင္ကနဲ႔ မတူဘဲ ပိုၿပီး အေရးပါလာပါတယ္။ Leadership နဲ႔ Management ေရာေထြးမႈ အတြက္ကေတာ့ အခ်က္ (၅) ခ်က္က အဓိက ခြဲျခားေပးပါတယ္။ အဲဒီ (၅) ခ်က္ကို ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။
Direction ဆုိတဲ့ လမ္းေၾကာင္းကို Leadership က အနာဂတ္အျမင္ ပံုေဖာ္ယူၿပီး Management က စီမံကိန္း၊ မဟာဗ်ဴဟာ၊ မူ၀ါဒေတြကတဆင့္ ဆင္းသက္ေစတာ သတိျပဳရပါမယ္။ Alignment ဆုိတဲ့ တူညီေျဖာင့္တန္းေစမႈ (ရည္မွန္းခ်က္နဲ႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ တထပ္တည္း က်ေစရန္) ကို စီမံခန္႔ခြဲမႈက Cooperate လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္ပါတယ္။ Leadership က ပိုၿပီး အထူးျပဳပါတယ္။ Corporate Strategy နဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ မွ်ေ၀ (Shared Culture) စနစ္ကို သံုးပါတယ္။ Relationship ဆုိတဲ့ အခ်င္းခ်င္း ႏွီးႏြယ္မႈ အေပၚ Leadership က သက္၀င္မႈ၊ လႈံ႔ေဆာ္မႈေတြနဲ႔ တည္ေဆာက္ၿပီး Management ကေတာ့ အဆင့္ဆင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ အလႊာကေန တည္ေဆာက္ ပါတယ္။
Personal Qualities ပုိင္းမွာ Manager ေတြက သက္ဆုိင္ရာ ကြ်မ္းက်င္မႈ၊ သက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းမႈ အေပၚ အေျခခံၿပီး အဆံုးအျဖတ္ ခံယူရပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္မႈကေတာ့ တီထြင္ႀကံဆမႈ၊ ဆန္းသစ္မႈေတြအေပၚ အေျခခံၿပီး အရည္အေသြးကို အသတ္မွတ္ခံၾကရပါတယ္။
Outcome ရလဒ္ပိုင္းမွာ Manager ေတြက စံခ်ိန္မွီမႈ၊ ရည္မွန္းခ်က္ ျပည့္မီွမႈ အေပၚ အေျခခံၿပီး Leadership ေတြကေတာ့ Magnitudes နဲ႔ အေျခခံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈက လားရာေကာင္းဆီကို ပို႔ေဆာင္ႏိုင္မႈနဲ႔ တုိင္းတာ ခံၾကရပါတယ္။
ဒီေန႔ေခတ္က လမ္းေၾကာင္းမွားတာနဲ႔ ေျမာင္းထဲ ေရာက္တဲ့ ေခတ္ျဖစ္တဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ မွန္ဖုိ႔သာ အဓိက အေရးႀကီးပါတယ္။ ထိေရာက္တဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ၊ အနာဂတ္ အျမင္၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ျဖန္႔က်က္မႈေတြဟာ အရင္ကနဲ႔ မတူဘဲ ပိုၿပီး အေရးပါလာပါတယ္။ Leadership နဲ႔ Management ေရာေထြးမႈ အတြက္ကေတာ့ အခ်က္ (၅) ခ်က္က အဓိက ခြဲျခားေပးပါတယ္။ အဲဒီ (၅) ခ်က္ကို ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။
Direction ဆုိတဲ့ လမ္းေၾကာင္းကို Leadership က အနာဂတ္အျမင္ ပံုေဖာ္ယူၿပီး Management က စီမံကိန္း၊ မဟာဗ်ဴဟာ၊ မူ၀ါဒေတြကတဆင့္ ဆင္းသက္ေစတာ သတိျပဳရပါမယ္။ Alignment ဆုိတဲ့ တူညီေျဖာင့္တန္းေစမႈ (ရည္မွန္းခ်က္နဲ႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ တထပ္တည္း က်ေစရန္) ကို စီမံခန္႔ခြဲမႈက Cooperate လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္ပါတယ္။ Leadership က ပိုၿပီး အထူးျပဳပါတယ္။ Corporate Strategy နဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ မွ်ေ၀ (Shared Culture) စနစ္ကို သံုးပါတယ္။ Relationship ဆုိတဲ့ အခ်င္းခ်င္း ႏွီးႏြယ္မႈ အေပၚ Leadership က သက္၀င္မႈ၊ လႈံ႔ေဆာ္မႈေတြနဲ႔ တည္ေဆာက္ၿပီး Management ကေတာ့ အဆင့္ဆင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ အလႊာကေန တည္ေဆာက္ ပါတယ္။
Personal Qualities ပုိင္းမွာ Manager ေတြက သက္ဆုိင္ရာ ကြ်မ္းက်င္မႈ၊ သက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းမႈ အေပၚ အေျခခံၿပီး အဆံုးအျဖတ္ ခံယူရပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္မႈကေတာ့ တီထြင္ႀကံဆမႈ၊ ဆန္းသစ္မႈေတြအေပၚ အေျခခံၿပီး အရည္အေသြးကို အသတ္မွတ္ခံၾကရပါတယ္။
Outcome ရလဒ္ပိုင္းမွာ Manager ေတြက စံခ်ိန္မွီမႈ၊ ရည္မွန္းခ်က္ ျပည့္မီွမႈ အေပၚ အေျခခံၿပီး Leadership ေတြကေတာ့ Magnitudes နဲ႔ အေျခခံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈက လားရာေကာင္းဆီကို ပို႔ေဆာင္ႏိုင္မႈနဲ႔ တုိင္းတာ ခံၾကရပါတယ္။
ျမန္မာစစ္တပ္ အမႈိက္ရွင္းနည္း
ေဆာင္းပါးရွင္ - တပ္မေတာ္အရာရွိ တဦး (ေခတ္ၿပိဳင္၀က္ဘ္ဆုိဒ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္)
ျမန္မာစစ္တပ္ အမႈိက္ရွင္းနည္းကုိ တပ္မေတာ္ အရာရွိတစ္ဦးက ေခတ္ၿပိဳင္ ၀က္ဘ္ဆိုဒ္မွာ ေဆာင္းပါး ေရးသားတင္ျပလာပါတယ္။ ယခုလို ကူးယူခြင့္ရတဲ့အတြက္လည္း ေခတ္ၿပိဳင္ ၀က္ဘ္ဆုိဒ္အား ေက်းဇူးတင္ ရွိပါတယ္။
ဗ်ဴဟာမႉးနဲ႔ အထက္စစ္အာဏာရွင္ေတြဟာ ၀ိနည္းလြတ္ အမိန္႔မ်ား ေပးတတ္ရာ "မင္းတို႔ အမိႈက္သ႐ိုက္ေတြ ရွင္းပစ္ၾက" ဆုိၿပီး အမိန္႔ေပးရင္ပဲ လက္ေအာက္ခံတပ္မ်ားက ရြာေတြကို မီး႐ႈိ ႔ရတဲ့ ထံုးစံ ရွိပါတယ္။ အခ်ိဳ႕တပ္ရင္းေတြ အေနနဲ႔လည္း အထက္ဌာနေတြကို မိမိအတြက္ အမႈမပတ္ေအာင္ လုပ္ႀကံသတင္းတင္တဲ့အခါ ရြာေတြမွာ ေသာင္းက်န္းသူေတြရဲ ႔ အမာခံ လူေတြရွိလို႔ မသကၤာတဲ့အတြက္ သြားေရာက္ရွင္းလင္းရာ ခုခံလို႔ မီး႐ႈိ႕ ဖ်က္ဆီးရျခင္း ျဖစ္တယ္လို႔ အေၾကာင္းျပပါတယ္။
အမွန္တကယ္ေတာ့ အထက္ဌာနေတြကလည္း လက္ေအာက္မွ တင္ျပခ်က္ကို မသိက်ဳိးကြ်န္ျပဳကာ စံုစမ္း ေဖာ္ထုတ္ အေရးယူျခင္း မရွိခဲ့တဲ့အတြက္ အျပစ္မဲ့ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့့ျဖစ္ရ၊ သတ္ျဖတ္ခံရတာမို႔ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ ႔ နာၾကည္းခ်က္ဟာ ေမ့ေပ်ာက္ဖြယ္ရာ ရွိမွာ မဟုတ္ေတာ့ပါ။
ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း လင္းေခးၿမိဳ ႔က ခလရ (၉၉) ဟာ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ မတ္လမွာ တပ္ပတ္၀န္းက်င္မွာရွိတဲ့ ရြာေတြကို ေခၚယူၿပီး ရန္သူ႔သတင္း အခ်က္အလက္ေတြကို ေမးျမန္းစစ္ေဆးခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲ့ဒီလို စစ္ေဆးေမးျမန္းခဲ့ရာမွာ ဘာအေၾကာင္းမွ မထူးလို႔ စစ္ေဆးတဲ့ အရာရွိေတြဟာ စိတ္မရွည္ေတာ့ဘဲ ပန္က်ိဳင္းရြာမွ ရြာသားေတြကို စတင္ထု႐ိုက္ ႏွိပ္စက္သတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကပါတယ္္။ အဲဒီပန္က်ိဳင္းဆုိတဲ့ ရြာေလးကုိ ဆက္တိုက္ဆုိသလို ေခၚယူ စစ္ေဆးသတင္းေမးခဲ့ရာ ပန္က်ိဳင္းရြာက လူေတြ တေယာက္မွ မရွိေတာ့ဘဲ တျခား တေနရာကို ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္သြားၿပီး ရြာပ်က္သလုိ ျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။ စစ္တပ္က လုပ္ခ်င္ရာ လုပ္ေတာ့ သတ္ရင္ အေသခံေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြသာ က်န္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ က်န္ရွိေနတဲ့ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြကိုေတာင္ မညႇာတာဘဲ (တပ္ေရး ဗုိလ္ႀကီး) ဗိုလ္ႀကီးေက်ာ္သိန္းက ရြာေရာ၊ လူေတြပါ မီး႐ိႈ႕ ဖ်က္ဆီးခဲ့ကာ သတ္ျဖတ္လိုက္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း ၀မ္ဆင္းၿမိဳ႕ရွိ ခလရ (၂၈၇) မွာလည္း ေအာက္ပါျဖစ္စဥ္ေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလရဲ႕ ညတညမွာ ၀မ္ဆင္းၿမိဳ ႔ရွိ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေရွ႕မွာ ဘုရားပြဲက်င္းပေနစဥ္ SSA အဖြဲ႔ေတြဟာ ခလရ (၂၈၇) ဘက္မွ စစ္သားေတြကို အနီးကပ္ ပစ္သတ္ၿပီး ထြက္ေျပးသြားခဲ့ပါတယ္္။ CSM ဒု အရာခံဗိုလ္တဦး၊ တပ္ၾကပ္ႀကီး စာေရးတဦးနဲ႔ ရဲေဘာ္ႏွစ္ဦးတို႔ ေသဆံုးခဲ့ရပါတယ္္။ အဲဒီ ျဖစ္စဥ္အေပၚ သက္ဆုိင္ရာ ရြာသားေတြနဲ႔ ရြာလူႀကီးေတြကုိ ရန္သူ႔သတင္းကို ႀကိဳတင္ မတင္ျပရ ေကာင္းလားလို႔ဆုိၿပီး ခလရ (၂၈၇) ဒု-တပ္ရင္းမႉး ဗိုလ္မႉး ေ၀လင္းက ေဒါသူပုန္ထကာ စတင္ အေရးယူပါေတာ့တယ္။
ျဖစ္စဥ္ျဖစ္တဲ့ ညတြင္းခ်င္းမွာပင္ ရြာမွာရွိတဲ့ ဥကၠ႒၊ အတြင္းေရးမႉး အဖြဲ႔၀င္ေတြကို ခ်က္ခ်င္း ဖမ္းဆီးထားၿပီး ေနာက္ေန႔ နံနက္တြင္ ထု႐ိုက္ႏွိပ္စက္ စစ္ေဆးခဲ့ပါတယ္္။ ဒါေပမယ့္ ဘာသတင္းမွ မရခဲ့တာမုိ႔ တပ္ရင္းအခ်ဳပ္ထဲမွာ ထည့္ထားၿပီး (၇) ရက္ ဆက္တုိက္ ေရေလာင္း၊ အ၀တ္အုပ္၊ တုတ္နဲ႔႐ုိက္ ထမင္းမေကၽြးဘဲ လူမဆန္စြာ ႏွိပ္စက္ ညႇဥ္းပန္းခဲ့ပါတယ္။ ရြာသားေတြဟာ ရန္သူ႔သတင္း အမွန္တကယ္ မသိတာကို ဘယ္လိုမွ မေျဖတတ္ေလ၊ ထု႐ိုက္ ႏွိပ္စက္မႈ ျပင္းထန္လာေလျဖစ္ေနတာမုိ႔ ေနာက္ဆံုး သူတုိ႔ကုိ သတ္လိုက္ဖို႔ ေတာင္းဆုိတဲ့အထိ ျဖစ္လာခဲ့ရပါတယ္။(၇) ရက္ ျပည့္တဲ့ေန႔မွာပင္ ဒုတိယတပ္ရင္းမႉး ဗိုလ္မႉးေ၀လင္းက အမိန္႔အရ ဖမ္းဆီးထားတဲ့ အဲဒီ ရြာသား (၁၅) ေယာက္ကုိ မည္သူနဲ႔မွ ေတြ႕ခြင့္မေပးေတာ့ဘဲ တပ္ရင္းရဲ႕ အေနာက္ဘက္မွာရွိတဲ့ ေတာင္ေျမမွာ သူတို႔ ကိုယ္တုိင္ကို က်င္းတူးခုိင္းၿပီးေတာ့ ရက္စက္စြာ ပစ္သတ္ခဲ့ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ မေသမရွင္နဲ႔ ဒီအတုိင္းပဲ ေျမျမႇဳပ္လိုက္ၾကပါတယ္။
အဲဒီတပ္မွာပင္ မုဒိန္းမႈ ျဖစ္စဥ္ ထပ္မံ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါေသးတယ္။ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလခန္႔က ခလရ (၂၈၇) ဌာနခ်ဳပ္ တပ္ရင္းမွာပင္ ဌာနခ်ဳပ္ တပ္ခြဲမႉး ဗိုလ္မႉးသန္းေဇာ္ဟာ ေဘးပတ္၀န္းက်င္မွာရွိတဲ့ လားဟူ စုစည္း ရြာေလးတရြာမွ အပ်ိဳေခ်ာေခ်ာေလးေတြကို အဓမၼစည္း႐ံုး သိမ္းသြင္းၿပီး အေပ်ာ္ႀကံ မုဒိန္းက်င့္ႀကံပါတယ္။
ဗုိလ္မႉးသန္းေဇာ္ဟာ အဲဒီ ဧရိယာ နယ္ေျမတ၀ိုက္မွာ အႀကီးဆံုးအာဏာပုိင္ ျဖစ္တာမုိ႔ စားေသာက္ဆုိင္ေတြမွာ ေသာက္စားမူးယစ္ၿပီး မိန္းမပ်ိဳေတြကို ေခၚယူညအိပ္ ေပါင္းသင္းခဲ့ပါတယ္။ အခ်ိဳ ႔မိန္းမပ်ိဳေတြကိုေတာ့ ဆန္၊ ဆီ၊ ႏုိ႔ဆီ အနည္းငယ္ေလာက္သာ ႏွစ္သိမ့္ေပးၿပီး တခ်ိဳ ႔ကိုက်ေတာ့ အာဏာျဖင့္ ၿခိမ္းေျခာက္ အႏိုင္က်င့္ခဲ့ပါတယ္။
ဆင္းရဲတဲ့ ရြာက ရြာသားေတြဟာ ပထမေတာ့ သည္းခံေနၾကေပမယ့္ မိန္းကေလး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အႏိုင္က်င့္ခံလာရတဲ့အခါမွာ မခံရပ္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ အထက္ စစ္ဌာနခ်ဳပ္ေတြကို တုိင္ၾကားပါေတာ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ အေၾကာင္းမထူးတာေၾကာင့္ ေနာက္ေတာ့ ရြာသားေတြဟာ အေရွ ႔ပိုင္းတုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ တုိင္းမႉး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ဘုိထံသုိ႔ သြားေရာက္တုိင္ၾကားခဲ့ျပန္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ တုိင္းမႉး ကိုယ္တုိင္ ၀မ္ဆင္းသို႔ သြားေရာက္ စစ္ေဆးခဲ့ပါတယ္္။ ဒီလုိ အဓမၼျပဳက်င့္တာကို လားဟူရြာမွ အျပဳခံရသူ အပ်ိဳမ်ားကို ေခၚၿပီး ဟုတ္ မဟုတ္ စစ္ေဆးခဲ့ရာ ဟုတ္မွန္ေၾကာင္း ေဖာ္ထုတ္ သိရွိခဲ့ပါတယ္္။
ဗုိလ္မႉးသန္းေဇာ္ဟာ တပ္ရင္းအခ်ဳပ္ထဲမွာ တလအခ်ဳပ္ခံထားရၿပီး အက်ဥ္းစစ္တရား႐ံုးခ်ဳပ္က သူ႔အား အရပ္၀တ္လဲ ခုိင္းလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ဗိုလ္မႉးသန္းေဇာ္ဟာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းတခုမွာ ၀င္ေရာက္ေနေၾကာင္း သိခဲ့ရပါတယ္္။ အဲဒီ ဗိုလ္မႉးသန္းေဇာ္ဟာ အခဲမေက်ဘဲ အဲဒီရြာနဲ႔ တပ္ရင္းအား မၾကာခဏ ၿခိမ္းေျခာက္သံေပးေနေၾကာင္းလည္း သိရွိိရပါတယ္။
ေရွ ႔တန္းစစ္ဆင္ေရး နယ္ေျမေတြမွာ စစ္တပ္က ႀကီးစိုးေနတာမို႔ ဥပေဒမဲ့ လုပ္ခ်င္ရာ လုပ္ေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ျပည္သူလူထုအေနနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရ႐ံုသာမက မိန္းကေလးေတြ အၾကမ္းဖက္ ခံရတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြလည္း မၾကာခဏ ျဖစ္ပြားေနတာမို႔ ျပည္သူလူထု ေထာက္ခံမႈကင္းမဲ့ေနၿပီး တပ္ရင္းေတြရဲ႕ စည္း႐ံုးေရး က်ဆင္းေနမႈတို႔ကို ေတြ႔ရွိေနရပါတယ္။
မုဒိန္းမႈျဖစ္စဥ္မွာ အတုိင္းအတာတခုထိ အေရးယူမႈ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း လူသတ္မႈ ျဖစ္စဥ္မွာ တိုင္းမႉးအေနနဲ႔ အေရးယူမႈ မရွိတာကို ေတြ႔ရလို႔ တပ္မေတာ္ရဲ ႔ သမုိင္း အမည္းစက္ႀကီး တစက္ စြန္းထင္းခဲ့တာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ မုဒိန္းမႈအရ အေရးယူလိုက္တဲ့ ဗိုလ္မႉး သန္းေဇာ္ရဲ ႔ ျပစ္ဒဏ္မွာလည္း ေပ့ါပါးလြန္းၿပီး စစ္ဥပေဒအရပဲ ၾကည့္ၾကည့္၊ နယ္ဘက္ ဥပေဒအရပဲ ၾကည့္ၾကည့္ ေထာင္ဒဏ္က်ခံသင့္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ တုိင္းမႉးျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ဘုိ ဟာ လက္ေအာက္ခံ အရာရွိေတြကုိ ဥပေဒနဲ႔အညီ အေရးယူမႈ ပ်က္ကြက္တာမုိ႔ ဘက္လုိက္မႈနဲ႔ အကာအကြယ္ ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေပၚလြင္ထင္ရွားခဲ့ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ဘုိ ကုိယ္ႏိႈက္က စစ္အာဏာရွင္ပီပီ သူ႔ရဲ႕ တိုင္းစစ္ဌာနခ်ဴပ္ လက္ေအာက္ခံ ၀န္ထမ္းေတြနဲ႔ ျပည္သူလူထုအေပၚ ၾကမ္းခ်င္တိုင္းၾကမ္း၊ ရမ္းခ်င္တုိင္း ရမ္းတဲ့လူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အသတ္ခံရတဲ့ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုေတြရဲ ႔ နာၾကည္းခ်က္ေတြေၾကာင့္ ခလရ (၂၈၇) တပ္ဌာနခ်ဳပ္ရဲ ႔ လံုၿခံဳေရး၊ စည္း႐ံုးေရးေတြဟာ ေတာ္ေတာ္ႏွင့္ ရရွိႏိုင္ေတာ့မွာ မဟုတ္ေတာ့သလို ျပည္သူၾကားက ေပါက္ဖြားလာခဲ့တဲ့ တပ္မေတာ္ဟာ ျပည္သူနဲ႔ တသားတည္း မျဖစ္ေတာ့တာကို ၀မ္းနည္းဖြယ္ ေတြ႔ေနရပါတယ္။
အထက္လူႀကီးေတြရဲ ႔ မဟာဗ်ဴဟာအရ ၀မ္ဆင္းရြာလုိမိ်ဳး ရန္သူ႔ဧရိယာတ၀ိုက္အတြင္း တပ္ရင္းေတြကို ဖြင့္လွစ္ရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ နယ္ေျမစိုးမိုးေရးနဲ႔ ရန္သူ႔ ဧရိယာ က်ံဳ႕သြားေစေရး ျဖစ္တာမို႔ ခလရ (၂၈၇) ရဲ႕ လုပ္ကိုင္ပံုေၾကာင့္ မဟာဗ်ဴဟာအထမေျမာက္ေတာ့ေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ရပါတယ္။
ရြာသား (၁၅) ဦးကို အသားလြတ္ သတ္ျဖတ္လုိက္တဲ့ လူသတ္မႈ ျဖစ္စဥ္အရ ဒု-တပ္ရင္းမွဴး ဗိုလ္မႉးေ၀လြင္ဟာ SSA ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ဘုရားပြဲမွာ ေသဆံုးသြားတဲ့ အရာခံ အၾကပ္ႀကီး ရဲေဘာ္ေတြအတြက္ အထက္ဌာနမွ ၎အား အေရးယူခံရမယ့္ အေရးမွ လြတ္ကင္းေစဖုိ႔ ရြာသားေတြကို သူပုန္အမာခံလို႔ မတရားစြပ္စြဲၿပီး သတ္ျဖတ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္မုိ႔ စစ္အာဏာရွင္ေတြနဲ႔ တခ်ိဳ ႔တပ္ေတြဟာ ရြာမီး႐ႈိ ႔မႈ၊ လူသတ္မႈနဲ႔ မုဒိန္းမႈ စတဲ့ ျပည္သူလူထုအေပၚ အႏုိင္က်င့္ ဗိုလ္က် သတ္ျဖတ္မႈ ျဖစ္စဥ္မ်ားကို ျဖစ္ပြားခဲ့ေပမယ့္ ႏုိင္ငံတကာအဆင့္ထိ ေရာက္ဖုိ႔ ေနေနသာသာ ေအာက္ေျခမွာပင္ ရင္နာစြာ တိမ္ျမဳပ္ေပ်ာက္ကြယ္သြားတဲ့ ျဖစ္စဥ္မ်ား ရွိခဲ့ေၾကာင္း သာဓကမ်ားနဲ႔ ေဖာ္ထုတ္တင္ျပ ေပးပို႔လိုက္ပါတယ္။
ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မိသားစုအတြက္ ေမတၱာစာ
ေဆာင္းပါးရွင္ - ေအးခ်မ္းေျမ႕ (ဧရာ၀တီ ၀က္ဘ္ဆိုဒ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။)
အံ့ၾသစရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ မိသားစုကို လူထုေရွ႕ မၾကာခဏ ခ်ျပေရွ႕တန္း အတင္ဆံုးေသာ ျမန္မာ့ စစ္ေခါင္းေဆာင္ႀကီး အျဖစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊကို မွတ္တမ္း တင္ရမည္ ျဖစ္သည္။
မၾကာေသးမီက ျပင္ဦးလြင္ၿမိဳ႕ စစ္တကၠသိုလ္တြင္ ျပဳလုပ္သြားေသာ (၅၁) ႀကိမ္ေျမာက္ ဗိုလ္ေလာင္း သင္တန္းဆင္း အခမ္းအနားတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊသည္ ဇနီး ေဒၚႀကိဳင္ႀကိဳင္၊ သမီး ၂ ေယာက္၊ ၎၏ အခ်စ္ဆံုးေျမး ေနေရႊေသြးေအာင္ႏွင့့္ ေျမး မိန္းကေလး တဦးတို႔ကို ေရွ႕တန္း၌ ဆြဲထုတ္ ျပသထားေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။
၎မိသားစု ထိုင္ေနေသာပံုမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးက ဗိုလ္္ေလာင္း တပ္ရင္းကို စစ္ေဆးေနစဥ္ (သို႔မဟုတ္) မိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားေနစဥ္ ႐ိုက္ထားေသာ ပံုျဖစ္ၿပီး အလယ္ခံုရွည္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊေနရာ၏ တဘက္ တခ်က္၌ ဇနီး ေဒၚႀကိဳင္ႀကိဳင္ႏွင့္ ေျမးျဖစ္သူ ေနေရႊေသြးေအာင္တို႔ အသီးသီး ထိုင္ေနသည္ကို ေတြ႕ရမည္ျဖစ္သည္။
သတင္းစာတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးက ဗိုလ္ေလာင္းတပ္ရင္း၏ အေလးျပဳမႈ ခံယူေနပံုၿပီးလွ်င္ ၎ မိသားစု ဓာတ္ပံုက အေပၚဆံုးတြင္ျဖစ္သည္။ ေအာက္တြင္မွ စစ္အစိုးရ၏ တတိယေခါင္းေဆာင္ ေနရာတြင္ ရွိေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သူရေရႊမန္းႏွင့္ အတြင္းေရးမႉး ၁ သီဟသူရ တင္ေအာင္ျမင့္ဦးတို႔၏ ပံုမ်ားကို ေတြ႕ရသည္။
ဒုတိယေခါင္းေဆာင္ တဦးျဖစ္သူ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီ ေမာင္ေအးကမူ ၎အခမ္းအနားသို႔ တက္ေရာက္ ျခင္းမရွိေၾကာင္း သတင္းစာက ေရးသားထားသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ အေနႏွင့္ ၎၏ မိသားစုကို လူထုေရွ႕သို႔ ထုတ္ျပျခင္းမွာ ယခုတႀကိမ္က ပထမဆံုး မဟုတ္ဘဲ ယခင္ႏွစ္မ်ားကလည္း ဗိုလ္သင္တန္းဆင္းပြဲတိုင္းတြင္ ၎၏မိသားစုတို႔ အုပ္စုလိုက္ တက္ေရာက္ ေလ့ရွိၿပီး ေျမးျဖစ္သူ ေနေရႊေသြးေအာင္ေခၚ ဖိုးလျပည့္ကို ငယ္စဥ္ကတည္းက သြားေလရာ ေခၚသြားေလ့ရွိ ေၾကာင္းေတြ႕ရသည္။
စစ္အစိုးရ၏ ပြဲလမ္းသဘင္မ်ားတြင္ ၎၏ မိသားစုဝင္မ်ားကို ျမင္ေတြ႕ရသည္မွာ မဆန္းလွေသာ္လည္း စစ္တပ္၏ အေရးႀကီးလွေသာ ယခုကဲ့သို႔ အခမ္းအနား၌ ဇနီး၊ သမီးမ်ားႏွင့္ ေျမးကို စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား၏ ေရွ႕တြင္ ေနရာခ်ထားသည္မွာ ပေဒသရာဇ္ေခတ္ ဘုရင္မ်ား မင္းခမ္းမင္းနား အျပည့္အစံုႏွင့္ ပြဲတက္သည္ကို ျမင္ရသည္ႏွင့္ တူေနသည္။ ေခတ္အဆက္ဆက္ အုပ္စိုးခဲ့ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားကို ယခုကဲ့သို႔ မျမင္ရဘူးေပ။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊသည္ ပေဒသရာဇ္စနစ္ကို အားက်သူ၊ ဘုရင္မင္းၾတားႀကီးကဲ့သို႔ ၎၏ လက္ေအာက္ ငယ္သားမ်ားက ဆက္ဆံသည္ကို ႏွစ္သက္သူအျဖစ္ သတင္းႀကီးသည္။
ျမန္မာစစ္တပ္အေရး ေလ့လာသူတို႔က ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊ၏ေနရာကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသူရေရႊမန္းက ဆက္ခံ လိမ့္မည္ဟု ဆိုၾကေသာ္လည္း ယခု စစ္အစိုးရပိုင္ သတင္းစာမ်ား၏ ေဖာ္ျပခ်က္ကို ၾကည့္ကာ "ဟုတ္ပါ့မလား" ဟု ေမးခြန္းထုတ္ရမလို ျဖစ္ေနေပသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အုပ္စိုးဗိုလ္က်ခဲ့ေသာ စစ္အာဏာရွင္ အဆက္ဆက္ကို ၾကည့္မည္ဆိုလွ်င္ပင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉး ႀကီးသန္းေရႊကဲ့သို႔ မိသားစုကို ေရွ႕တန္းတင္၍ ထုတ္ေဖာ္ ျပသခဲ့သူတို႔ မရွိခဲ့ေပ။ သက္ဆိုးအရွည္ဆံုး စစ္အာဏာရွင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္းပင္လွ်င္ ၎၏မိသားစုကို သတင္းစာမ်က္ႏွာထက္ ယခုေလာက္ ေဖာ္ျပျခင္း မရွိခဲ့။
"ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးက သန္းေရႊမင္းဆက္ကို ထူေထာင္ဖို႔ စဥ္းစားေနတာ" ဟု ဝါရင့္ႏိုင္ငံေရးသမားေဟာင္းႀကီး တဦးျဖစ္သူ သခင္ခ်န္ထြန္းကလည္း ေျပာသည္။ သခင္ခ်န္ထြန္းေျပာသည့္အတိုင္းကလည္း ျဖစ္ႏိုင္စရာ ရွိသည္။
သတင္းဓာတ္ပံုမ်ားကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊ၏ေနရာကို သူ၏ ေျမးျဖစ္သူကပင္ ဆက္ခံမည္လားဟု ထင္စရာရွိေန၏။
စစ္တပ္အသိုင္းအဝန္းႏွင့္ နီးစပ္သူမ်ားကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးမရွိေတာ့လွ်င္ စစ္တပ္အတြင္း၌ လႈိက္စား ေနေသာ အတြင္းႀကိတ္ျပႆနာမ်ား ေပၚထြက္လာကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား အခ်င္းခ်င္း အၿပိဳင္အဆိုင္ ေနရာလုၾကရင္း အကြဲအၿပဲမ်ား ျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု သံုးသပ္ၾကသည္။
ယေန႔ထုတ္ စစ္အစိုးရပိုင္သတင္းစာမ်ားထဲတြင္ေတာ့ မင္းၾတားႀကီးက ပုဂံေရႊၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးကိုလွည့္လည္ကာ ဘုရားမ်ားဖူးရင္း အလွဴျပဳေနသည္ကို ဓာတ္ပံုမ်ား ေဝေဝဆာဆာျဖင့္ျမင္ေတြ႕ရသည္။ ယမန္ႏွစ္ကလည္း ဗိုလ္ေလာင္းသင္တန္းဆင္းပြဲအၿပီး ယခုခရီးစဥ္အတုိင္းပင္ တိုင္းခန္းလွည့္လွည္ခဲ့၏။
မၾကာေသးမီကလည္း သတင္းစာမ်ားတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေမာင္ေအး ေဂါက္သီး႐ိုက္ေနပံုကို မ်က္ႏွာဖံုး၌ ပံုႀကီးမ်ားျဖင့္ ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႕ရေသးသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးက တိုင္းေရးျပည္ရာ ကိစၥမ်ား၊ ဘာသာေရး အလွဴအတန္းကိစၥမ်ားျဖင့္ အလုပ္မ်ားေနစဥ္ ဒုတိယအဆင့္ရွိသူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေမာင္ေအးက အေပ်ာ္အပါး ကိစၥမ်ားျဖင့္ ႐ႈပ္ေနသည္ကို ေဖာ္ျပခ်င္သည္လားမသိ။
ထို႔ေၾကာင့္ မင္းၾတားႀကီးအေနႏွင့္ ၎နတ္ရြာမစံမီ အ႐ိုက္အရာလႊဲေပးရမည့္သူကို မေတြ႕ေသးျခင္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ရာဇဝင္ထဲမွ ဘုရင္ မင္းျမတ္မ်ားလို သားေတာ္၊ ေျမးေတာ္မ်ားကို လႊဲေျပာင္းေပးအပ္ရန္ အစီအစဥ္ ရွိသည္လားေတာ့ မဆိုႏိုင္ေပ။ ၎ႏွင့္ အနီးစပ္ဆံုးသူမ်ားပင္ ၎၏ စိတ္တြင္း မည္သို႔ ႀကံစည္ေန သည္ကို မသိရွိရဟု ၾကားဖူး၏။
မည္သို႔ပင္ ႀကံစည္ေနသည္ျဖစ္ေစ ျမန္မာျပည္၌ ေခတ္အဆက္ဆက္ ႀကံဳၾကရဖူးေသာ အေတြ႕အႀကံဳ၊ အျဖစ္ အပ်က္မ်ားကို ေထာက္႐ႈစဥ္းစားပါက တဗိုလ္က်လွ်င္ ၎တဗိုလ္၏ မိသားစုဝင္ အသိုင္းအဝန္းအားလံုး အနိစၥသေဘာျဖင့္ ကိစၥေခ်ာၿမဲ ျဖစ္သည္။
ရာဇပလႅင္ေပၚသို႔ ပုခံုးထမ္းတင္၍ ရ႐ိုးထံုးစံမရွိပါေခ်။
ျမန္မာစစ္တပ္ အမႈိက္ရွင္းနည္းကုိ တပ္မေတာ္ အရာရွိတစ္ဦးက ေခတ္ၿပိဳင္ ၀က္ဘ္ဆိုဒ္မွာ ေဆာင္းပါး ေရးသားတင္ျပလာပါတယ္။ ယခုလို ကူးယူခြင့္ရတဲ့အတြက္လည္း ေခတ္ၿပိဳင္ ၀က္ဘ္ဆုိဒ္အား ေက်းဇူးတင္ ရွိပါတယ္။
ဗ်ဴဟာမႉးနဲ႔ အထက္စစ္အာဏာရွင္ေတြဟာ ၀ိနည္းလြတ္ အမိန္႔မ်ား ေပးတတ္ရာ "မင္းတို႔ အမိႈက္သ႐ိုက္ေတြ ရွင္းပစ္ၾက" ဆုိၿပီး အမိန္႔ေပးရင္ပဲ လက္ေအာက္ခံတပ္မ်ားက ရြာေတြကို မီး႐ႈိ ႔ရတဲ့ ထံုးစံ ရွိပါတယ္။ အခ်ိဳ႕တပ္ရင္းေတြ အေနနဲ႔လည္း အထက္ဌာနေတြကို မိမိအတြက္ အမႈမပတ္ေအာင္ လုပ္ႀကံသတင္းတင္တဲ့အခါ ရြာေတြမွာ ေသာင္းက်န္းသူေတြရဲ ႔ အမာခံ လူေတြရွိလို႔ မသကၤာတဲ့အတြက္ သြားေရာက္ရွင္းလင္းရာ ခုခံလို႔ မီး႐ႈိ႕ ဖ်က္ဆီးရျခင္း ျဖစ္တယ္လို႔ အေၾကာင္းျပပါတယ္။
အမွန္တကယ္ေတာ့ အထက္ဌာနေတြကလည္း လက္ေအာက္မွ တင္ျပခ်က္ကို မသိက်ဳိးကြ်န္ျပဳကာ စံုစမ္း ေဖာ္ထုတ္ အေရးယူျခင္း မရွိခဲ့တဲ့အတြက္ အျပစ္မဲ့ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့့ျဖစ္ရ၊ သတ္ျဖတ္ခံရတာမို႔ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ ႔ နာၾကည္းခ်က္ဟာ ေမ့ေပ်ာက္ဖြယ္ရာ ရွိမွာ မဟုတ္ေတာ့ပါ။
ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း လင္းေခးၿမိဳ ႔က ခလရ (၉၉) ဟာ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ မတ္လမွာ တပ္ပတ္၀န္းက်င္မွာရွိတဲ့ ရြာေတြကို ေခၚယူၿပီး ရန္သူ႔သတင္း အခ်က္အလက္ေတြကို ေမးျမန္းစစ္ေဆးခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲ့ဒီလို စစ္ေဆးေမးျမန္းခဲ့ရာမွာ ဘာအေၾကာင္းမွ မထူးလို႔ စစ္ေဆးတဲ့ အရာရွိေတြဟာ စိတ္မရွည္ေတာ့ဘဲ ပန္က်ိဳင္းရြာမွ ရြာသားေတြကို စတင္ထု႐ိုက္ ႏွိပ္စက္သတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကပါတယ္္။ အဲဒီပန္က်ိဳင္းဆုိတဲ့ ရြာေလးကုိ ဆက္တိုက္ဆုိသလို ေခၚယူ စစ္ေဆးသတင္းေမးခဲ့ရာ ပန္က်ိဳင္းရြာက လူေတြ တေယာက္မွ မရွိေတာ့ဘဲ တျခား တေနရာကို ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္သြားၿပီး ရြာပ်က္သလုိ ျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။ စစ္တပ္က လုပ္ခ်င္ရာ လုပ္ေတာ့ သတ္ရင္ အေသခံေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြသာ က်န္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ က်န္ရွိေနတဲ့ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြကိုေတာင္ မညႇာတာဘဲ (တပ္ေရး ဗုိလ္ႀကီး) ဗိုလ္ႀကီးေက်ာ္သိန္းက ရြာေရာ၊ လူေတြပါ မီး႐ိႈ႕ ဖ်က္ဆီးခဲ့ကာ သတ္ျဖတ္လိုက္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း ၀မ္ဆင္းၿမိဳ႕ရွိ ခလရ (၂၈၇) မွာလည္း ေအာက္ပါျဖစ္စဥ္ေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလရဲ႕ ညတညမွာ ၀မ္ဆင္းၿမိဳ ႔ရွိ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေရွ႕မွာ ဘုရားပြဲက်င္းပေနစဥ္ SSA အဖြဲ႔ေတြဟာ ခလရ (၂၈၇) ဘက္မွ စစ္သားေတြကို အနီးကပ္ ပစ္သတ္ၿပီး ထြက္ေျပးသြားခဲ့ပါတယ္္။ CSM ဒု အရာခံဗိုလ္တဦး၊ တပ္ၾကပ္ႀကီး စာေရးတဦးနဲ႔ ရဲေဘာ္ႏွစ္ဦးတို႔ ေသဆံုးခဲ့ရပါတယ္္။ အဲဒီ ျဖစ္စဥ္အေပၚ သက္ဆုိင္ရာ ရြာသားေတြနဲ႔ ရြာလူႀကီးေတြကုိ ရန္သူ႔သတင္းကို ႀကိဳတင္ မတင္ျပရ ေကာင္းလားလို႔ဆုိၿပီး ခလရ (၂၈၇) ဒု-တပ္ရင္းမႉး ဗိုလ္မႉး ေ၀လင္းက ေဒါသူပုန္ထကာ စတင္ အေရးယူပါေတာ့တယ္။
ျဖစ္စဥ္ျဖစ္တဲ့ ညတြင္းခ်င္းမွာပင္ ရြာမွာရွိတဲ့ ဥကၠ႒၊ အတြင္းေရးမႉး အဖြဲ႔၀င္ေတြကို ခ်က္ခ်င္း ဖမ္းဆီးထားၿပီး ေနာက္ေန႔ နံနက္တြင္ ထု႐ိုက္ႏွိပ္စက္ စစ္ေဆးခဲ့ပါတယ္္။ ဒါေပမယ့္ ဘာသတင္းမွ မရခဲ့တာမုိ႔ တပ္ရင္းအခ်ဳပ္ထဲမွာ ထည့္ထားၿပီး (၇) ရက္ ဆက္တုိက္ ေရေလာင္း၊ အ၀တ္အုပ္၊ တုတ္နဲ႔႐ုိက္ ထမင္းမေကၽြးဘဲ လူမဆန္စြာ ႏွိပ္စက္ ညႇဥ္းပန္းခဲ့ပါတယ္။ ရြာသားေတြဟာ ရန္သူ႔သတင္း အမွန္တကယ္ မသိတာကို ဘယ္လိုမွ မေျဖတတ္ေလ၊ ထု႐ိုက္ ႏွိပ္စက္မႈ ျပင္းထန္လာေလျဖစ္ေနတာမုိ႔ ေနာက္ဆံုး သူတုိ႔ကုိ သတ္လိုက္ဖို႔ ေတာင္းဆုိတဲ့အထိ ျဖစ္လာခဲ့ရပါတယ္။(၇) ရက္ ျပည့္တဲ့ေန႔မွာပင္ ဒုတိယတပ္ရင္းမႉး ဗိုလ္မႉးေ၀လင္းက အမိန္႔အရ ဖမ္းဆီးထားတဲ့ အဲဒီ ရြာသား (၁၅) ေယာက္ကုိ မည္သူနဲ႔မွ ေတြ႕ခြင့္မေပးေတာ့ဘဲ တပ္ရင္းရဲ႕ အေနာက္ဘက္မွာရွိတဲ့ ေတာင္ေျမမွာ သူတို႔ ကိုယ္တုိင္ကို က်င္းတူးခုိင္းၿပီးေတာ့ ရက္စက္စြာ ပစ္သတ္ခဲ့ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ မေသမရွင္နဲ႔ ဒီအတုိင္းပဲ ေျမျမႇဳပ္လိုက္ၾကပါတယ္။
အဲဒီတပ္မွာပင္ မုဒိန္းမႈ ျဖစ္စဥ္ ထပ္မံ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါေသးတယ္။ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလခန္႔က ခလရ (၂၈၇) ဌာနခ်ဳပ္ တပ္ရင္းမွာပင္ ဌာနခ်ဳပ္ တပ္ခြဲမႉး ဗိုလ္မႉးသန္းေဇာ္ဟာ ေဘးပတ္၀န္းက်င္မွာရွိတဲ့ လားဟူ စုစည္း ရြာေလးတရြာမွ အပ်ိဳေခ်ာေခ်ာေလးေတြကို အဓမၼစည္း႐ံုး သိမ္းသြင္းၿပီး အေပ်ာ္ႀကံ မုဒိန္းက်င့္ႀကံပါတယ္။
ဗုိလ္မႉးသန္းေဇာ္ဟာ အဲဒီ ဧရိယာ နယ္ေျမတ၀ိုက္မွာ အႀကီးဆံုးအာဏာပုိင္ ျဖစ္တာမုိ႔ စားေသာက္ဆုိင္ေတြမွာ ေသာက္စားမူးယစ္ၿပီး မိန္းမပ်ိဳေတြကို ေခၚယူညအိပ္ ေပါင္းသင္းခဲ့ပါတယ္။ အခ်ိဳ ႔မိန္းမပ်ိဳေတြကိုေတာ့ ဆန္၊ ဆီ၊ ႏုိ႔ဆီ အနည္းငယ္ေလာက္သာ ႏွစ္သိမ့္ေပးၿပီး တခ်ိဳ ႔ကိုက်ေတာ့ အာဏာျဖင့္ ၿခိမ္းေျခာက္ အႏိုင္က်င့္ခဲ့ပါတယ္။
ဆင္းရဲတဲ့ ရြာက ရြာသားေတြဟာ ပထမေတာ့ သည္းခံေနၾကေပမယ့္ မိန္းကေလး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အႏိုင္က်င့္ခံလာရတဲ့အခါမွာ မခံရပ္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ အထက္ စစ္ဌာနခ်ဳပ္ေတြကို တုိင္ၾကားပါေတာ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ အေၾကာင္းမထူးတာေၾကာင့္ ေနာက္ေတာ့ ရြာသားေတြဟာ အေရွ ႔ပိုင္းတုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ တုိင္းမႉး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ဘုိထံသုိ႔ သြားေရာက္တုိင္ၾကားခဲ့ျပန္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ တုိင္းမႉး ကိုယ္တုိင္ ၀မ္ဆင္းသို႔ သြားေရာက္ စစ္ေဆးခဲ့ပါတယ္္။ ဒီလုိ အဓမၼျပဳက်င့္တာကို လားဟူရြာမွ အျပဳခံရသူ အပ်ိဳမ်ားကို ေခၚၿပီး ဟုတ္ မဟုတ္ စစ္ေဆးခဲ့ရာ ဟုတ္မွန္ေၾကာင္း ေဖာ္ထုတ္ သိရွိခဲ့ပါတယ္္။
ဗုိလ္မႉးသန္းေဇာ္ဟာ တပ္ရင္းအခ်ဳပ္ထဲမွာ တလအခ်ဳပ္ခံထားရၿပီး အက်ဥ္းစစ္တရား႐ံုးခ်ဳပ္က သူ႔အား အရပ္၀တ္လဲ ခုိင္းလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ဗိုလ္မႉးသန္းေဇာ္ဟာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းတခုမွာ ၀င္ေရာက္ေနေၾကာင္း သိခဲ့ရပါတယ္္။ အဲဒီ ဗိုလ္မႉးသန္းေဇာ္ဟာ အခဲမေက်ဘဲ အဲဒီရြာနဲ႔ တပ္ရင္းအား မၾကာခဏ ၿခိမ္းေျခာက္သံေပးေနေၾကာင္းလည္း သိရွိိရပါတယ္။
ေရွ ႔တန္းစစ္ဆင္ေရး နယ္ေျမေတြမွာ စစ္တပ္က ႀကီးစိုးေနတာမို႔ ဥပေဒမဲ့ လုပ္ခ်င္ရာ လုပ္ေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ျပည္သူလူထုအေနနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရ႐ံုသာမက မိန္းကေလးေတြ အၾကမ္းဖက္ ခံရတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြလည္း မၾကာခဏ ျဖစ္ပြားေနတာမို႔ ျပည္သူလူထု ေထာက္ခံမႈကင္းမဲ့ေနၿပီး တပ္ရင္းေတြရဲ႕ စည္း႐ံုးေရး က်ဆင္းေနမႈတို႔ကို ေတြ႔ရွိေနရပါတယ္။
မုဒိန္းမႈျဖစ္စဥ္မွာ အတုိင္းအတာတခုထိ အေရးယူမႈ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း လူသတ္မႈ ျဖစ္စဥ္မွာ တိုင္းမႉးအေနနဲ႔ အေရးယူမႈ မရွိတာကို ေတြ႔ရလို႔ တပ္မေတာ္ရဲ ႔ သမုိင္း အမည္းစက္ႀကီး တစက္ စြန္းထင္းခဲ့တာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ မုဒိန္းမႈအရ အေရးယူလိုက္တဲ့ ဗိုလ္မႉး သန္းေဇာ္ရဲ ႔ ျပစ္ဒဏ္မွာလည္း ေပ့ါပါးလြန္းၿပီး စစ္ဥပေဒအရပဲ ၾကည့္ၾကည့္၊ နယ္ဘက္ ဥပေဒအရပဲ ၾကည့္ၾကည့္ ေထာင္ဒဏ္က်ခံသင့္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ တုိင္းမႉးျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ဘုိ ဟာ လက္ေအာက္ခံ အရာရွိေတြကုိ ဥပေဒနဲ႔အညီ အေရးယူမႈ ပ်က္ကြက္တာမုိ႔ ဘက္လုိက္မႈနဲ႔ အကာအကြယ္ ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေပၚလြင္ထင္ရွားခဲ့ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ဘုိ ကုိယ္ႏိႈက္က စစ္အာဏာရွင္ပီပီ သူ႔ရဲ႕ တိုင္းစစ္ဌာနခ်ဴပ္ လက္ေအာက္ခံ ၀န္ထမ္းေတြနဲ႔ ျပည္သူလူထုအေပၚ ၾကမ္းခ်င္တိုင္းၾကမ္း၊ ရမ္းခ်င္တုိင္း ရမ္းတဲ့လူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အသတ္ခံရတဲ့ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုေတြရဲ ႔ နာၾကည္းခ်က္ေတြေၾကာင့္ ခလရ (၂၈၇) တပ္ဌာနခ်ဳပ္ရဲ ႔ လံုၿခံဳေရး၊ စည္း႐ံုးေရးေတြဟာ ေတာ္ေတာ္ႏွင့္ ရရွိႏိုင္ေတာ့မွာ မဟုတ္ေတာ့သလို ျပည္သူၾကားက ေပါက္ဖြားလာခဲ့တဲ့ တပ္မေတာ္ဟာ ျပည္သူနဲ႔ တသားတည္း မျဖစ္ေတာ့တာကို ၀မ္းနည္းဖြယ္ ေတြ႔ေနရပါတယ္။
အထက္လူႀကီးေတြရဲ ႔ မဟာဗ်ဴဟာအရ ၀မ္ဆင္းရြာလုိမိ်ဳး ရန္သူ႔ဧရိယာတ၀ိုက္အတြင္း တပ္ရင္းေတြကို ဖြင့္လွစ္ရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ နယ္ေျမစိုးမိုးေရးနဲ႔ ရန္သူ႔ ဧရိယာ က်ံဳ႕သြားေစေရး ျဖစ္တာမို႔ ခလရ (၂၈၇) ရဲ႕ လုပ္ကိုင္ပံုေၾကာင့္ မဟာဗ်ဴဟာအထမေျမာက္ေတာ့ေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ရပါတယ္။
ရြာသား (၁၅) ဦးကို အသားလြတ္ သတ္ျဖတ္လုိက္တဲ့ လူသတ္မႈ ျဖစ္စဥ္အရ ဒု-တပ္ရင္းမွဴး ဗိုလ္မႉးေ၀လြင္ဟာ SSA ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ဘုရားပြဲမွာ ေသဆံုးသြားတဲ့ အရာခံ အၾကပ္ႀကီး ရဲေဘာ္ေတြအတြက္ အထက္ဌာနမွ ၎အား အေရးယူခံရမယ့္ အေရးမွ လြတ္ကင္းေစဖုိ႔ ရြာသားေတြကို သူပုန္အမာခံလို႔ မတရားစြပ္စြဲၿပီး သတ္ျဖတ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္မုိ႔ စစ္အာဏာရွင္ေတြနဲ႔ တခ်ိဳ ႔တပ္ေတြဟာ ရြာမီး႐ႈိ ႔မႈ၊ လူသတ္မႈနဲ႔ မုဒိန္းမႈ စတဲ့ ျပည္သူလူထုအေပၚ အႏုိင္က်င့္ ဗိုလ္က် သတ္ျဖတ္မႈ ျဖစ္စဥ္မ်ားကို ျဖစ္ပြားခဲ့ေပမယ့္ ႏုိင္ငံတကာအဆင့္ထိ ေရာက္ဖုိ႔ ေနေနသာသာ ေအာက္ေျခမွာပင္ ရင္နာစြာ တိမ္ျမဳပ္ေပ်ာက္ကြယ္သြားတဲ့ ျဖစ္စဥ္မ်ား ရွိခဲ့ေၾကာင္း သာဓကမ်ားနဲ႔ ေဖာ္ထုတ္တင္ျပ ေပးပို႔လိုက္ပါတယ္။
ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မိသားစုအတြက္ ေမတၱာစာ
ေဆာင္းပါးရွင္ - ေအးခ်မ္းေျမ႕ (ဧရာ၀တီ ၀က္ဘ္ဆိုဒ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။)
အံ့ၾသစရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ မိသားစုကို လူထုေရွ႕ မၾကာခဏ ခ်ျပေရွ႕တန္း အတင္ဆံုးေသာ ျမန္မာ့ စစ္ေခါင္းေဆာင္ႀကီး အျဖစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊကို မွတ္တမ္း တင္ရမည္ ျဖစ္သည္။
မၾကာေသးမီက ျပင္ဦးလြင္ၿမိဳ႕ စစ္တကၠသိုလ္တြင္ ျပဳလုပ္သြားေသာ (၅၁) ႀကိမ္ေျမာက္ ဗိုလ္ေလာင္း သင္တန္းဆင္း အခမ္းအနားတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊသည္ ဇနီး ေဒၚႀကိဳင္ႀကိဳင္၊ သမီး ၂ ေယာက္၊ ၎၏ အခ်စ္ဆံုးေျမး ေနေရႊေသြးေအာင္ႏွင့့္ ေျမး မိန္းကေလး တဦးတို႔ကို ေရွ႕တန္း၌ ဆြဲထုတ္ ျပသထားေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။
၎မိသားစု ထိုင္ေနေသာပံုမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးက ဗိုလ္္ေလာင္း တပ္ရင္းကို စစ္ေဆးေနစဥ္ (သို႔မဟုတ္) မိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားေနစဥ္ ႐ိုက္ထားေသာ ပံုျဖစ္ၿပီး အလယ္ခံုရွည္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊေနရာ၏ တဘက္ တခ်က္၌ ဇနီး ေဒၚႀကိဳင္ႀကိဳင္ႏွင့္ ေျမးျဖစ္သူ ေနေရႊေသြးေအာင္တို႔ အသီးသီး ထိုင္ေနသည္ကို ေတြ႕ရမည္ျဖစ္သည္။
သတင္းစာတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးက ဗိုလ္ေလာင္းတပ္ရင္း၏ အေလးျပဳမႈ ခံယူေနပံုၿပီးလွ်င္ ၎ မိသားစု ဓာတ္ပံုက အေပၚဆံုးတြင္ျဖစ္သည္။ ေအာက္တြင္မွ စစ္အစိုးရ၏ တတိယေခါင္းေဆာင္ ေနရာတြင္ ရွိေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သူရေရႊမန္းႏွင့္ အတြင္းေရးမႉး ၁ သီဟသူရ တင္ေအာင္ျမင့္ဦးတို႔၏ ပံုမ်ားကို ေတြ႕ရသည္။
ဒုတိယေခါင္းေဆာင္ တဦးျဖစ္သူ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီ ေမာင္ေအးကမူ ၎အခမ္းအနားသို႔ တက္ေရာက္ ျခင္းမရွိေၾကာင္း သတင္းစာက ေရးသားထားသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ အေနႏွင့္ ၎၏ မိသားစုကို လူထုေရွ႕သို႔ ထုတ္ျပျခင္းမွာ ယခုတႀကိမ္က ပထမဆံုး မဟုတ္ဘဲ ယခင္ႏွစ္မ်ားကလည္း ဗိုလ္သင္တန္းဆင္းပြဲတိုင္းတြင္ ၎၏မိသားစုတို႔ အုပ္စုလိုက္ တက္ေရာက္ ေလ့ရွိၿပီး ေျမးျဖစ္သူ ေနေရႊေသြးေအာင္ေခၚ ဖိုးလျပည့္ကို ငယ္စဥ္ကတည္းက သြားေလရာ ေခၚသြားေလ့ရွိ ေၾကာင္းေတြ႕ရသည္။
စစ္အစိုးရ၏ ပြဲလမ္းသဘင္မ်ားတြင္ ၎၏ မိသားစုဝင္မ်ားကို ျမင္ေတြ႕ရသည္မွာ မဆန္းလွေသာ္လည္း စစ္တပ္၏ အေရးႀကီးလွေသာ ယခုကဲ့သို႔ အခမ္းအနား၌ ဇနီး၊ သမီးမ်ားႏွင့္ ေျမးကို စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား၏ ေရွ႕တြင္ ေနရာခ်ထားသည္မွာ ပေဒသရာဇ္ေခတ္ ဘုရင္မ်ား မင္းခမ္းမင္းနား အျပည့္အစံုႏွင့္ ပြဲတက္သည္ကို ျမင္ရသည္ႏွင့္ တူေနသည္။ ေခတ္အဆက္ဆက္ အုပ္စိုးခဲ့ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားကို ယခုကဲ့သို႔ မျမင္ရဘူးေပ။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊသည္ ပေဒသရာဇ္စနစ္ကို အားက်သူ၊ ဘုရင္မင္းၾတားႀကီးကဲ့သို႔ ၎၏ လက္ေအာက္ ငယ္သားမ်ားက ဆက္ဆံသည္ကို ႏွစ္သက္သူအျဖစ္ သတင္းႀကီးသည္။
ျမန္မာစစ္တပ္အေရး ေလ့လာသူတို႔က ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊ၏ေနရာကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသူရေရႊမန္းက ဆက္ခံ လိမ့္မည္ဟု ဆိုၾကေသာ္လည္း ယခု စစ္အစိုးရပိုင္ သတင္းစာမ်ား၏ ေဖာ္ျပခ်က္ကို ၾကည့္ကာ "ဟုတ္ပါ့မလား" ဟု ေမးခြန္းထုတ္ရမလို ျဖစ္ေနေပသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အုပ္စိုးဗိုလ္က်ခဲ့ေသာ စစ္အာဏာရွင္ အဆက္ဆက္ကို ၾကည့္မည္ဆိုလွ်င္ပင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉး ႀကီးသန္းေရႊကဲ့သို႔ မိသားစုကို ေရွ႕တန္းတင္၍ ထုတ္ေဖာ္ ျပသခဲ့သူတို႔ မရွိခဲ့ေပ။ သက္ဆိုးအရွည္ဆံုး စစ္အာဏာရွင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္းပင္လွ်င္ ၎၏မိသားစုကို သတင္းစာမ်က္ႏွာထက္ ယခုေလာက္ ေဖာ္ျပျခင္း မရွိခဲ့။
"ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးက သန္းေရႊမင္းဆက္ကို ထူေထာင္ဖို႔ စဥ္းစားေနတာ" ဟု ဝါရင့္ႏိုင္ငံေရးသမားေဟာင္းႀကီး တဦးျဖစ္သူ သခင္ခ်န္ထြန္းကလည္း ေျပာသည္။ သခင္ခ်န္ထြန္းေျပာသည့္အတိုင္းကလည္း ျဖစ္ႏိုင္စရာ ရွိသည္။
သတင္းဓာတ္ပံုမ်ားကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊ၏ေနရာကို သူ၏ ေျမးျဖစ္သူကပင္ ဆက္ခံမည္လားဟု ထင္စရာရွိေန၏။
စစ္တပ္အသိုင္းအဝန္းႏွင့္ နီးစပ္သူမ်ားကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးမရွိေတာ့လွ်င္ စစ္တပ္အတြင္း၌ လႈိက္စား ေနေသာ အတြင္းႀကိတ္ျပႆနာမ်ား ေပၚထြက္လာကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား အခ်င္းခ်င္း အၿပိဳင္အဆိုင္ ေနရာလုၾကရင္း အကြဲအၿပဲမ်ား ျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု သံုးသပ္ၾကသည္။
ယေန႔ထုတ္ စစ္အစိုးရပိုင္သတင္းစာမ်ားထဲတြင္ေတာ့ မင္းၾတားႀကီးက ပုဂံေရႊၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးကိုလွည့္လည္ကာ ဘုရားမ်ားဖူးရင္း အလွဴျပဳေနသည္ကို ဓာတ္ပံုမ်ား ေဝေဝဆာဆာျဖင့္ျမင္ေတြ႕ရသည္။ ယမန္ႏွစ္ကလည္း ဗိုလ္ေလာင္းသင္တန္းဆင္းပြဲအၿပီး ယခုခရီးစဥ္အတုိင္းပင္ တိုင္းခန္းလွည့္လွည္ခဲ့၏။
မၾကာေသးမီကလည္း သတင္းစာမ်ားတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေမာင္ေအး ေဂါက္သီး႐ိုက္ေနပံုကို မ်က္ႏွာဖံုး၌ ပံုႀကီးမ်ားျဖင့္ ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႕ရေသးသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးက တိုင္းေရးျပည္ရာ ကိစၥမ်ား၊ ဘာသာေရး အလွဴအတန္းကိစၥမ်ားျဖင့္ အလုပ္မ်ားေနစဥ္ ဒုတိယအဆင့္ရွိသူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေမာင္ေအးက အေပ်ာ္အပါး ကိစၥမ်ားျဖင့္ ႐ႈပ္ေနသည္ကို ေဖာ္ျပခ်င္သည္လားမသိ။
ထို႔ေၾကာင့္ မင္းၾတားႀကီးအေနႏွင့္ ၎နတ္ရြာမစံမီ အ႐ိုက္အရာလႊဲေပးရမည့္သူကို မေတြ႕ေသးျခင္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ရာဇဝင္ထဲမွ ဘုရင္ မင္းျမတ္မ်ားလို သားေတာ္၊ ေျမးေတာ္မ်ားကို လႊဲေျပာင္းေပးအပ္ရန္ အစီအစဥ္ ရွိသည္လားေတာ့ မဆိုႏိုင္ေပ။ ၎ႏွင့္ အနီးစပ္ဆံုးသူမ်ားပင္ ၎၏ စိတ္တြင္း မည္သို႔ ႀကံစည္ေန သည္ကို မသိရွိရဟု ၾကားဖူး၏။
မည္သို႔ပင္ ႀကံစည္ေနသည္ျဖစ္ေစ ျမန္မာျပည္၌ ေခတ္အဆက္ဆက္ ႀကံဳၾကရဖူးေသာ အေတြ႕အႀကံဳ၊ အျဖစ္ အပ်က္မ်ားကို ေထာက္႐ႈစဥ္းစားပါက တဗိုလ္က်လွ်င္ ၎တဗိုလ္၏ မိသားစုဝင္ အသိုင္းအဝန္းအားလံုး အနိစၥသေဘာျဖင့္ ကိစၥေခ်ာၿမဲ ျဖစ္သည္။
ရာဇပလႅင္ေပၚသို႔ ပုခံုးထမ္းတင္၍ ရ႐ိုးထံုးစံမရွိပါေခ်။
You received this email because you are subscribed to the real_time feed for http://photayokeking.myanmarbloggers.org/feeds/posts/default. To change your subscription settings, please log into RSSFWD.