ကမၻာ့ဘာသာအယူဝါဒမ်ား (၄)
ေတာင္အေမရိက
အလယ္ႏွင့္ ေတာင္အေမရိကရဲ႕ ေရွးေဟာင္း ယဥ္ေက်းမႈေတြကုိေတာ့ ေတြ႕ရွိတဲ့ ေရွးေဟာင္း ပစၥည္းအေထာက္ အထားေတြရယ္ (၁၆)ရာစုတုန္းက မကၠဆီကုိနဲ႔ ပီ႐ူးကုိ တုိက္ခုိက္ သိမ္းပုိက္ခဲ့တဲ့ စပိန္ ဧကရာဇ္ရဲ႕ အတၳဳပၸတၱိထဲမွာ ေရးထားတာေတြကေနၿပီး သိရွိခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ ဧကရာဇ္က ေတာင္အေမရိကနဲ႔ အလယ္အေမရိကရဲ႕ ေရွးေဟာင္း အေမြအႏွစ္ အေထာက္အထား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိ ဖ်က္ဆီးပစ္ခဲ့ပါတယ္။ ၄င္းေဒသမွ အုပ္စုိးသူနဲ႔ ဘသာေရးတုိ႔ နီးနီးကပ္ကပ္ ယွက္ႏြယ္ႀကီးစုိး အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပံုရတာကုိ သိရွိရပါတယ္။
အခုအခါ မကၠဆီလုိ႔ ေခၚခဲ့ၾကတဲ့ေဒသမွာ ဘီစီ ၁၂၀၀ ကေန ၅၀၀ အတြင္းကအုိလ္မက္ဘာသာ ထြန္းကားခဲ့ပါတယ္။ ေတာင္အေမရိက က်ားသစ္ကုိ အဓိကထားၿပီး တစ္ျခားတိရစၦာန္ေတြ၊ ငွက္ေတြနဲ႔ပါ ပူးတဲြ ပံုေဖာ္ထားတဲ့ နတ္ဘုရားေတြအျဖစ္ ကုိးကြယ္ ပူေဇာ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အုိမက္ ေတြကုိ တုိက္ခုိက္ ေအာင္ႏုိင္သြားတဲ့ မာယန္ တုိ႔က ၄င္းတုိ႔ရဲ႕ ပူေဇာ္ပသ ကုိးကြယ္မႈ ေတြကုိ ပိရမစ္ဘုရားရွိခုိး ေက်ာင္းႀကီးေတြ တည္ေဆာက္ၿပီး တခမ္းတနား က်င္းပခဲ့ၾကပါတယ္။ မာယန္ တုိ႔ရဲ႕ နတ္ဘုရားေတြကုိလည္း တိရစၦာန္ေတြ၊ ငွက္ေတြနဲ႔ မၾကာခဏ ယဇ္ပူေဇာ္ပသ ခဲ့ၾကပါတယ္။
လူေတြကုိသတ္ၿပီး ယဇ္ပူေဇာ္ရမယ့္အစား တိရစၧာန္ေတြကုိ တင္ေျမႇာက္ၾကတဲ့ ဓေလ့ပါ။ ေအဒီ(၁၂)ရာစု ခန္႔ကစၿပီး စပိန္ေတြ က်ဴးေက်ာ္ တုိက္ခုိက္သိမ္းပုိက္တဲ့ ၁၅၃၂ ခုႏွစ္အထိ အလယ္အေမရိကမွာ ေနထုိင္ၾကတဲ့ အက္ဇ္တက္ခ္ တို႔အေနနဲ႔ ေနကုိ ကုိးကြယ္ခဲ့ၾကတဲ့အျပင္ လူကုိ သတ္ၿပီး ႏွစ္စဥ္ယဇ္ပူေဇာ္ေလ့ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ၄င္းတုိ႔ စစ္ႏုိင္စဥ္က ဖမ္းဆီးလာခဲ့ၾကတဲ့ သံု႔ပန္းႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္ အနက္ အခ်ိဳ႕ကုိ ႏွစ္စဥ္ သတ္ျဖတ္ယဇ္ပူေဇာ္ၾကပုံ ရပါတယ္။
ပီ႐ူးရဲ႕ အင္ကာယဥ္ေက်းမႈကလည္း အက္ဇ္တက္ခ္ တုိ႔နဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္ တည္ရွိခဲ့တယ္လုိ႔ အၾကမ္းဖ်ဥ္း သတ္မွတ္လို႔ရပါတယ္။ ပူေဇာ္ပသပဲြေတြ နတ္ကုိးကြယ္တာေတြနဲ႔ ယဇ္ပူေဇာ္တာေတြကုိ အေျခခံထားတဲ့ သူတို႔ရဲ႕ ဘာသာက လက္ေတြ႕က်က် ေျပာရရင္ မ်ားေသာအားျဖင့္ စိတ္စိညာဥ္ပိုင္းနဲ႔ မပတ္သက္ပါ။ ျပည္သူလူထု အမ်ားစုႀကီး ၀၀လင္လင္ စားေသာက္ရေရး အတြက္ ေကာက္ပဲသီးႏွံ အထြက္ေကာင္းဖုိ႔ကုိသာ အဓိကထားၿပီး ပူေဇာ္ ပသခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ေတာင္အေမရိကမွာ ေနထုိင္ၾကတဲ့ ခ်ာဗင္၊ မုိခ်ီ နဲ႔ ခ်ီမူး လူမ်ိဳးစုေတြကေတာ့ လနတ္ဘုရား ဒါမွမဟုတ္ ေၾကာင္လုိ ႐ုပ္ထုေတြကုိ ကုိးကြယ္ခဲ့ၾက ပါတယ္။ အကယ္၍သာ စပိန္တုိ႔က အလယ္ႏွင့္ ေတာင္အေမရိကကုိ နယ္ခ်ဲ႕ၿပီး ႐ုိမန္ကက္သလစ္ ဘာသာထဲ အတင္းအဓမၼ မသြတ္သြင္းခဲ့ရင္ ဒီေန႔ထိ အလယ္နဲ႔ ေတာင္အေမရိကေန လူမ်ိဳးစုေတြရဲ႕ ႐ုိးရာကုိးကြယ္မႈ ဘာသာေတြကုိ ေတြ႕ျမင္ၾကရ သိရွိၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
မာယန္ နဲ႔ အက္ဇ္တက္ခ္ တုိ႔က နတ္ဘုရား ႐ုပ္ထုေပါင္း ေျမာက္အျမား ထုလုပ္ထားခဲ့ၾကတဲ့အျပင္ ေရႊ၊ ေငြ တို႔နဲ႔ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ေရွးေဟာင္း လက္ရွာေတြ မွာလည္း ၄င္းတို႔ရဲ႕ ကုိးကြယ္မႈေတြကုိ ေဖာ္က်ဴးထားၾကပါေသးတယ္။ ယဇ္ပူေဇာ္တဲ့ တိရစၦာန္ေတြရဲ႕ သားေရကုိ ခြာၿပီး ၄င္းအေပၚမွာ XIPE TOLEC လုိ႔ ေရးထြင္းျခင္းမွ သည္ ေျမြအေရခြံမွာေတာင္ ငွက္ပံုထြင္းထားခဲ့ၾကပါတယ္။
(ဆက္လက္တင္ျပပါမည္)အခုအခါ မကၠဆီလုိ႔ ေခၚခဲ့ၾကတဲ့ေဒသမွာ ဘီစီ ၁၂၀၀ ကေန ၅၀၀ အတြင္းက
လူေတြကုိသတ္ၿပီး ယဇ္ပူေဇာ္ရမယ့္အစား တိရစၧာန္ေတြကုိ တင္ေျမႇာက္ၾကတဲ့ ဓေလ့ပါ။ ေအဒီ(၁၂)ရာစု ခန္႔ကစၿပီး စပိန္ေတြ က်ဴးေက်ာ္ တုိက္ခုိက္သိမ္းပုိက္တဲ့ ၁၅၃၂ ခုႏွစ္အထိ အလယ္အေမရိကမွာ ေနထုိင္ၾကတဲ့ အက္ဇ္တက္ခ္ တို႔အေနနဲ႔ ေနကုိ ကုိးကြယ္ခဲ့ၾကတဲ့အျပင္ လူကုိ သတ္ၿပီး ႏွစ္စဥ္ယဇ္ပူေဇာ္ေလ့ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ၄င္းတုိ႔ စစ္ႏုိင္စဥ္က ဖမ္းဆီးလာခဲ့ၾကတဲ့ သံု႔ပန္းႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္ အနက္ အခ်ိဳ႕ကုိ ႏွစ္စဥ္ သတ္ျဖတ္ယဇ္ပူေဇာ္ၾကပုံ ရပါတယ္။
ပီ႐ူးရဲ႕ အင္ကာယဥ္ေက်းမႈကလည္း အက္ဇ္တက္ခ္ တုိ႔နဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္ တည္ရွိခဲ့တယ္လုိ႔ အၾကမ္းဖ်ဥ္း သတ္မွတ္လို႔ရပါတယ္။ ပူေဇာ္ပသပဲြေတြ နတ္ကုိးကြယ္တာေတြနဲ႔ ယဇ္ပူေဇာ္တာေတြကုိ အေျခခံထားတဲ့ သူတို႔ရဲ႕ ဘာသာက လက္ေတြ႕က်က် ေျပာရရင္ မ်ားေသာအားျဖင့္ စိတ္စိညာဥ္ပိုင္းနဲ႔ မပတ္သက္ပါ။ ျပည္သူလူထု အမ်ားစုႀကီး ၀၀လင္လင္ စားေသာက္ရေရး အတြက္ ေကာက္ပဲသီးႏွံ အထြက္ေကာင္းဖုိ႔ကုိသာ အဓိကထားၿပီး ပူေဇာ္ ပသခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ေတာင္အေမရိကမွာ ေနထုိင္ၾကတဲ့ ခ်ာဗင္၊ မုိခ်ီ နဲ႔ ခ်ီမူး လူမ်ိဳးစုေတြကေတာ့ လနတ္ဘုရား ဒါမွမဟုတ္ ေၾကာင္လုိ ႐ုပ္ထုေတြကုိ ကုိးကြယ္ခဲ့ၾက ပါတယ္။ အကယ္၍သာ စပိန္တုိ႔က အလယ္ႏွင့္ ေတာင္အေမရိကကုိ နယ္ခ်ဲ႕ၿပီး ႐ုိမန္ကက္သလစ္ ဘာသာထဲ အတင္းအဓမၼ မသြတ္သြင္းခဲ့ရင္ ဒီေန႔ထိ အလယ္နဲ႔ ေတာင္အေမရိကေန လူမ်ိဳးစုေတြရဲ႕ ႐ုိးရာကုိးကြယ္မႈ ဘာသာေတြကုိ ေတြ႕ျမင္ၾကရ သိရွိၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
မာယန္ နဲ႔ အက္ဇ္တက္ခ္ တုိ႔က နတ္ဘုရား ႐ုပ္ထုေပါင္း ေျမာက္အျမား ထုလုပ္ထားခဲ့ၾကတဲ့အျပင္ ေရႊ၊ ေငြ တို႔နဲ႔ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ေရွးေဟာင္း လက္ရွာေတြ မွာလည္း ၄င္းတို႔ရဲ႕ ကုိးကြယ္မႈေတြကုိ ေဖာ္က်ဴးထားၾကပါေသးတယ္။ ယဇ္ပူေဇာ္တဲ့ တိရစၦာန္ေတြရဲ႕ သားေရကုိ ခြာၿပီး ၄င္းအေပၚမွာ XIPE TOLEC လုိ႔ ေရးထြင္းျခင္းမွ သည္ ေျမြအေရခြံမွာေတာင္ ငွက္ပံုထြင္းထားခဲ့ၾကပါတယ္။
Debbie Gill ၏ Religions of the World
You received this email because you are subscribed to the real_time feed for http://wwwsuye.blogspot.com/feeds/posts/default. To change your subscription settings, please log into RSSFWD.