ကူညီခ်င္စိတ္
အဖိုးအိုတစ္ေယာက္ဟာ ေတာင္ေပၚ ၿမိဳ႕ေလးတစ္ၿမိဳ႕မွာ အေဖာ္မရွိ တစ္ေယာက္တည္း ေနေလရဲ႕။ သူ႔မွာ စုိက္ခင္းတစ္ခင္း ရွိေပမယ့္ ထြန္ယက္ဖို႔ေတာင္ ခြန္အား မရွိရွာဘူး။ သူ႕အတြက္ေတာ့ အင္မတန္မွ ခဲယဥ္းတဲ့ အလုပ္ ျဖစ္ေနတယ္။ သူ႔ကို ကူညီႏိုင္မယ့္ တစ္ဦးတည္းေသာ သားကလည္း ေထာင္နန္းစံေနေလေတာ့ မတတ္ႏုိင္တဲ့အဆံုး ၿငီးတြားတဲ့ အေနနဲ႔ပဲ အေျခအေနမွန္ကို သိရေအာင္ သူ႔သားစီ စာတစ္ေစာင္ ေရးလိုက္တယ္။
မ်ားမၾကာခင္မွာပဲ အဖိုးအိုဆီကို ေၾကးနန္းတစ္ေစာင္ ေရာက္လာတယ္။
ေနာက္ေန႔ မနက္မွာပဲ စစ္တပ္နဲ႔အတူ ရဲေတြ အမ်ားႀကီး အဖိုးအိုဆီ ေရာက္လာတယ္။ စိုက္ခင္းႀကီး တစ္ခုလံုးကို ေျမလွန္ၿပီး ရွာလိုက္တာ ရစရာကို မရွိဘူးေလ။ ဒါေပမယ့္ ဘာ ေသနပ္မွ မေတြ႕လို႔ ျပန္သြားေလရဲ႕။
အင္မတန္ ေခါင္း႐ႈပ္သြားတဲ့ အဖိုးအိုက ျဖတ္ပ်က္သမွ်ကို စာတစ္ေစာင္ ေရးၿပီး သူ႔သားဆီ ပို႔လိုက္တယ္။ ဘာဆက္လုပ္ရဦးမလဲ ဆိုတာလည္း ေမးထားတယ္။
သားလုပ္သူ စာျပန္လုိက္တာက
ဒီပံုျပင္ေလးကို ဖတ္လိုက္ရၿပီး က်ေနာ္ ျပံဳးမိပါတယ္။ အရင္တစ္ခါက သူမ်ားကို ကူညီေပမယ့္ မေကာင္းေျပာခံရတဲ့ အေၾကာင္း ေရးဖူးပါတယ္။ အခု ဒီပံုျပင္မွာ ဆိုရင္ သားတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေထာင္ထဲကေန ဘာကူညီႏိုင္မွာလဲလို႔ ပထမေတာ့ က်ေနာ္လည္း ေတြးမိပါတယ္။ က်ေနာ္က ဒီအဖုိးအိုကို ကူညီဖို႔ စိတ္မျပင္းျပတာလည္း ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္မွာေပါ႔။ ေထာင္နန္းစံ သားကေတာ့ သူ႔အေဖကို အစြမ္းကုန္ ကူညီခ်င္ ရွာမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း အစြမ္းကုန္ အၾကံဉာဏ္ ထုတ္လုိက္တာ ေနမွာေပါ႔။ ဒီပံုျပင္ေလးကို ဖတ္ၿပီး က်ေနာ္ သိလိုက္ရတာ တစ္ခုက က်ေနာ္တို႔ ကမ႓ာေျမႀကီးရဲ႕ ဘယ္ေထာင့္ ဘယ္ေနရာမွာပဲ ကပ္ေနပါေစ။ တစ္ခုခုကို လုပ္ဖို႔ အူထဲ အသည္းထဲ ႏွလံုးသားထဲက တကယ္ ဆံုးျဖတ္ထားရင္ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ကို လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဘယ္သူေတြ ဘယ္ေနရာမွာ ရွိသလဲဆိုတာ ပဓာန မက်ပါဘူး။ မျဖစ္ႏိုင္ျခင္းအတြက္ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြ ရွာေနမယ့္အစား ျဖစ္ႏိုင္ျခင္းအတြက္ အေၾကာင္းရပ္ေတြ ရွာၾကံမယ္ဆိုရင္ နည္းလမ္းဆိုတာ ရလာစျမဲလို႔ ယံုၾကည္မိပါတယ္။
ခ်စ္သား
အေဖ အေတာ္ေလး ေနရခက္ေနတယ္။ ဒီတစ္ႏွစ္ေတာ့ စိုက္ခင္းမွာ ပန္းပင္ေတြ မစိုက္ႏိုင္ေတာ့ဘူး ထင္ပါတယ္။ ဒီလို မလုပ္ႏိုင္လို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကို နားက်ည္းမိတယ္ သားရယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ မင္းေမေမ ဆိုရင္ ဒါမ်ဳိး သစ္ပင္ျပဳစုရတဲ့ အခ်ိန္ေလးေတြကို သိပ္သေဘာက်တာေလ။ ဒီစိုက္ခင္းမွာ ေျမရွင္း၊ ေပါင္းသင္ ထယ္ထိုးဖုိ႔အတြက္ ခြန္အားေတြ ဘယ္မွာ ရွိေတာ့မွာလဲ သားရယ္။ အေဖဟာ အသံုးမဝင္ေတာ့တဲ့ လူအိုႀကီး ျဖစ္ေနပါၿပီ။ လူေလးသာ ဒီမွာ ရွိေနမယ္ဆိုရင္ အေဖ ဒါေတြ ဘယ္ပူရေတာ့မလဲေနာ္။ မင္းသာ ေထာင္မက်ခဲ့ရင္ အေဖအစား ထယ္ထိုးေပးေနမွာ ျမင္ေယာင္မိပါတယ္။
ခ်စ္တဲ့
အေဖ
မ်ားမၾကာခင္မွာပဲ အဖိုးအိုဆီကို ေၾကးနန္းတစ္ေစာင္ ေရာက္လာတယ္။
"ဟာ ... အေဖ၊ ေလွ်ာက္မလုပ္နဲ႔ေနာ္။ ေျမႀကီးေတြ ေလွ်ာက္မတူးနဲ႔ဦး။ သား အဲဒီေအာက္မွာ ေသနပ္ေတြ ျမႇဳပ္ထားတာ။
နံနက္ ၄ နာရီ "
ေနာက္ေန႔ မနက္မွာပဲ စစ္တပ္နဲ႔အတူ ရဲေတြ အမ်ားႀကီး အဖိုးအိုဆီ ေရာက္လာတယ္။ စိုက္ခင္းႀကီး တစ္ခုလံုးကို ေျမလွန္ၿပီး ရွာလိုက္တာ ရစရာကို မရွိဘူးေလ။ ဒါေပမယ့္ ဘာ ေသနပ္မွ မေတြ႕လို႔ ျပန္သြားေလရဲ႕။
အင္မတန္ ေခါင္း႐ႈပ္သြားတဲ့ အဖိုးအိုက ျဖတ္ပ်က္သမွ်ကို စာတစ္ေစာင္ ေရးၿပီး သူ႔သားဆီ ပို႔လိုက္တယ္။ ဘာဆက္လုပ္ရဦးမလဲ ဆိုတာလည္း ေမးထားတယ္။
သားလုပ္သူ စာျပန္လုိက္တာက
"အားလံုး အဆင္ေျပသြားၿပီပဲ အေဖ၊ ပ်ဳိးပင္ေတြ စ စုိက္လို႔ရၿပီေပါ႔။ ဒါ သား အတတ္ႏိုင္ဆံုး ကူညီလိုက္တာပါ အေဖ။"
xxxxxx ဝဝဝဝဝဝ xxxxxx
ဒီပံုျပင္ေလးကို ဖတ္လိုက္ရၿပီး က်ေနာ္ ျပံဳးမိပါတယ္။ အရင္တစ္ခါက သူမ်ားကို ကူညီေပမယ့္ မေကာင္းေျပာခံရတဲ့ အေၾကာင္း ေရးဖူးပါတယ္။ အခု ဒီပံုျပင္မွာ ဆိုရင္ သားတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေထာင္ထဲကေန ဘာကူညီႏိုင္မွာလဲလို႔ ပထမေတာ့ က်ေနာ္လည္း ေတြးမိပါတယ္။ က်ေနာ္က ဒီအဖုိးအိုကို ကူညီဖို႔ စိတ္မျပင္းျပတာလည္း ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္မွာေပါ႔။ ေထာင္နန္းစံ သားကေတာ့ သူ႔အေဖကို အစြမ္းကုန္ ကူညီခ်င္ ရွာမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း အစြမ္းကုန္ အၾကံဉာဏ္ ထုတ္လုိက္တာ ေနမွာေပါ႔။ ဒီပံုျပင္ေလးကို ဖတ္ၿပီး က်ေနာ္ သိလိုက္ရတာ တစ္ခုက က်ေနာ္တို႔ ကမ႓ာေျမႀကီးရဲ႕ ဘယ္ေထာင့္ ဘယ္ေနရာမွာပဲ ကပ္ေနပါေစ။ တစ္ခုခုကို လုပ္ဖို႔ အူထဲ အသည္းထဲ ႏွလံုးသားထဲက တကယ္ ဆံုးျဖတ္ထားရင္ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ကို လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဘယ္သူေတြ ဘယ္ေနရာမွာ ရွိသလဲဆိုတာ ပဓာန မက်ပါဘူး။ မျဖစ္ႏိုင္ျခင္းအတြက္ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြ ရွာေနမယ့္အစား ျဖစ္ႏိုင္ျခင္းအတြက္ အေၾကာင္းရပ္ေတြ ရွာၾကံမယ္ဆိုရင္ နည္းလမ္းဆိုတာ ရလာစျမဲလို႔ ယံုၾကည္မိပါတယ္။
တပါးသူအား ကူညီတတ္ျခင္း
တစ္ေန႔မွာ ဘုရားသခင္နဲ႔ သူေတာ္စင္တစ္ပါး စကားလက္စံု က်ၾကရင္း သူေတာ္စင္က ဘုရားသခင္ကို တစ္ခု ေတာင္းဆုိလိုက္တယ္။
"အရွင္ဘုရား နိဗၺာန္နဲ႔ ငရဲျပည္ ဘယ္လိုကြာသလဲဆိုတာ သိလို ျမင္လိုပါတယ္။ တပည့္ေတာ္ကို ျပေတာ္မူပါ ဘုရား။"
ဒါနဲ႔ ဘုရားသခင္ဟာ သူေတာ္စင္ကို တံခါးႏွစ္ေပါက္ဆီ ဦးတည္ၿပီး ေခၚသြားတယ္။ တံခါးတစ္ေပါက္ကို ဖြင့္ျပလိုက္ေတာ့ သူေတာ္စင္က အထဲကို လွမ္းၾကည့္လိုက္တယ္။ အခန္းရဲ႕ အလယ္မွာ စားပြဲဝုိင္း အႀကီးႀကီး တစ္လံုး ခ်ထားတယ္။ စားပြဲရဲ႕ အလယ္ေခါင္မွာ ရွိတဲ့ ဟင္းအိုး အႀကီးႀကီးကေန ခုန္ထြက္လာတဲ့ အေမႊးနံ႔ဟာ သူေတာ္စင္ကိုေတာင္ မေနႏိုင္ေအာင္ သားေရက်တဲ့အထိ ဆြေပးေနတယ္။ စားပြဲ ပတ္ပတ္လည္မွာ ထုိင္ေနတဲ့ လူေတြကို ၾကည့္လုိက္ေတာ့ ပိန္လီလို႔။ နည္းနည္း လႈပ္လိုက္ရင္ အထဲက အ႐ိုးေတြ ကန္ထြက္လာမွာေတာင္ စုိးရိမ္ရေသး။ သူတို႔ကို ၾကည့္ရတာ တအားကို ဆာေလာင္ေနၾကေပမယ့္ လက္ထဲမွာလည္း ဇြန္းေတြ ကိုယ္စီနဲ႔ပါ။ ဇြန္းေတြ အားလံုးကလည္း ႐ိုးတံ ရွည္ေတာ့ အလယ္ေခါင္က ဟင္းအုိးကို လွမ္းခပ္ဖုိ႔ မီပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ခက္ေနတာက ဇြန္းတံရွည္ေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ပါးစပ္ထဲကို ထည့္ဖုိ႔ဆိုတာ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးေလ။ ျမင္လ်က္နဲ႔ မၾကင္ရတဲ့ ဘဝကို ျမင္ၿပီး သူေတာ္စင္ခမ်ာ သနား႐ံုကလြဲၿပီး ဘာတတ္ႏိုင္မွာတဲ့လဲ။ "အခု ျမင္ေနရတာ ငရဲပဲ" လို႔ ေျပာၿပီး ဘုရားသခင္ဟာ တျခားတံခါးေပါက္ဆီ ဦးတည္ၿပီး ေလွ်ာက္သြားတယ္။
သူေတာ္စင္ဟာ ေနာက္ တံခါးတစ္ခ်ပ္ကို ဖြင့္ၿပီး အထဲကို အေသအခ်ာ ေလ့လာၾကည့္လိုက္တယ္။ ပထမ ဝင္ခဲ့တဲ့ အခန္းနဲ႔ ဘာမွ မထူးပါဘူး။ စားပြဲဝုိင္း အႀကီးႀကီး၊ အင္မတန္မွ စားခ်င့္စဖြယ္ ဟင္းအိုးတစ္လံုး နဲ႔ ႐ိုးတံရွည္ရွည္နဲ႔ ဇြန္းေတြ။ ထူးတာက စားပြဲ ပတ္လည္မွာ ထုိင္ေနတဲ့ လူေတြက အရင္ အခန္းကလို ပိန္လွီမေနဘဲ ဝလို႔ ၿဖီးလို႔။ တရယ္ရယ္ တေမာေမာ နဲ႔ စကားေတြ ဝုိင္းဖြဲ႕ ေျပာေနလိုက္ၾကတာ။
ဒီအျခင္းအရာကို ၾကည့္ၿပီး ဇေဝဇဝါ ျဖစ္ေနတဲ့ သူေတာ္စင္က ဘုရားသခင္ကို ေမးခြန္းထုတ္ရေတာ့တယ္။
"တပည့္ေတာ္ နားမလည္ႏိုင္ဘူး ျဖစ္ေနပါတယ္ ဘုရား"
"အင္မတန္မွ ႐ိုးရွင္းပါတယ္" လို႔ ေျပာရင္း ဘုရားသခင္ ဆက္လက္ မိန္႔ၾကားလုိက္တာက
"အတတ္ပညာ တစ္ခုပဲ လိုတာပါ။ ၾကည့္စမ္း ... ။ ဒီလူေတြ တစ္ေယာက္ကို တစ္ေယာက္ ခြံ႕ေကၽြးဖုိ႔ နားလည္ၾကေပမယ့္ ဟုိဘက္အခန္းက ေလာဘသားေတြက ကိုယ့္အတြက္ပဲ စဥ္းစားေနၾကတာေလ။"
"အရွင္ဘုရား နိဗၺာန္နဲ႔ ငရဲျပည္ ဘယ္လိုကြာသလဲဆိုတာ သိလို ျမင္လိုပါတယ္။ တပည့္ေတာ္ကို ျပေတာ္မူပါ ဘုရား။"
ဒါနဲ႔ ဘုရားသခင္ဟာ သူေတာ္စင္ကို တံခါးႏွစ္ေပါက္ဆီ ဦးတည္ၿပီး ေခၚသြားတယ္။ တံခါးတစ္ေပါက္ကို ဖြင့္ျပလိုက္ေတာ့ သူေတာ္စင္က အထဲကို လွမ္းၾကည့္လိုက္တယ္။ အခန္းရဲ႕ အလယ္မွာ စားပြဲဝုိင္း အႀကီးႀကီး တစ္လံုး ခ်ထားတယ္။ စားပြဲရဲ႕ အလယ္ေခါင္မွာ ရွိတဲ့ ဟင္းအိုး အႀကီးႀကီးကေန ခုန္ထြက္လာတဲ့ အေမႊးနံ႔ဟာ သူေတာ္စင္ကိုေတာင္ မေနႏိုင္ေအာင္ သားေရက်တဲ့အထိ ဆြေပးေနတယ္။ စားပြဲ ပတ္ပတ္လည္မွာ ထုိင္ေနတဲ့ လူေတြကို ၾကည့္လုိက္ေတာ့ ပိန္လီလို႔။ နည္းနည္း လႈပ္လိုက္ရင္ အထဲက အ႐ိုးေတြ ကန္ထြက္လာမွာေတာင္ စုိးရိမ္ရေသး။ သူတို႔ကို ၾကည့္ရတာ တအားကို ဆာေလာင္ေနၾကေပမယ့္ လက္ထဲမွာလည္း ဇြန္းေတြ ကိုယ္စီနဲ႔ပါ။ ဇြန္းေတြ အားလံုးကလည္း ႐ိုးတံ ရွည္ေတာ့ အလယ္ေခါင္က ဟင္းအုိးကို လွမ္းခပ္ဖုိ႔ မီပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ခက္ေနတာက ဇြန္းတံရွည္ေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ပါးစပ္ထဲကို ထည့္ဖုိ႔ဆိုတာ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးေလ။ ျမင္လ်က္နဲ႔ မၾကင္ရတဲ့ ဘဝကို ျမင္ၿပီး သူေတာ္စင္ခမ်ာ သနား႐ံုကလြဲၿပီး ဘာတတ္ႏိုင္မွာတဲ့လဲ။ "အခု ျမင္ေနရတာ ငရဲပဲ" လို႔ ေျပာၿပီး ဘုရားသခင္ဟာ တျခားတံခါးေပါက္ဆီ ဦးတည္ၿပီး ေလွ်ာက္သြားတယ္။
သူေတာ္စင္ဟာ ေနာက္ တံခါးတစ္ခ်ပ္ကို ဖြင့္ၿပီး အထဲကို အေသအခ်ာ ေလ့လာၾကည့္လိုက္တယ္။ ပထမ ဝင္ခဲ့တဲ့ အခန္းနဲ႔ ဘာမွ မထူးပါဘူး။ စားပြဲဝုိင္း အႀကီးႀကီး၊ အင္မတန္မွ စားခ်င့္စဖြယ္ ဟင္းအိုးတစ္လံုး နဲ႔ ႐ိုးတံရွည္ရွည္နဲ႔ ဇြန္းေတြ။ ထူးတာက စားပြဲ ပတ္လည္မွာ ထုိင္ေနတဲ့ လူေတြက အရင္ အခန္းကလို ပိန္လွီမေနဘဲ ဝလို႔ ၿဖီးလို႔။ တရယ္ရယ္ တေမာေမာ နဲ႔ စကားေတြ ဝုိင္းဖြဲ႕ ေျပာေနလိုက္ၾကတာ။
ဒီအျခင္းအရာကို ၾကည့္ၿပီး ဇေဝဇဝါ ျဖစ္ေနတဲ့ သူေတာ္စင္က ဘုရားသခင္ကို ေမးခြန္းထုတ္ရေတာ့တယ္။
"တပည့္ေတာ္ နားမလည္ႏိုင္ဘူး ျဖစ္ေနပါတယ္ ဘုရား"
"အင္မတန္မွ ႐ိုးရွင္းပါတယ္" လို႔ ေျပာရင္း ဘုရားသခင္ ဆက္လက္ မိန္႔ၾကားလုိက္တာက
"အတတ္ပညာ တစ္ခုပဲ လိုတာပါ။ ၾကည့္စမ္း ... ။ ဒီလူေတြ တစ္ေယာက္ကို တစ္ေယာက္ ခြံ႕ေကၽြးဖုိ႔ နားလည္ၾကေပမယ့္ ဟုိဘက္အခန္းက ေလာဘသားေတြက ကိုယ့္အတြက္ပဲ စဥ္းစားေနၾကတာေလ။"
Translated from They have learned to feed each other
ေျမႇာ္လင့္ ေျမာ္ေတြး၊ ေမွ်ာ္ေငးရင္းသာ
ျမန္မာစာ ပညာရွင္ေတြက ျမန္မာစာမွာ စကားလံုးတုိင္းဟာ အပိုအလိုမရွိ ပိပိရိရိကို ဖြဲ႔စည္းထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ စကားလံုးေတြဆို အသံထြက္တူၿပီး စာလံုး ကြဲတာေၾကာင့္ ႏွစ္မ်ဳိးကို တစ္မ်ဳိးေပါင္းပစ္ဖို႔ အၾကံေပးၾကတာလည္း ရွိပါတယ္။ တကယ္လို႔ စကားလံုးတစ္လံုးခ်င္းစီရဲ႕ အဓိပၸာယ္၊ အတၳဳပၸတၱိနဲ႔ သမိုင္းကို နားလည္ထားမယ္ဆိုရင္၊ ေျခေျချမစ္ျမစ္ သိထားမယ္ဆိုရင္ ေပါင္းစပ္ဖို႔ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး ဆိုတာ သေဘာေပါက္သြားမွာပါ။ ဥပမာ ေျပာရရင္ တခ်ဳိ႕ စာလံုးေတြက ယပင့္နဲ႔ ေပါင္းထားတာ ရွိသလို အဲဒီ စကားလံုးကိုပဲ ရရစ္နဲ႔ ေပါင္းထားတာ ရွိျပန္ေတာ့ ဒီစကားလံုး ႏွစ္လံုးကို ေပါင္းၿပီး တစ္မ်ဳိးပဲ သံုးပါလားလို႔ အၾကံေပးၾကတာ ရွိတယ္။ စာလံုးအေနနဲ႔ ထုတ္ျပရရင္ ေမွ်ာ္ နဲ႔ ေျမႇာ္ ေပါ႔။ ျမန္မာစာမွာ ဒီလို အသံတူၿပီး အေၾကာင္းကြဲတဲ့ စကားလံုးေတြ အမ်ားႀကီး ရွိလို႔လဲ ခဏခဏ မွားၾကပါတယ္။ တခါတခါ မွန္သလား၊ မွားသလား ေဝခဲြမရတဲ့ အႀကိမ္ေတြလည္း အမ်ားႀကီး ျဖစ္မွာပါ။ အရင္ကေတာ့ စာအုပ္လွန္စစ္တယ္။ အခုေတာ့ အြန္လိုင္း စာလံုးေပါင္းသတ္ပံုက်မ္း ရွိလို႔ အလြယ္တကူ သြားစစ္ေဆး ႏုိင္ပါၿပီ။
အစာမေၾကရင္ ဝမ္းကို တစ္ခါတေလ ဒုကၡေပးတတ္တယ္။ စာမေက်ရင္ ဦးေႏွာက္ကို တစ္သက္လံုး ဒုကၡ ေပးတတ္တယ္တဲ့။ သတ္ပံုမွားတယ္ ဆိုတာ စာမေက်တဲ့ သေဘာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ အစာေခ်ေပးတဲ့ အေနနဲ႔ အခု ေမွ်ာ္၊ ေျမႇာ္ နဲ႔ ေျမာ္ အသံုး ဘယ္လုိကြဲသလဲ ဆိုတာ တင္ျပပါရေစ။
အစာမေၾကရင္ ဝမ္းကို တစ္ခါတေလ ဒုကၡေပးတတ္တယ္။ စာမေက်ရင္ ဦးေႏွာက္ကို တစ္သက္လံုး ဒုကၡ ေပးတတ္တယ္တဲ့။ သတ္ပံုမွားတယ္ ဆိုတာ စာမေက်တဲ့ သေဘာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ အစာေခ်ေပးတဲ့ အေနနဲ႔ အခု ေမွ်ာ္၊ ေျမႇာ္ နဲ႔ ေျမာ္ အသံုး ဘယ္လုိကြဲသလဲ ဆိုတာ တင္ျပပါရေစ။
ေမွ်ာ္ ဆိုတာ
အေဝးၾကည့္၊ အနီးၾကည့္၊ မနီးမေဝးၾကည့္ ဆိုတဲ့ ၾကည့္ျခင္းသေဘာကို ျပပါတယ္။ အမွတ္မထင္ ျမင္တဲ့ အၾကည့္မ်ဳိးမဟုတ္ပါဘူး။ တစ္စံုတစ္ခုကို ရယူလိုတဲ့ ေလာဘေဇာ၊ ေတြ႕လို ျမင္လို သိလိုတဲ့ ဆႏၵ ျပင္းျပင္းျပျပ ျဖစ္ေပၚတဲ့အခါမွာ အနီးကပ္ စူးစူးစုိက္စုိက္ ၾကည့္ျခင္းကို "ေမွ်ာ္တယ္" လို႔ ေခၚပါတယ္။ မ်က္စိတစ္ဆံုး ျမင္ႏိုင္သေလာက္ အေဝးကို လွမ္းၿပီး စိန္းစိန္းႀကီး ၾကည့္ေနတာကိုလည္း "ေမွ်ာ္တယ္" လို႔ ေခၚပါေသးတယ္။
ဥပမာနဲ႔ ျပရရင္ "ေဟ့ေကာင္ ငညိဳ၊ သူတကာစားေနတာ ဘာလို႔ ေမွ်ာ္ေနရတာလဲ" ဆိုတဲ့ စကားရပ္မွာ ေမာင္ညိဳဟာ တျခားသူတစ္ေယာက္ စားေနတာကို ေတြ႕ၿပီး သူလည္း စားခ်င္တာေၾကာင့္ ပါးစပ္တျပင္ျပင္နဲ႔ အနားနားကေန ၾကည့္ေနတာကို "ေမွ်ာ္" နဲ႔ သံုးထားတာ ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ ဥပမာ တစ္ခု ထပ္ျပပါဦးမယ္။ ေခြးသည္ သားတစ္မွတ္၍ စားခ်င္စိတ္ အာသာငမ္းငမ္းျဖင့္ ေပါက္ပြင့္ကို ေမွ်ာ္သည္။ ဒီဥပမာ ႏွစ္ခုစလံုးမွာ တူညီေနတာက မ်က္လံုးကို အသံုးခ်ၿပီး အရာဝတၳဳတစ္ခုခုကို လွမ္းၾကည့္ေနျခင္းကို "ေမွ်ာ္" ဆုိတဲ့ စကားလံုးနဲ႔ သံုးထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ေျမႇာ္ ဆိုတာ
ေစာင့္စားျခင္း၊ ငံ့လင္းျခင္း အဓိပၸာယ္ ရပါတယ္။ စိတ္ကို အာ႐ံုတစ္ခုခုမွာ ေဇာကပ္ၿပီး ေနျခင္း၊ မက္မက္ေမာေမာ ေတာင့္တေနျခင္းကို "ေျမႇာ္သည္" လို႔ သံုးပါတယ္။ ယပင့္ ေမွ်ာ္ နဲ႔ ရရစ္ ေျမႇာ္ရဲ႕ ျခားနားခ်က္ကို နားလည္လြယ္ေအာင္ ေဘာလံုးပြဲ ဥပမာနဲ႔ ျပပါတယ္။ ေဘာလံုးပဲြ မစခင္ ေဘာလံုး ဝါသနာအိုးေတြက "ငါတို႔ေတာ့ ပြဲႀကီးပြဲေကာင္း ၾကည့္ရေတာ့မွာပဲ" လို႔ အာ႐ံုေဇာကပ္ၿပီး ေစာင့္စားေနတာက ရရစ္ ေျမႇာ္။ ေဘာလံုးသမားေတြ ကြင္းထဲ ဆင္းလာတာက စၿပီး ကစားပြဲကို ၾကည့္ေနတာက ယပင့္ ေမွ်ာ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေျမႇာ္ဟာ ပကတိမ်က္လံုးရဲ႕ ျမင္ကြင္း မဟုတ္ပါဘူး။ အတြင္းမေနာ လူ႔စိတ္ဆႏၵကေန ေပါက္ဖြားလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ ဥပမာ စာေၾကာင္း အနည္းငယ္နဲ႔ ျပရရင္
ငါ မင္းကို လူေကာင္းတစ္ေယာက္ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ ေျမႇာ္လင့္တယ္။
ခရီးသည္မ်ားသည္ မီးရထားအလာကို ေျမႇာ္ေနၾကသည္။
ဆီတိုင္တြင္ ဆီျပတ္သြားသျဖင့္ ေဘာက္စာကားအလာကို ေျမႇာ္ေနၾကသည္။
အာ႐ံုတစ္ခုခုကို စိတ္နဲ႔ ေစာင့္စားငံ့လင့္ျခင္း အနက္ ျပခ်င္ရင္ ဟထိုး ရရစ္ ေျမႇာ္ ကိုပဲ သံုးရပါမယ္။
ေျမာ္ ဆုိတာ
ဉာဏ္ပညာ မ်က္စိနဲ႔ ၾကည့္ၿပီး ေတြးေတာျခင္း၊ ၾကံစည္ျခင္း၊ စိတ္ကူးျခင္း အနက္ကို ေဆာင္ပါတယ္။ အေၾကာင္းအရာ တစ္စံုတစ္ခု၊ လူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ရဲ႕ အျဖစ္အပ်က္ကို အေလးအနက္ထားၿပီး စိတ္နဲ႔ ေတြးျခင္းကို "ေျမာ္တယ္" လို႔ ေခၚပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေျမႇာ္ နဲ႔ ေျမာ္ ႏွစ္မ်ဳိးစလံုးက စိတ္မွာ အရင္းခံတယ္ ဆိုေပမယ့္ ျခားနားခ်က္ ရွိပါေသးတယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို မဟုတ္ဘဲ အေဝးေရာက္ အာ႐ံုတစ္ခုခုကို ကိုယ့္စီ ဆဲြယူ သိမ္းသြင္းခဲ့ရင္ ဟထုိး ေျမႇာ္ ကို သံုးပါတယ္။ အဲဒီလိုမွ မဟုတ္ဘဲ ကိုယ့္ရဲ႕ ဉာဏ္ကို ထုတ္သံုးၿပီး ေတြးေတာ ၾကံစည္ စိတ္ကူးမယ္ဆိုရင္ ႐ိုး႐ိုး ရရစ္ ေျမာ္ နဲ႔ သံုးရပါတယ္။
ဥပမာ အေနနဲ႔ ေျပာရရင္
"ေရွ႕ေျမာ္ ေနာက္ျမင္၊ ပညာရွင္တုိ႔၊ ေလွ်ာက္တင္ေရးရာ၊ ...." (မဃေဒဝ၊ ၁၉၁)
ဝိဓူရသည္ အေျမာ္အျမင္ ႀကီးေသာ ပညာရွိ သုခမိန္ ျဖစ္သည္။
ၾကာ႐ိုးကို ေျမာ္ေထာက္၍ ေရတိမ္၊ ေရနက္ကို သိရာ၏။
ေျမာ္ေတြးေသာ္လည္း ေရးေရးမွ် မေပၚ။
ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ႏွင့္ အဖြဲ႕သည္ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ျမတ္ကို ဖူးေျမာ္သြားသည္။
အခ်ဳပ္ဆိုရေသာ္ ...
ေမွ်ာ္ - အာ႐ံုတစ္ခုခုကို ပကတိ မ်က္စိျဖင့္ အနီးကပ္ စူးစိုက္စြာ ၾကည့္သည္။
ေျမႇာ္ - အေဝးအာ႐ံု တစ္ခုကုိ စိတ္ျဖင့္ မွန္းဆ၍ ေတာင့္တသည္။
ေျမာ္ - အေၾကာင္းအရာ ျဖစ္ရပ္တစ္ခုခုကို ဝမ္းတြင္း ဓာတ္ခံ ပင္ကိုယ္ဉာဏ္ျဖင့္ နက္နဲစြာ ေတြးေခၚသည္။
မွတ္ခ်က္ ။ ။ ယခု ျမန္မာစာဌာနမွ ေနာက္ဆံုး ထုတ္ေဝေသာ ျမန္မာစာလံုးေပါင္း သတ္ပံုက်မ္း ႏွင့္ ျမန္မာအဘိဓာန္ စာအုပ္တို႔တြင္ ရရစ္ ဟထိုး ေျမႇာ္ ဟူေသာ စကားလံုးအား ထုတ္ပယ္၍ ထိုစကားလံုး အစား ယပင့္ဟထိုး ေမွ်ာ္ကိုသာ အသံုးျပဳထားသည္။ ထိုေၾကာင့္ ေခတ္သစ္ ျမန္မာေဝါဟာရတြင္ ရရစ္ဟထိုးျဖင့္ ေပါင္းေသာ ေျမႇာ္ ဟူေသာ စကားလံုး မရွိေတာ့ပါ။
"သဒၵါအျမင္ စာအျမင္ - ဒဂုန္ဦးစန္းေငြ" စာအုပ္မွ ေကာက္ႏုတ္ တင္ျပသည္။
အေဝးၾကည့္၊ အနီးၾကည့္၊ မနီးမေဝးၾကည့္ ဆိုတဲ့ ၾကည့္ျခင္းသေဘာကို ျပပါတယ္။ အမွတ္မထင္ ျမင္တဲ့ အၾကည့္မ်ဳိးမဟုတ္ပါဘူး။ တစ္စံုတစ္ခုကို ရယူလိုတဲ့ ေလာဘေဇာ၊ ေတြ႕လို ျမင္လို သိလိုတဲ့ ဆႏၵ ျပင္းျပင္းျပျပ ျဖစ္ေပၚတဲ့အခါမွာ အနီးကပ္ စူးစူးစုိက္စုိက္ ၾကည့္ျခင္းကို "ေမွ်ာ္တယ္" လို႔ ေခၚပါတယ္။ မ်က္စိတစ္ဆံုး ျမင္ႏိုင္သေလာက္ အေဝးကို လွမ္းၿပီး စိန္းစိန္းႀကီး ၾကည့္ေနတာကိုလည္း "ေမွ်ာ္တယ္" လို႔ ေခၚပါေသးတယ္။
ဥပမာနဲ႔ ျပရရင္ "ေဟ့ေကာင္ ငညိဳ၊ သူတကာစားေနတာ ဘာလို႔ ေမွ်ာ္ေနရတာလဲ" ဆိုတဲ့ စကားရပ္မွာ ေမာင္ညိဳဟာ တျခားသူတစ္ေယာက္ စားေနတာကို ေတြ႕ၿပီး သူလည္း စားခ်င္တာေၾကာင့္ ပါးစပ္တျပင္ျပင္နဲ႔ အနားနားကေန ၾကည့္ေနတာကို "ေမွ်ာ္" နဲ႔ သံုးထားတာ ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ ဥပမာ တစ္ခု ထပ္ျပပါဦးမယ္။ ေခြးသည္ သားတစ္မွတ္၍ စားခ်င္စိတ္ အာသာငမ္းငမ္းျဖင့္ ေပါက္ပြင့္ကို ေမွ်ာ္သည္။ ဒီဥပမာ ႏွစ္ခုစလံုးမွာ တူညီေနတာက မ်က္လံုးကို အသံုးခ်ၿပီး အရာဝတၳဳတစ္ခုခုကို လွမ္းၾကည့္ေနျခင္းကို "ေမွ်ာ္" ဆုိတဲ့ စကားလံုးနဲ႔ သံုးထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ေျမႇာ္ ဆိုတာ
ေစာင့္စားျခင္း၊ ငံ့လင္းျခင္း အဓိပၸာယ္ ရပါတယ္။ စိတ္ကို အာ႐ံုတစ္ခုခုမွာ ေဇာကပ္ၿပီး ေနျခင္း၊ မက္မက္ေမာေမာ ေတာင့္တေနျခင္းကို "ေျမႇာ္သည္" လို႔ သံုးပါတယ္။ ယပင့္ ေမွ်ာ္ နဲ႔ ရရစ္ ေျမႇာ္ရဲ႕ ျခားနားခ်က္ကို နားလည္လြယ္ေအာင္ ေဘာလံုးပြဲ ဥပမာနဲ႔ ျပပါတယ္။ ေဘာလံုးပဲြ မစခင္ ေဘာလံုး ဝါသနာအိုးေတြက "ငါတို႔ေတာ့ ပြဲႀကီးပြဲေကာင္း ၾကည့္ရေတာ့မွာပဲ" လို႔ အာ႐ံုေဇာကပ္ၿပီး ေစာင့္စားေနတာက ရရစ္ ေျမႇာ္။ ေဘာလံုးသမားေတြ ကြင္းထဲ ဆင္းလာတာက စၿပီး ကစားပြဲကို ၾကည့္ေနတာက ယပင့္ ေမွ်ာ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေျမႇာ္ဟာ ပကတိမ်က္လံုးရဲ႕ ျမင္ကြင္း မဟုတ္ပါဘူး။ အတြင္းမေနာ လူ႔စိတ္ဆႏၵကေန ေပါက္ဖြားလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ ဥပမာ စာေၾကာင္း အနည္းငယ္နဲ႔ ျပရရင္
ငါ မင္းကို လူေကာင္းတစ္ေယာက္ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ ေျမႇာ္လင့္တယ္။
ခရီးသည္မ်ားသည္ မီးရထားအလာကို ေျမႇာ္ေနၾကသည္။
ဆီတိုင္တြင္ ဆီျပတ္သြားသျဖင့္ ေဘာက္စာကားအလာကို ေျမႇာ္ေနၾကသည္။
အာ႐ံုတစ္ခုခုကို စိတ္နဲ႔ ေစာင့္စားငံ့လင့္ျခင္း အနက္ ျပခ်င္ရင္ ဟထိုး ရရစ္ ေျမႇာ္ ကိုပဲ သံုးရပါမယ္။
ေျမာ္ ဆုိတာ
ဉာဏ္ပညာ မ်က္စိနဲ႔ ၾကည့္ၿပီး ေတြးေတာျခင္း၊ ၾကံစည္ျခင္း၊ စိတ္ကူးျခင္း အနက္ကို ေဆာင္ပါတယ္။ အေၾကာင္းအရာ တစ္စံုတစ္ခု၊ လူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ရဲ႕ အျဖစ္အပ်က္ကို အေလးအနက္ထားၿပီး စိတ္နဲ႔ ေတြးျခင္းကို "ေျမာ္တယ္" လို႔ ေခၚပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေျမႇာ္ နဲ႔ ေျမာ္ ႏွစ္မ်ဳိးစလံုးက စိတ္မွာ အရင္းခံတယ္ ဆိုေပမယ့္ ျခားနားခ်က္ ရွိပါေသးတယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို မဟုတ္ဘဲ အေဝးေရာက္ အာ႐ံုတစ္ခုခုကို ကိုယ့္စီ ဆဲြယူ သိမ္းသြင္းခဲ့ရင္ ဟထုိး ေျမႇာ္ ကို သံုးပါတယ္။ အဲဒီလိုမွ မဟုတ္ဘဲ ကိုယ့္ရဲ႕ ဉာဏ္ကို ထုတ္သံုးၿပီး ေတြးေတာ ၾကံစည္ စိတ္ကူးမယ္ဆိုရင္ ႐ိုး႐ိုး ရရစ္ ေျမာ္ နဲ႔ သံုးရပါတယ္။
ဥပမာ အေနနဲ႔ ေျပာရရင္
"ေရွ႕ေျမာ္ ေနာက္ျမင္၊ ပညာရွင္တုိ႔၊ ေလွ်ာက္တင္ေရးရာ၊ ...." (မဃေဒဝ၊ ၁၉၁)
ဝိဓူရသည္ အေျမာ္အျမင္ ႀကီးေသာ ပညာရွိ သုခမိန္ ျဖစ္သည္။
ၾကာ႐ိုးကို ေျမာ္ေထာက္၍ ေရတိမ္၊ ေရနက္ကို သိရာ၏။
ေျမာ္ေတြးေသာ္လည္း ေရးေရးမွ် မေပၚ။
ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ႏွင့္ အဖြဲ႕သည္ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ျမတ္ကို ဖူးေျမာ္သြားသည္။
အခ်ဳပ္ဆိုရေသာ္ ...
ေမွ်ာ္ - အာ႐ံုတစ္ခုခုကို ပကတိ မ်က္စိျဖင့္ အနီးကပ္ စူးစိုက္စြာ ၾကည့္သည္။
ေျမႇာ္ - အေဝးအာ႐ံု တစ္ခုကုိ စိတ္ျဖင့္ မွန္းဆ၍ ေတာင့္တသည္။
ေျမာ္ - အေၾကာင္းအရာ ျဖစ္ရပ္တစ္ခုခုကို ဝမ္းတြင္း ဓာတ္ခံ ပင္ကိုယ္ဉာဏ္ျဖင့္ နက္နဲစြာ ေတြးေခၚသည္။
မွတ္ခ်က္ ။ ။ ယခု ျမန္မာစာဌာနမွ ေနာက္ဆံုး ထုတ္ေဝေသာ ျမန္မာစာလံုးေပါင္း သတ္ပံုက်မ္း ႏွင့္ ျမန္မာအဘိဓာန္ စာအုပ္တို႔တြင္ ရရစ္ ဟထိုး ေျမႇာ္ ဟူေသာ စကားလံုးအား ထုတ္ပယ္၍ ထိုစကားလံုး အစား ယပင့္ဟထိုး ေမွ်ာ္ကိုသာ အသံုးျပဳထားသည္။ ထိုေၾကာင့္ ေခတ္သစ္ ျမန္မာေဝါဟာရတြင္ ရရစ္ဟထိုးျဖင့္ ေပါင္းေသာ ေျမႇာ္ ဟူေသာ စကားလံုး မရွိေတာ့ပါ။
"သဒၵါအျမင္ စာအျမင္ - ဒဂုန္ဦးစန္းေငြ" စာအုပ္မွ ေကာက္ႏုတ္ တင္ျပသည္။
You received this email because you are subscribed to the real_time feed for http://pikay.myanmarbloggers.org/feeds/posts/default. To change your subscription settings, please log into RSSFWD.