သူရဲေကာင္းတဦး ဆံုး႐ွံဳးျခင္း
(က)
၂၀၀၈-ခု၊ စက္တင္ဘာလ (၂၁) ရက္၊ ညေန ...(၄း၀၀) နာရီ။
မဇၥ်ိမအြန္လိုင္းမဂၢဇင္းကိုဖြင့္ေတာ့ ထိပ္မွာတင္ထားသည့္သတင္းကို အရင္ဖတ္သည္။ ၿပီးေတာ့မွ ေအာက္က တန္းစီေဖာ္ျပထားသည့္ သတင္းကို ဆက္ဖတ္သည္။ က်ေနာ့္ပါးစပ္မွ တစံုတရာ မပီမသ ထြက္ေပၚလိုက္သည့္ အသံေၾကာင့္ တူမေလး "ႏိုးႏိုး" က က်ေနာ့္ကို အလန္႔တၾကားလွမ္းၾကည့္၏။
"ဘာျဖစ္လို႔လည္း ... ဘဘ"
႐ုတ္တရက္ သူ႔ကို စကားျပန္မေျပာႏိုင္ေသး။ က်ေနာ္ ဖတ္ခ်င္သည့္သတင္းေခါင္းစဥ္ကို ကလစ္ကာ သတင္းအက်ယ္ကိုဖြင့္ရ၏။ ၿပီးေတာ့မွ ကို၀သုန္၏ နာေရးသတင္းကို က်ေနာ္ဖတ္သည္။
"ဘာျဖစ္လို႔လည္း ဘဘ"
က်ေနာ့္အနားလာရပ္ၿပီးမွ က်ေနာ့္ကို စိုးရိမ္တႀကီးၾကည့္ေနသည့္ တူမေလးကို အေျဖေပးဖို႔ သတိရ သြားသည္။
"ဘဘမိတ္ေဆြ ... ပန္းခ်ီဆရာ ၀သုန္ ... ဆံုးသြားလို႔ပါသမီးရယ္ ...၊ အဲဒီ ပန္းခ်ီဆရာက ဘဘ ဘ၀ထဲက သူရဲေကာင္းတဦးပဲ သမီးရဲ႕ ... ျဖစ္မွျဖစ္ရေလ သမီးရယ္... ဘဘ လံုး၀မေမွ်ာ္လင့္ထားမိဘူး...၊ သူေနထိုင္မေကာင္းျဖစ္ေနတာကိုလည္း ဘဘ မၾကားခဲ့ရဘူး ...ခုေတာ့ ကို၀သုန္ဆံုးသြားၿပီ သမီးရယ္၊ ကို၀သုန္ဆိုတာ ဘဘအတြက္ေတာ့ တကယ့္ကို သူရဲေကာင္းပဲ"
သာမာန္ထက္လြန္ကဲေသာစကားမ်ား စကားလံုးမ်ားကို က်ေနာ့္ထံမွွ မၾကာခဏၾကားရဖန္မ်ားသျဖင့္ က်ေနာ့္အေပၚ နားလည္ေနၿပီျဖစ္သည့္ တူမေလး "ႏိုးႏိုး" က၊ က်ေနာ့္ကို စိတ္မေကာင္းသည့္မ်က္ႏွာႏွင့္ ငံု႔ၾကည့္ေနေသး၏။
"ဟုတ္တယ္ သမီးေရ ... ကို၀သုန္ဆိုတာ ဘဘအတြက္ေတာ့ တကယ့္ကို သူရဲေကာင္းပါပဲကြာ"
(ခ)
သူ႔ကို လူခ်င္းမေတြ႕ဖူးခင္ကတည္းက သူ႔ပန္းခ်ီပံုမ်ားကို က်ေနာ္ေတြ႔ဖူးေနခဲ့သည္။ မိုးေ၀မဂၢဇင္း တြင္ ပါရိွသည့္ သူ႔ရဲ႕ကဗ်ာသ႐ုပ္ေဖာ္ပံုမ်ားကို က်ေနာ္စြဲလန္းခဲ့၏။ က်ေနာ္ထင္ပါသည္ ထိုစဥ္က က်ေနာ္သည္ပင္မက၊ စာေပ ၀ါသနာပါသူ လူငယ္တိုင္း သူ႔ရဲ႕ကဗ်ာသ႐ုပ္ေဖာ္ပံုမ်ားကို ႏွစ္သက္ခဲ့ၾကသည္ဟု က်ေနာ္ယံုၾကည္၏။ သူ႔ကဗ်ာ သ႐ုပ္ေဖာ္ပံုမ်ားက ေကာက္ေၾကာက္မ်ား ေပ်ာ့ေပ်ာင္းသေလာက္ အင္မတန္ခြန္အားျပည့္သည့္ သ႐ုပ္ေဖာ္ပံုမ်ား ျဖစ္ၾက၏။ ဖြဲ႔စည္းပံုကလည္း သူႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္ တျခားပန္းခ်ီပံုမ်ားႏွင့္ လံုး၀မတူ၊ လိုင္းခြဲ၏။ သစ္၏။ က်ေနာ္ သိထားရသေလာက္ ပန္းခ်ီ၀သုန္သည္ မိုးေ၀မဂၢဇင္းတြင္ပင္ ကဗ်ာသ႐ုပ္ေဖာ္ပံုမ်ား စတင္ ေရးဆြဲခဲ့သည္ဟု ထင္၏။ သူ႔ရဲ႕ကဗ်ာ သ႐ုပ္ေဖာ္ပံုမ်ား ထူးျခားသစ္လြင္ကာစက သူသည္ မဂၢဇင္းမ်က္ႏွာဖံုး ပန္းခ်ီကားကိုပင္ ဆြဲခြင့္မရခဲ့ေသး။
၁၉၇၃-ခု ...။ ရန္ကုန္အင္ဗြဳိင္းခန္းမ၊ ပန္းခ်ီျပပြဲတခု...။
က်ေနာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္ ခန္းမႀကီးထဲ၀င္သြားေတာ့ ပန္းခ်ီကားၾကည့္သူ လူ(၂၀) ခန္႔ကို ခန္းမထဲတြင္ ေတြ႕ရသည္။ က်ေနာ္က ကဗ်ာသ႐ုပ္ေဖာ္ပံုဆြဲသည့္ ပန္းခ်ီဆရာ "၀သုန္" ႏွင့္ လူခ်င္းေတြ႕ရမည္ျဖစ္သျဖင့္ စိတ္လႈပ္ရွားလြန္းေန၏။ က်ေနာ့္ကို ဦးေဆာင္ေခၚလာသူ "ကိုစန္းေမာင္" ကမူ၊ ပန္းခ်ီဆရာ "၀သုန္" ႏွင့္ ေတြ႕ဖူး၊ သိဖူးေနၿပီးျဖစ္၏။ "ပန္းခ်ီ၀သုန္" မွာ မိုးေ၀မဂၢဇင္းတြင္ ၀င္ေရးၾကသည့္ ကဗ်ာဆရာမ်ားႏွင့္ အားလံုး လိုလို ရင္းႏွီးၿပီးျဖစ္၏။
အရပ္ရွည္ရွည္ ...ပိန္ေမ်ာေမ်ာ အသားညိဳညိဳ... ႏွာတံေကာင္းေကာင္း၊ မ်က္ခံုး မ်က္လံုးေကာင္းေကာင္းလူတေယာက၊္ လူအုပ္ကိုျဖတ္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ရိွရာ ေလွ်ာက္လာ၏။
"ကို၀သုန္ေရ ... ဒါမ်ဳိးတင့္ႏိုင္ပဲ"
ကို၀သုန္က က်ေနာ့္ကို ၿပံဳးျပႏႈတ္ဆက္သည္။ သူ႔အၿပံဳးမွာ ပင္ပမ္းႏြမ္းနယ္ေနသည္ဟု ထင္ရ၏။ သူသည္ အင္ဗြိဳင္းခန္းမပန္းခ်ီျပပြဲ တာ၀န္ခံျဖစ္သျဖင့္ အလုပ္ရွဳပ္ကာ ပင္ပမ္းႏြမ္းနယ္လ်က္ရိွ၏။
"ခင္ဗ်ားနဲ႔ ကိုစန္းေမာင္ကဗ်ာကို သ႐ုပ္ေဖာ္ပံု က်ေနာ္ဆြဲေပးတာ ဘယ့္ႏွယ္လည္း သေဘာက်ရဲ႕လား"
ကို၀သုန္က က်ေနာ္ႏွင့္ ကိုစန္းေမာင္၊ ႏွစ္ဦးတြဲၿပီး ဘာသာျပန္ခဲ့သည့္ "ေျပာက္က်ား ရဲေဘာ္မ်ား" ကဗ်ာရွည္ကို သ႐ုပ္ေဖာ္ပံုဆြဲေပးခဲ့၏။ မိုးေ၀စာေပမဂၢဇင္းတြင္ တင္ခဲ့သည့္ ကဗ်ာျဖစ္၏။
"ဟာ ...ႀကိဳက္တာေပါ့ဗ်ာ၊ ဘယ့္ႏွယ့္ေျပာပါလိမ့္၊ ကို၀သုန္ လုပ္စရာရိွတာလုပ္ပါ၊ က်ေနာ္တို႔က တကူးတက ဧည့္သည္ေတြမွ မဟုတ္တာ"
လူတခ်ဳိ႕ က်ေနာ္တို႔အနားေရာက္လာကာ ကို၀သုန္ႏွင့္စကားေျပာၾကသည္။ က်ေနာ္ႏွင့္ ကိုစန္းေမာင္က ကို၀သုန္ကို ႏႈတ္ဆက္ၿပီး လူခ်င္းခြါလိုက္ၾက၏။ ခဏၾကာေတာ့ လူအုပ္ထဲမွျဖတ္ကာ က်ေနာ္တို႔ဆီ ကို၀သုန္ေရာက္လာျပန္သည္။
"လာဗ်ာ ... အထဲမွာ လၻက္ရည္ေသာက္ၾကရေအာင္၊ အျပင္မွာဆိုရင္ စကားေျပာလို႔ရမွာ မဟုတ္ဘူးဗ်"
ကို၀သုန္က ေရွ႕ကဦးေဆာင္ကာ၊ ပန္းခ်ီကားမ်ား၏ ေနာက္က အခန္းတခုထဲသို႔ ၀င္ခဲ့ၾကေလ သည္။
(ဂ)
"ခင္ဗ်ားက က်ေနာ္နဲ႔တႏွစ္ထဲ ေမြးတာပဲ၊ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ့္ထက္ ငါးႏွစ္ေလာက္ အနည္းဆံုး ငယ္မယ္လို႔ထင္ခဲ့တာ၊ ၿပီးေတာ့ ခင္ဗ်ားေကာ ...ကိုစန္းေမာင္ေကာ၊ တကယ္အရက္မေသာက္တတ္ၾက ဘူးေနာ္"
"ဟုတ္တယ္၊ အရက္မေသာက္တတ္တာက ျပႆနာမဟုတ္ပါဘူးဗ်ာ၊ က်ေနာ္တို႔က မႀကိဳက္လို႔ကို မေသာက္ျဖစ္ၾကတာပါ၊ အခုလည္း ထန္းေရ မေသာက္ေပမယ့္ ပဲေလွာ္၀ိုင္းစားလို႔ရတာပဲဟာ၊ ဘယ္လိုလည္း ဒီေပၚက ျမင္ကြင္းကို သေဘာက်တယ္မို႔လား"
ကို၀သုန္က ပန္းခ်ီကားေဒါက္ေဘးတြင္ရပ္ေနရင္းက ေ႐ႊေမာ္ေဓာဘုရားဆီ လွမ္းၾကည့္၏။ သူ႔မ်က္လံုးမ်ားမွာ ႐ုတ္တရက္ မိႈင္းသြားသည္ဟု က်ေနာ္ထင္မိ၏။ ေတာအုပ္မ်ားအတြင္း ျမဳပ္ခ်ီ ေပၚခ်ီျဖစ္ေနသည့္ ပဲခူးၿမိဳ႕ျမင္ကြင္းကို အေပၚဆီးမွျမင္ေနရ၏။ ေျဖာင့္တန္းေသာ ကားလမ္းတခုမွာ ေတာအုပ္ထဲမွာ ေခါင္းထိုးတိုးေ၀ွ႔ကာ ျခေသၤ့ႀကီးႏွစ္ေကာင္၏ေျခရင္းတြင္ ၀ပ္စင္းရပ္တန္႔သြားၾက၏။ ခၽြန္ျမ ျမင့္မားသည့္ ေ႐ႊေတာင္ႀကီးတခုကို ထီးထီးမတ္မတ္ျမင္ေနရ၏။
"ခင္ဗ်ား ... ဒီေနရာ အရင္ကတည္းက ေရာက္ဖူးေနတာလား"
"ဟုတ္တယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဒီေနရာကို က်ေနာ္ကစၿပီး ေတြ႕တာမဟုတ္ဘူး၊ ကိုေအာင္ျမင့္က စၿပီး ေတြ႕ထားတာ၊ သူေခၚလာလို႔ က်ေနာ္လည္း ခဏခဏေရာက္ဖူးတာ၊ ခင္ဗ်ားလာလည္ေတာ့ ပဲခူးၿမိဳ႕ အေပၚဆီးျမင္ကြင္းကို ပန္းခ်ီၤဆြဲလို႔ရမလားဆိုၿပီး ကိုေအာင္ျမင့္နဲ႔တိုင္ပင္ၿပီး ခင္ဗ်ားကိုေခၚလာၾကတာ၊ အခုေတာ့ ခင္ဗ်ားက သေဘာက်တယ္ဆိုေတာ့ ေခၚလာရက်ဳိး နပ္တာေပါ့ဗ်ာ"
ထိုေန႔က က်ေနာ္တို႔ဆီလာလည္ေသာ ပန္းခ်ီ၀သုန္ကို က်ေနာ္ႏွင့္ နယ္ခံပန္းခ်ီ ဆရာေလး "ကိုေအာင္ျမင့္" တုိ႔က မဟာေစတီဘုရားႀကီးဆီေခၚလာခဲ့ၾက၏။ ထိုစဥ္က မဟာေစတီဘုရားႀကီးမွာ ေျမငလ်င္ဒဏ္ေၾကာင့္ ငွက္ေပ်ာဖူးေနရာမွ စတင္ၿပီး ျပတ္က်ေန၏။ ထီးေတာ္သစ္ ျပန္မတင္ရေသး။ ကိုေအာင္ျမင့္္က မဟာေစတီေဘး၊ ထန္းေတာထဲမွ ထန္းေရအိုး (၂) အိုးႏွင့္ ပဲေလွာ္တထုပ္၀ယ္ကာ မဟာေစတီေပၚသို႔ ဦးေဆာင္ၿပီးတက္၏။ ျပတ္က်ေနေသာ ငွက္ေပ်ာဖူးေနရာအထိ တက္ၾက၏။ ထိပ္ေပၚသို႔ ေရာက္ေသာအခါ လွည္းႏွစ္စီးသာသာ အုပ္ခံုအက်ယ္ကို ေတြ႕ၾကရ၏။ ထိုအုပ္ခံုအက်ယ္ေပၚတြင္ သံုးေယာက္သားရပ္ကာ ပဲခူးၿမိဳ႕ကို အေပၚဆီးမွၾကည့္ၾက၏။ ကို၀သုန္က ခ်က္ခ်င္းဆိုသလုိ ပန္းခ်ီဆြဲရန္ ျပင္ဆင္ေလေတာ့သည္။
"ကဲ ခင္ဗ်ားလည္း စကားေျပာရင္း၊ ပဲေလွာ္၀ါးရင္း၊ စာဖတ္ရင္းေပါ့၊ က်ေနာ္လည္း ပန္းခ်ီဆြဲလိုက္ ဦးမယ္၊ ပဲခူး အမွတ္တရတပံုေတာ့ ရေကာင္းပါရဲ႕"
က်ေနာ္က ပဲေလွာ္ကို ေျဖာင့္ေအာင္ မ၀ါးႏိုင္ပါ။ စာကို ေျဖာင့္ေအာင္ မဖတ္ႏိုင္ပါ။ မတ္တပ္ရပ္ၿပီး ပန္းခ်ီဆြဲေနသည့္ ကို၀သုန္ကိုသာ မသိမသာအကဲခတ္ေနခဲ့မိ၏။ ကို၀သုန္ႏွင့္ ပါတ္သက္ေသာ သတင္း စကားမ်ားကို ျပန္ေတြးေနခဲ့မိ၏။
ကို၀သုန္သည္ ဆင္းရဲလြန္း၏။ မာနႀကီးလြန္း၏။ စာအလြန္ဖတ္၏။ ႏိုင္ငံေရးခံယူခ်က္ရိွ၏။ ထိုအခ်ိန္မွစတင္ကာ အသက္အရြယ္ခ်င္းတူေသာ္လည္း သူ႔ကို က်ေနာ္က က်ေနာ့္ဘ၀ထဲက "သူရဲေကာင္း" တဦးအျဖစ္ ေလးစားအားက်ေနခဲ့မိ၏။ သူ၏ ႐ုန္းကန္ႀကိဳးစားမႈမ်ား၊ သူရဲ႕ေက်ာ္ၾကားစျပဳလာေနသည့္ ပန္းခ်ီ ကားမ်ား ...။ သူသည္ကား မိုးေ၀စာေပမဂၢဇင္း ကဗ်ာဆရာ အသိုင္းအ၀ိုင္းႏွင့္တသားတည္းရိွခဲ့ေသာ တဦးတည္းေသာ ပန္းခ်ီဆရာ။
(ဃ)
ပန္းခ်ီ၀သုန္ႏွင့္ က်ေနာ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ လူခ်င္းမဆံုျဖစ္ေတာ့ပါ။ က်ေနာ္ကလည္း အစိုးရခန္႔ မူလတန္းျပ ေက်ာင္းဆရာဘ၀ကိုစြန္႔ကာ မထင္မရွား တံငါရြာေလးတရြာသို႔ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ၿပီး ဘ၀အခ်ဳိးအေကြ႕ မ်ားႏွင့္ လံုးခ်ာလည္ေနခဲ့၏။ သို႔ေသာ္ ကို၀သုန္၏သတင္းမ်ားကိုမူ အၿမဲမျပတ္ၾကားေနခဲ့ရ၏။ အထူးသျဖင့္ ကို၀သုန္၏ အႏုပညာမာနဆိုင္ရာ ဂုဏ္သတင္းမွာ ပုံျပင္မ်ားသဖြယ္ က်ေနာ္ ၾကားေနခဲ့ရ၏။ ကို၀သုန္ႏွင့္ နာမည္ေက်ာ္႐ုပ္ရွင္မင္းသားတဦး၏သတင္းမွာ ဟိုးဟိုးေက်ာ္ေနခဲ့၏။ ကို၀သုန္သည္ အႏုပညာမာနႏွင့္ ပါတ္သက္လာလ်င္ လွ်ာေပၚတြင္ ျမက္ေပါက္လာပေစ အေလွ်ာ့ေပး အညံ့ခံတတ္သည့္ ပန္းခ်ီဆရာမဟုတ္ ဆိုသည္မွာ အႏုပညာအသိုင္းအ၀ိုင္းတခုလံုး သိရိွလက္ခံလာခဲ့ၾကရ၏။ သူ႔ကို ခ်စ္ဦးညိဳက "ပန္းခ်ီ၀သုန္ သို႔မဟုတ္ မာနျဖင့္ ယဥ္ေက်းျခင္း" ဟု ေရးခဲ့ဖူးသည္ မဟုတ္ပါလား။
၂၀၀၃-ခု၊ ဒီဇင္ဘာလထဲတြင္ ကို၀သုန္၏ "သားကေလးအမည္မသိႏွင့္ အျခား၀တၳဳတိုမ်ား" စာအုပ္ ထြက္လာ၏။ ထိုအခါ သူ႔၀တၳဳတိုမ်ားကို မဂၢဇင္းတခ်ဳိ႕တြင္ ေျပးရင္းလႊားရင္းဖတ္ခဲ့ရသည္မို႔ အခုလို တစု တစည္းတည္း ဖတ္ခြင့္ရေသာအခါ၊ ေျပာမျပႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ၀မ္းသာေနခဲ့မိ၏။ သူ႔၀တၳဳမ်ားထဲက သူ႔ရဲ႕ စစ္မွန္ေလးနက္လွသည့္ အႏုပညာမာနကို က်ေနာ္ဖတ္ရွဳရ၏။ သိမ့္ေမြ႕နက္႐ိုင္းလွသည့္ သူ႔ႏွလံုးသားဓါတ္ခံ ကို က်ေနာ္ထိေတြ႕ခြင့္ရ၏။ သူ႔၀တၳဳမ်ားကိုဖတ္ကာ သူႏွင့္က်ေနာ္ ေ၀းသထက္ေ၀းရာမွာ နီးသထက္နီးလာ ေနသည္ဟု ခံစားရ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ေခတ္ၿပိဳင္အြန္လိုင္းမဂၢဇင္းတြင္ သူ၏ "သားကေလးအမည္မသိႏွင့္ အျခား၀တၳဳတုိမ်ား" စာအုပ္ကို က်ေနာ္ ေ၀ဖန္စာ ... အမွတ္တရေရးခဲ့၏။
အခုေတာ့ ... ပန္းခ်ီဆရာ (ကို) ၀သုန္ ဆံုးပါးသြားခဲ့ၿပီ။ က်ေနာ့္ဘ၀ထဲက က်ေနာ္ ေလးစား ၾကည္ညိဳအားက်ခဲ့ရသည့္ သူရဲေကာင္းမ်ားအနက္ "သူရဲေကာင္းတဦး" ဆံုး႐ွဳံးသြားခဲ့ရၿပီ။ က်ေနာ္ ယံုၾကည္ပါသည္။ "ပန္းခ်ီ၀သုန္" ဆိုသည္မွာ က်ေနာ္အတြက္သာလ်င္ သူရဲေကာင္းတဦးမဟုတ္ပါ။ က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္ အႏုပညာစစ္မ်က္ႏွာေပၚက သူရဲေကာင္းတဦး ဆံုး႐ွံဳးသြားျခင္းျဖစ္သည္ဟုလည္း က်ေနာ္ အခိုင္အမာဆိုလိုက္ပါၿပီ။
"ပန္းခ်ီ၀သုန္" ေကာင္းရာသုဂတိလားပါေစ ...။ ။
ၿငိမ္းေ၀
(ၿပီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာလထဲတုန္းက မဇၥ်ိမမွာ ေရးခဲ့တဲ့ေဆာင္းပါးျဖစ္ပါတယ္။)
ဆရာေတာ္ဦးစာရိႏၵ၊ စာတေစာင္ႏွင့္ လျပည့္ေန႔ည ဘုရားပြဲ
ေစ်းဆိုင္တန္းအားလံုးလိုလို ကက္ဆက္သံ၊ ဓါတ္စက္သံမ်ား အၿပိဳင္အဆိုင္ဖြင့္ထားၾကသျဖင့္ ပြဲခင္း တခုလံုး ဆူညံလ်က္ရိွ၏။ ခေနာ္ခနဲ႔တန္းလ်ားေပၚတြင္ထုိင္ရသည္မွာ လဲမက်ေအာင္ထိန္းၿပီး ထိုင္ရ၏။ သည္ၾကားထဲ လယ္ကြက္ထဲတြင္ ကုလားဖ်ဥ္းထိုး ဆိုင္ဖြင့္ထားသည္မို႔ ေျမႀကီးခဲ၊ ႐ိုးျပတ္ငုတ္တိုႏွင့္ ပတ္ၾကားအက္မ်ားေၾကာင့္ တန္းလ်ားမွာ တလႈပ္လႈပ္ျဖစ္ေန၏။ ကိုယ္ကၿငိမ္ေအာင္ထိုင္ ေပသည့္ေဘးခ်င္း ယွဥ္ထိုင္ၿပီး မုန္႔ဟင္းခါးစားေနသူႏွစ္ေယာက္က အၿငိမ္မေနၾက။ ျငဳပ္သီးထထည့္၊ ဟင္းရည္ထေတာင္းႏွင့္ ထိုင္လုိက္ထလိုက္လုပ္သည့္အခါ က်ေနာ့္လက္ထဲက ဇြန္းမွာ ပါးစပ္ေပါက္၀တြင္ ယိမ္းထိုးလ်က္ရိွ၏။
လူတေယာက္ ... က်ေနာ့္ေၾကာကို ထိမီွကာရပ္လုိက္သည္။ ေခါင္းကိုေမာ့ၿပီးၾကည့္ေတာ့ ကရင္ အမ်ဳိးသားတေယာက္ကိုေတြ႕ရ၏။ ခါးတြင္ ေစာင္တထည္ပတ္လ်က္၊ ပုဆိုးတိုတို၊ အက်ၤ ီခတ္ႏြမ္းႏြမ္း။
"ဟား ... ဗိုလ္ေက်ာ္ဆန္း"
သူက က်ေနာ္ႏွင့္ခြါကာ၊ ဆိုင္တံစက္ၿမိတ္တြင္ သြားရပ္ၿပီး ေစာင့္ေန၏။ က်ေနာ္က မုန္႔ဟင္းခါးဖိုး ရွင္းသည္။ တံစက္ၿမိတ္၀တြင္ ရပ္ေနသည့္ ဗိုလ္ေက်ာ္ဆန္းေဘးတြင္ ရပ္သည္။
"ခင္ဗ်ားတေယာက္ထဲ ပြဲခင္းထဲထြက္လာတာလား၊ တေယာက္ေယာက္ေတာ့ေခၚလာမွေပါ့"
"ဘယ္မွမသြားပါဘူး၊ မုန္႔ဟင္းခါးတပြဲစားၿပီး လံုၿခံဳေရးတဲျပန္မွာပါ၊ ေခၚလာရမွာလည္း အားနာလို႔ပါ"
"ဒါဆိုရင္ ဆရာေတာ္ဘုရားဆီ ခဏလိုက္ခဲ့ဦးဗ်ာ၊ ဆရာေတာ္ဘုရားက အေရးႀကီးတဲ့ကိစၥတခု တိုင္ပင္စရာရိွတယ္ဆိုၿပီး ခင္ဗ်ားနဲ႔က်ဳပ္ကို အေခၚခိုင္းလိုက္လို႔"
က်ေနာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္ ပြဲခင္းထဲက ထြက္ေတာ့ ေကာ္ဟဲရြာထိပ္တြင္ ေမွာင္ႏွင့္မည္းမည္းျဖစ္ေန၏။ ပြဲသြားပြဲလာလူတခ်ဳိ႕ က်ေနာ္တို႔ေဘးမွ ျဖတ္ေလွ်ာက္သြားၾက၏။ ဗိုလ္ေက်ာ္ဆန္းက လက္ႏွိပ္ဓါတ္မီးကို အုပ္ၿပီးထိုးကာ ေရွ႕ကေလွ်ာက္၏။ လက္ႏွိပ္ဓါတ္မီးအလင္းေရာင္မွာ တလံကြာကြာေလာက္အထိသာ ထိေရာက္၏။
ဖါးအံၿမိဳ႕နယ္၊ ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ံုး (KNU) စစ္ေရးတာ၀န္ခံ ဗိုလ္ေက်ာ္ဆန္းႏွင့္ က်ေနာ္ လူခ်င္းေတြ႕ဖူးသည္မွာ သုံးရက္သာလ်င္ ရိွေသး၏။ ခႏၶာကိုယ္တုတ္တုတ္ခိုင္ခိုင္၊ ျဖတ္ျဖတ္ လတ္လတ္၊ အသက္ (၅၀) ၀န္းက်င္ ကရင္လူမ်ဳိးတဦး။ စကားကို ေလလံုးကြဲ႐ံုမွ်သာ အသံႏွိမ့္္ၿပီး ေျပာတတ္သူ။
ဘုရားေက်ာင္း၀န္းထဲတြင္ မီးစက္ျဖင့္ မီးေခ်ာင္းမ်ားထြန္းထား၏။ ေက်ာင္းမႀကီးေပၚတြင္မူ မီးေခ်ာင္း မ်ား မွိတ္ထားကာ၊ ေရနံဆီမီးခြက္တလံုးသာ ၾကမ္းျပင္ေပၚခ်ထားသည္ကို ေတြ႕ရ၏။ အနားကိုေရာက္ေတာ့ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ဦးစာရိႏၵႏွင့္ အျခားပုဂၢိဳလ္ႏွစ္ဦး ထိုင္ေနသည္ကိုေတြ႕ရ၏။
"ဆရာေတာ္ဘုရား ... တျပည့္ေတာ္ကို အေခၚခိုင္းတယ္ဆိုလို႔ပါဘုရား ..."
"ေအး၊ ဟုတ္တယ္ ဒကာႀကီး၊ က်ဳပ္ဆီကို ကင္းသမားက တဆင့္ စာတေစာင္ေရာက္လာတယ္၊ အဲဒါ တိုင္ပင္ခ်င္လို႔ အေခၚခိုင္းလိုက္တာ"
ေဘးတြင္ကပ္ထိုင္ေနၾကသည့္ ရြာသားႏွစ္ဦးက လူစိမ္းျဖစ္သူ က်ေနာ့္ကို အကဲခတ္ေနၾက၏။ မိဆိုင္းေတာင္ေပၚဘုရား (၁၂) ႀကိမ္ေျမာက္ ဗုဒၶပူဇနိယဘုရားပြဲေတာ္က်င္းပေရးေကာ္မီတီလူႀကီးမ်ားျဖစ္မည္ ဟု ယူဆမိ၏။
"ေအာ္ ... သတင္းေထာက္ ဒကာႀကီးပါ.. ပါလာတာကိုး၊ ...အဆင္ေျပတာေပါ့၊ က်ဳပ္ေတာ့ ဘယ္လို ဆံုးျဖတ္ရမယ္ဆိုတာ မသိေတာ့ပါဘူး၊ ၀ိုင္းၿပီး စဥ္းစားၾကပါဦး"
ဆရာေတာ္ဘုရားက ၾကမ္းျပင္ေပၚက စာရြက္တရြက္ကိုယူကာ ဗိုလ္ေက်ာ္ဆန္း လက္ထဲသို႔ လႊဲေပး လုိက္၏။ ဗိုလ္ေက်ာ္ဆန္းက မီးခြက္ကိုဆြဲယူကာ စာရြက္ကိုငံု႔ၿပီး ဖတ္၏။ အတန္ၾကာဖတ္ၾကည့္ၿပီးမွ က်ေနာ့္ ဆီကို လႊဲေပး၏။ လက္ထဲေရာက္လာသည့္စာရြက္ကိုကိုင္ကာ မီးခြက္အနားကို တိုးကပ္ၿပီး ဖတ္သည္။
၂၄.၃.၉၄
တပည့္ေတာ္ ႐ိုေသစြာေလွ်ာက္ထားအပ္ပါသည္ဘုရား
တပည့္ေတာ္တို႔လည္း ဆရာေတာ္ဘုရား၏ လျပည့္ေန႔ည ဘုရားပြဲကို ဓါတ္ပံုမ်ား၊ ဗြီဒီယိုမ်ား႐ိုက္ကူးၿပီး မွတ္တမ္းတင္ခ်င္ပါသည္ဘုရား။ အရွင္ဘုရားအေနႏွင့္ တပည့္ေတာ္တို႔ကို လာခြင့္ျပဳမည္ဆိုလွ်င္ ကင္းသမား ႏွင့္အတူ ဘိတ္စာေလးတေစာင္ေရးၿပီး ပို႔ေပးလိုက္ပါရန္ ေလွ်ာက္ထားပါသည္ဘုရား။
(တပ္ခြဲမွဴး)
ခလရ (၄၂) ေ႐ႊအုပ္ေက်းရြာစခန္း
လက္ထဲက စာရြက္ကို ငံု႔ဖတ္ေနရင္းက တအံ့တၾသငိုင္ေနမိသည္။ က်ေနာ့္ထံက စကားကို နားစြင့္ေနၾကသည့္ ၀ိုင္းထိုင္သူမ်ားကိုပင္ ေမ့သြားရ၏။ ဗုဒၶပူဇနိယပြဲေတာ္ က်င္းပေရးေကာ္မီတီ ဥကၠဌ ဆရာေတာ္ဦးစာရိႏၵထံ နအဖစစ္တပ္က ေရးပို႔သည့္စာျဖစ္၏။
"ပဒိုကိုေလးဆီကိုေကာ အေခၚခိုင္းထားၿပီးၿပီလားဘုရာ့"
"ေခၚေတာ့ ေခၚခိုင္းထားတာပဲ ဒကာႀကီး၊ အခုပဲ ရွစ္နာရိထိုးေတာ့မယ္၊ ပဒိုကိုေလးက ခ်က္ခ်င္း ထလိုက္လာရင္ေတာင္ တနာရီေလာက္ၾကာဦးမယ္၊ ပြဲက ကိုးနာရီမွာထြက္မယ္လို႔ေျပာတယ္၊ အက်ဳိးအေၾကာင္းစာျပန္ရင္လည္း ညဥ့္နက္မွ စာျပန္လို႔မျဖစ္ဘူးမို႔လား၊ ပဒိုကိုေလး မလာခင္ က်ဳပ္တို႔ဖာသာ က်ဳပ္တို႔ စဥ္းစားထားဖို႔လိုတာေပါ့"
နယ္ခံပုဂၢိဳလ္မ်ားထက္ က်ေနာ့္အဖို႔ ပိုၿပီး စဥ္းစားရခက္၏။ က်ေနာ္က ခဏတျဖဳတ္ေရာက္လာသည့္ အာဂႏၱဳဧည့္သည္။ ဘာတခုမွ် အကၽြမ္းတ၀င္သိရိွထားသူမဟုတ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ဆရာေတာ္ဘုရား၊ ဗိုလ္ေက်ာ္ဆန္းႏွင့္တကြ တာ၀န္ရိွသူမ်ားအဖို႔လည္း စဥ္းစားဆံုးျဖတ္ရခက္ခဲလိမ့္မည္ဆိုသည္ကို က်ေနာ္သိ၏။
"ဆံုးျဖတ္ရခက္တာေတာ့ အမွန္ပဲ ဒကာႀကီးရ"
၀ိုင္းထိုင္ေနသူအားလံုး ၿငိမ္ခ်က္သားေကာင္းေနၾက၏။ အေတြးကိုယ္စီႏွင့္အလုပ္ရွဳပ္ေနၾကရ၏။
"သူတို႔ေျပာသလို ဖိတ္လိုက္ရင္ေကာ တကယ္လာပါ့မလား၊ တပည့္ေတာ္တို႔ဖက္က ဒီပြဲကို ေနာက္က အမာခံထားၿပီး က်င္းပတယ္ဆိုတာသိလို႔ ဆရာေတာ္ဘုရားကို ကလိတာမ်ားလားမွ မသိတာ၊ စာထဲမွာ သူတို႔လည္းပဲ ဓါတ္ပံု၊ ဗြီဒီယို႐ိုက္ခ်င္ပါတယ္ဆိုတာက၊ ေတာင္ေပၚဘုရားမွာ မေန႔တုန္းက ဗဟိုက အဖြဲ႕ေတြ တခ်ိန္လံုး ဗြီဒီယို႐ိုက္ၿပီး မွတ္တမ္းတင္ေနတာ သူတို႔သိလို႔ ဒီလိုလွမ္းၿပီး ကေတာက္တာလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္ဘုရာ့"
ဗိုလ္ေက်ာ္ဆန္း၏စကားအေပၚ မည္သူမွ်႐ုတ္တရက္ သေဘာထားမေပးႏိုင္ၾက။ က်ေနာ္ကလည္း မ၀ံ့မရဲ၀င္ၿပီး အႀကံျပဳဖို႔စဥ္းစားမိ၏။
"ဖိတ္္စာပို႔ၾကည့္ရင္ ေကာင္းမလား၊ ပြဲခင္းထဲကို ဘယ္သူမွ လက္နက္ကိုင္ၿပီး၊ ယူနီေဖာင္း၀တ္ၿပီး မလာရဆိုၿပီး ဆရာေတာ္အမိန္႔ထုတ္တာဆိုေတာ့၊ ဒီေကာင္ေတြ လက္နက္မပါပဲေတာ့ လာရဲမွာ မဟုတ္ဘူး ဖုရား၊ လက္နက္ကိုင္ၿပီးလာလို႔ကလည္းမရဆုိေတာ့ ဒီေကာင္ေတြလာရဲမယ္မထင္ဘူးဘုရာ့"
"ဒါလည္း မျဖစ္ေသးဘူး ဒကာႀကီးရဲ႕၊ သူတို႔က လက္နက္ကိုင္ၿပီးပဲလာလာ၊ လက္နက္မပါပဲနဲ႔ပဲ လာလာ၊ ပြဲခင္းထဲ သူတို႔လာၿပီဆိုတာ သိတာနဲ႔တၿပိဳင္နက္ ပြဲလည္းပ်က္မွာပဲ၊ အကုန္ထြက္ေျပးၾကမွာပဲ၊ အခုပဲ ၾကည့္ေလ သူတို႔က တညေနလံုး လက္နက္ႀကီးထုၿပီး အသံေပးေနတာ ဒကာႀကီးလည္း အၾကားပဲဟာ"
"ဖိတ္သည္ျဖစ္ေစ၊ မဖိတ္သည္ျဖစ္ေစ ... တခုခုေတာ့ အေၾကာင္းျပန္ရမယ္နဲ႔တူတယ္"
"အဲဒါေျပာတာေပါ့၊ ဘယ္လိုအေၾကာင္းျပန္ရမလဲဆိုတာ ဆံုးျဖတ္ရခက္လို႔ေပါ့"
"အေၾကာင္းမျပန္ပဲ ဒီအတိုင္းေနလိုက္ျပန္ရင္လည္း ပြဲၿပီးရင္ ဆရာေတာ္ဘုရားကိုမ်ား သူတို႔က ျပႆနာရွာလာႏိုင္မလား"
"ဒါလည္း အတတ္မေျပာႏိုင္ဘူး သတင္းေထာက္ႀကီးရဲ႕၊ ၿပီးေတာ့ ဒီလိုစာလာပို႔တာက အစ သတင္းမေပါက္ၾကားရေအာင္ ပိတ္ထားရတယ္၊ ေတာ္ၾကာပြဲပ်က္သြားမယ္မို႔လား"
က်ေနာ္က မီးခြက္ေဘးတြင္ခ်ထားသည့္စာရြက္ကိုယူကာ ေနာက္တႀကိမ္ထပ္ၿပီး ဖတ္ၾကည့္မိျပန္ သည္။ စာ၏ေအာက္ေျခ၌ တပ္ခြဲမွဴး၏အမည္မပါေသာ္လည္း လက္မွတ္ထိုးထားသည္ကိုေတြ႕ရ၏။ ထိပ္တြင္ တပ္ခြဲ႐ံုးတံဆိပ္႐ိုက္ထားသည္ကို ေတြ႕ရ၏။
"တပည့္ေတာ္က မသိလို႔၊ စိုးရိမ္လို႔ေမးတာပါဘုရား၊ တကယ္လို႔ ဆရာေတာ္ဘုရားက ဖိတ္္စာမပို႔ပဲ ထားရင္ ဒီေကာင္ေတြ ပြဲခင္းထဲမ်ား လက္နက္ႀကီးနဲ႔ ထုခ်င္ထုမလားမသိဘူးဘုရာ့"
"ေအး ... ဒါလည္း ေျပာလို႔ေတာ့မရဘူးေပါ့ ဒကာႀကီးရာ၊ ဒကာႀကီးေတာင္ မနက္က ပြဲလာတဲ့ ရြာသားတေယာက္နဲ႔စကားေျပာရေသးတယ္မို႔လား၊ ဟို ... လက္မွာ လက္နက္ႀကီး က်ည္ဆံရွပ္ထိထားလို႔ ပတ္တီးစီးတဲ့ ဒကာေလ"
ဟုတ္ေတာ့လည္း ဟုတ္၏။ မနက္ပိုင္းက ေကာ္ဟဲရြာသို႔ ပြဲၾကည့္ရန္ထြက္လာၾကသည့္ ေက်ာင္းရြာက ရြာသားတအုပ္ကို နအဖစစ္တပ္က လမ္းမွျဖတ္တားၿပီး စစ္ေဆးတားဆီးဖို႔ႀကိဳးစားခဲ့၏။ ေၾကာက္လန္႔ကာ ထြက္ေျပးသည့္ရြာသားမ်ားကို လက္နက္ႀကီးႏွင့္ လွမ္းပစ္၏။ လက္ေမာင္းတြင္ ဒဏ္ရာရခဲ့သည့္ ရြာသားတဦး ကို က်ေနာ္သြားေတြ႕ခဲ့၏။ သတင္းယူခဲ့ရ၏။ ဒဏ္ရာမွာ ေသြးမတိတ္ေသး။ ကမၼေမါင္းေဆး႐ံုသို႔ သြားျပသင့္ေၾကာင္း က်ေနာ္က အႀကံျပဳေတာ့လည္း သည္လို ဒဏ္ရာမ်ဳိးႏွင့္ ၿမိဳ႕ကေဆး႐ံုတြင္ သြားမျပရဲဟုဆို၏။ ရြာထဲက အရပ္ဆရာ ႏွင့္ပင္ ႀကိတ္ၿပီးေဆးကုေနေလသည္။
စကား၀ိုင္းဖြဲ႕ထိုင္ေနစဥ္ ေျခသံၾကားလို႔လွည့္ၾကည့္ေတာ့ ခ႐ိုင္အတြင္းေရးမွဴး ပဒိုကိုေလးႏွင့္ ရြာသားႏွစ္ဦး ေရာက္လာသည္ကိုေတြ႕ရ၏။
အခ်ိန္အတန္ၾကာဆက္ၿပီး အႀကိတ္အနယ္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးၾကျပန္သည္။ ေနာက္ဆံုး၌ နအဖ စစ္တပ္ထံ မည္သို႔မွ် အေၾကာင္းမျပန္ပဲ သည္အတိုင္းပြဲကို က်င္းပသြားရန္ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾက၏။ သို႔ေသာ္ ရြာႏွင့္ ခတ္လွမ္းလွမ္းအထိ ပုန္းကင္းမ်ား တိုးခ်ဲ႕ခ်ထားၾကရန္ စီစဥ္ခဲ့ၾကရ၏။ အစစအရာရာ သတိႏွင့္ ျပင္ဆင္ထားၾကဖို႔ လံုၿခံဳေရး ကင္းသမားမ်ားကို မသိမသာ ႏႈိးေဆာ္ၾကရ၏။
ညဥ့္ (၂) နာရီထုိးသည္အထိ မည္သည့္ထူးျခားမႈမွ် မ႐ိွေသး။ လက္နက္ႀကီးပစ္သံမ်ားကိုမူ နာရီ၀က္ တႀကိမ္မွ် ၾကားေနၾကရ၏။ ဆိုင္းသံတိတ္ခ်ိန္ႏွင့္ လက္နက္ႀကီးပစ္သံ ႀကံဳႀကိဳက္သြားပါက ပြဲၾကည့္ပရိႆဒ္မ်ားမွာ အနည္းငယ္ လႈပ္လႈပ္ရြရြျဖစ္ၾကရ၏။ ေခါင္းတဆန္႔ဆန္႔ႏွင့္ လည္ျပန္တၾကည့္ၾကည့္ ျဖစ္ၾကရ၏။ ၿပီးေတာ့ ဆိုင္းသံမ်ားျပန္လည္ဆူညံလာသည့္အခါ ပြဲစင္ဖက္သို႔ မ်က္ႏွာျပန္လွည့္ၿပီး ပ်က္လံုးမ်ားကို တေ၀ါေ၀ါႏွင့္ သေဘာက်ေနၾကျပန္၏။
မနက္မိုးလင္းလို႔ ပြဲခင္းထဲတြင္ လူစုကြဲေသာအခါၾကမွ က်ေနာ္သည္လည္း လူအုပ္ႏွင့္ေရာကာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းဖက္သို႔ထြက္ခဲ့ရ၏။ ေက်ာင္းမႀကီးေအာက္က ကုတင္တလံုးရိွရာသို႔ အိပ္မႈံစံုမႊားႏွင့္ ေလွ်ာက္လာခဲ့၏။ ကုတင္ေပၚတြင္ အဖိုးအိုတေယာက္ဟု ယူဆရသည့္ လူတေယာက္၊ ပုဆိုးၿခံဳကာ အိပ္ေပ်ာ္ ေနသည္ကို ေတြ႕ရ၏။ မိုးလင္းၿပီျဖစ္သျဖင့္ စိတ္ခ်ယံုၾကည္ရၿပီဟု ပိုင္းျဖတ္ကာ အိပ္ေပ်ာ္ေနသူ၏ ေဘးတြင္ပင္ ၀င္ၿပီး လွဲအိပ္လိုက္၏။
"ခင္ဗ်ား ... အခုမွ ျပန္လာတာလား"
မပီမသ ႏႈတ္ဆက္သံၾကားလို႔ ေခါင္းေထာင္ၿပီး ထၾကည့္မိသည္။ က်ေနာ့္ေဘးတြင္ ပုဆိုးၿခံဳၿပီး အိပ္ေနသည့္ "ဗိုလ္ေက်ာ္ဆန္း" ကို မေမွ်ာ္လင့္ပဲ ေတြ႕လိုက္ရ၏။ စကားျပန္ေျပာမည္ဟု ရည္ရြယ္စဥ္ ဗိုလ္ေက်ာ္ဆန္းကို ၾကည့္ေတာ့ သူက မ်က္လံုးမ်ားပိတ္ကာ ေဟာက္သံေပးၿပီး ျပန္လည္အိပ္ေပ်ာ္ေန ေလေတာ့သည္္။ ။
ၿငိမ္းေ၀
(ၿပီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာလထဲတုန္းက ေမာင္သစ္ဦးကေလာင္အမည္နဲ႔ မဇၥ်ိမမွာေရးခဲ့တဲ့ ခရီးသြားေဆာင္းပါးျဖစ္ပါတယ္။)
"တူဖူး" ရဲ႕ စစ္ဆန္႔က်င္ေရး ရင္ခုန္သံ
(က)
၁၉၇၃-ခုႏွစ္ေလာက္ကျဖစ္သည္။
က်ေနာ္က ေက်ာင္းပိတ္ရက္တြင္ ရန္ကုန္သို႔ ေန႔ခ်င္းျပန္ အလည္သြားတတ္၏။ ရန္ကုန္ (၂၇) လမ္း ထဲတြင္ အလုပ္လုပ္သည့္ ကဗ်ာဆရာ "မံုရြာေအာင္ရွင္" ႏွင့္ ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ေငြစာရင္းခ်ဳပ္႐ံုး တြင္ အလုပ္လုပ္သည့္ ကဗ်ာဆရာ "ေအာင္ဇင္မင္း" တို႔ထံ ခ်ီတက္သြားေလ့ရိွ၏။ သူတို႔ဆီက ရသမွ် စာအုပ္စာတမ္းမ်ားကိုယူကာ ပဲခူးသို႔ျပန္ေလ့ရိွ၏။
ပဲခူးတြင္ စာေပ၀ါသနာရွင္ လူငယ္တစုရိွခဲ့၏။ မင္းခိုင္ဦး၊ ကိုခါး (ကိုခါး- ကြမ္းၿခံကုန္း မဟုတ္ပါ။) ကိုစန္းေမာင္ (ယၡဳ - ဗဟိုတရား႐ံုးေရွ႕ေန)၊ ကိုခင္ဦး၊ စိုးမိုးတင္ (ခေရ) အစရိွသည့္ ကဗ်ာေရးသူ လူငယ္တစု အဖို႔ ထိုအခ်ိန္က စာအုပ္စာတမ္းေတြထဲ ေတာနင္းသြားလာလ်က္ရိွေသာအခ်ိန္ျဖစ္၏။ က်ေနာ္ႏွင့္ ကိုစန္းေမာင္က မိုးေ၀စာေပမဂၢဇင္းကဗ်ာဆရာမ်ားႏွင့္ ထိေတြ႕နီးစပ္သျဖင့္ ပဲခူးက ယင္းလူငယ္တစုကို အမ်ားဆံုး အကူအညီေပးႏိုင္ခဲ့၏။ ထိုစဥ္အခ်ိန္က က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ေလ့လာေရး ေရခ်ိန္မွာ အျမင့္ဆံုးျဖစ္ခဲ့၏။ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းတြင္ အေရွ႕ေလက အေနာက္ေလကို ဖိတိုက္ေနေသာအခ်ိန္ျဖစ္၏။ နယ္ခ်ဲ႕ႏိုင္ငံ မ်ား အရင္းရွင္ႏိုင္ငံမ်ားကို ထိုးႏွက္တိုက္ခိုက္ႏုိင္သည့္ ေတာ္လွန္ေရးလက္၀ဲအယူအဆမ်ားကို ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ ေလ့လာေနခဲ့ၾက၏။
ကဗ်ာဆရာ "ေအာင္ဇင္မင္း" အလုပ္လုပ္သည့္႐ံုးမွာ စိနသံ႐ံုးႏွင့္ မေ၀းလွ။ လမ္းေလွ်ာက္ သြားလ်င္ ေရာက္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ရန္ကုန္ေရာက္သည့္အခ်ိန္တိုင္း (ကို) ေအာင္ဇင္မင္းထံ က်ေနာ္ေရာက္၏။ သူက စိနသံ႐ံုးကို လိုက္ပို႔၏။ စိနသံ႐ံုးက ရသမွ်စာအုပ္စာတမ္းမ်ားကိုေတာင္း၏။ (ကို) ေအာင္ဇင္မင္းမွာ စိနသံ႐ံုးကို အ၀င္အထြက္မ်ားသူျဖစ္၏။ သူႏွင့္ခင္မင္သမွ် စာေပသမားလူငယ္တိုင္းကို စိနသံ႐ံုးဆီ ေစတနာ့ ၀န္ထမ္းပို႔ေပးေနခဲ့ဟန္တူ၏။ သံ႐ံုးတာ၀န္ရိွသူမ်ားက သူ႔ကိုသိ၏။ သူက သံ႐ံုးယဥ္ေက်းမႈ ေကာင္စစ္၀န္ အမ်ဳိးသမီး ႏွင့္လည္း ရင္းႏွီး၏။
ရန္ကုန္ေရာက္သည့္အခ်ိန္တိုင္းလိုလို စိနသံ႐ံုးႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားသံ႐ံုးမ်ားသို႔ မေရာက္သည့္ အေခါက္ဟူ၍ မရိွသေလာက္ပင္ျဖစ္၏။ ႐ုရွသံ႐ံုးသို႔မူ က်ေနာ္တို႔မသြား။ က်ေနာ္တို႔က ႐ုရွတို႔ကို ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ေရးသမားမ်ားဟု သတ္မွတ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ သူတို႔သံ႐ံုးသို႔မူ မသြားခဲ့။
သံ႐ံုးမွ စာအုပ္စာတမ္းမ်ား၊ လမ္းေဘးစာအုပ္အေဟာင္းဆိုင္မ်ားမွရသည့္ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားမွ တဆင့္ ေတာ္လွန္ေရးဆင္ႏႊဲေနေသာ ႏိုင္ငံမ်ား၏ ကဗ်ာမ်ားကို က်ေနာ္တို႔ စုေဆာင္းခဲ့၏။ က်ေနာ္၊ ကိုစန္းေမာင္၊ ကိုခါး၊ မင္းခိုင္ဦးတို႔ (၄)ဦး ေပါင္းၿပီး "ဒီေရ" ႏွင့္ "ဆီးပြင့္" ဟု အမည္ေပးထားေသာ ကဗ်ာ စာအုပ္မ်ားထုတ္ၾက၏။ ႏိုင္ငံတကာ ကဗ်ာဘာသာျပန္စာအုပ္မ်ားျဖစ္၏။ လက္ေရးေက်ာက္ပံုႏွိပ္ လက္ခ်ဳပ္စာအုပ္ငယ္မ်ားျဖစ္၏။
ထိုစဥ္က က်ေနာ္က စစ္ဆန္႔က်င္ေရးကဗ်ာမ်ားကိုသာေ႐ြးၿပီး ဘာသာျပန္ခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ တ႐ုပ္ႏွင့္ဂ်ပန္စစ္ဆန္႔က်င္ေရးကဗ်ာမ်ားကို ရွာ၏။ ေ႐ြး၏။ သည္လိုႏွင့္ တ႐ုပ္ကဗ်ာဆရာ "တူဖူး" ရဲ႕ ကဗ်ာ မ်ားကို က်ေနာ္ဖတ္ခြင့္ရလာခဲ့၏။
(ခ)
တ႐ုပ္ကဗ်ာဆရာ "တူဖူး" ေပၚထြန္းခဲသည့္ေခတ္မွာ ႏွယ္ႏွယ္ရရေခတ္မဟုတ္။ တ႐ုပ္ကဗ်ာ သမိုင္းတြင္၊ ကဗ်ာေရႊေခတ္ႀကီးဟု တင္စားရေလာက္ေအင္ ... လူေတြက ကဗ်ာကို အထူးတလည္ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးၾကေသာ ေခတ္ႀကီးျဖစ္၏။ အင္မတန္ထင္ရွားသည့္ "တူဖူး" ၊ "၀မ္ေ၀" ၊ "လီပို" တို႔လို ကဗ်ာဆရာႀကီး မ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့သည့္ ေခတ္ျဖစ္၏။ ထိုေခတ္မွာ "တန္မင္းဆက္ေခတ္" ျဖစ္၏။
"တန္မင္းဆက္ေခတ္" က၊ လူေတြ ကဗ်ာကို အေလးအနက္ထားၾကပံုမွာ ၾသခ်ယူရေလာက္၏။ ဥပမာ ... ေစ်းဆိုင္ေတြ၊ အိမ္နံရံေတြမွာ ကဗ်ာေတြ ေရးကပ္ထားၾက၏။ လူတခ်ဳိ႕သည္ ကဗ်ာစာသားမ်ားကို ခႏၶာကိုယ္ေပၚတြင္ ေဆးမင္ရည္စုတ္ထိုးၿပီး ႐ူးသြပ္ခဲ့ၾက၏။ ထိုေခတ္က ေပၚသည့္ ကဗ်ာဆရာမ်ားကလည္း သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အေပၚ အေလးအနက္ထားစံုမက္ၾကပံုမွာ အံ့ၾသရေလာက္၏။ ဥပမာ ကဗ်ာဆရာ "လီပို" သည္ ယန္စီျမစ္ထဲက "လ" ကို ဆင္းဆယ္ဖို႔ ႀကိဳးစားရင္းက ေရနစ္ၿပီး ေသခဲ့ရသည္ဟုဆို၏။ သည္လို ၀န္းက်င္၊ သည္လို အေနအထားမ်ဳိးတြင္ ကဗ်ာဆရာ "တူဖူး" ေပၚေပါက္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
"တူဖူး" သည္ ခရစ္သကၠရာဇ္ ၇၁၂- ခုႏွစ္တြင္ ေမြး၏။ ၇၇၀- ခုႏွစ္တြင္ ဆံုး၏။ ခရီး အင္မတန္သြား၏။ ပေဒသရာဇ္ မင္းစိုးရာဇာ စာေမးပြဲမ်ားတြင္ အႀကိမ္ႀကိမ္႐ွံဳးနိမ့္ေသာ္လည္း ကဗ်ာဆရာတဦးအေနႏွင့္မူ ပေဒသရာဇ္ စစ္ဘုရင္မ်ားက အစ၊ သာမာန္ဆင္းရဲသား အဆံုး ေလးစားျခင္းခံခဲ့ရ၏။ သူသည္ လူေပါင္း (၁၆) သန္းေက်ာ္ ေသဆံုးသည္ဟု ယူဆခဲ့ၾကသည့္ "လူရွန္ပုန္ကန္ အံုၾကြမႈႀကီး" ကို အသက္ (၄၀) ေက်ာ္မွာ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရ၏။ စစ္ဘုရင္ေတြ အခ်င္းခ်င္းျဖစ္ၾကသည့္ စစ္ပြဲမွာ ၉- ႏွစ္ ၾကာခဲ့၏။ "တူဖူး" သည္ အဖမ္းခံခဲ့ရေသး၏။ နယ္ႏွင္ခံခဲ့ရ၏။ ျပည္ေျပးျဖစ္ခဲ့ရ၏။ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ ျဖစ္ခဲ့ရ၏။ သည္အျဖစ္အပ်က္ႀကီးက "တူဖူး" ကို မည္ကဲ့သို႔ ႐ိုက္ခတ္ခဲ့သနည္း။ သူ႔ကဗ်ာမ်ားထဲ၌ သူက မည္ကဲ့သို႔ ထည့္သြင္းေရးစပ္ခဲ့သနည္း။
မိသားစုဘ၀မွာလည္း "တူဖူး" သည္ ကံမေကာင္းပါ။ မိခင္က သူ႔ကိုေမြးၿပီးကာစမွာပင္ ဆံုး၏။ ဖခင္က ေနာက္အိမ္ေထာင္ျပဳ၏။ သူက အေဒၚျဖစ္သူထံသြားေနရင္း ႀကီးပ်င္းရ၏။ သူ႔ကဗ်ာမ်ားထဲ၌ သူ႔ဖခင္၊ သူ႔ ညီအစ္ကိုသားခ်င္း ...၊ သူ႔အေဒၚတို႔အေၾကာင္း ေရးဖြဲ႕တတ္ေသာ္လည္း သူ႔မိေဒြးကိုမူ စာတလံုးမွ် ထည့္မေရးခဲ့။ "တူဖူး" သည္ ကဗ်ာပုဒ္ေရ (၁၅၀၀) ေက်ာ္ ေရးဖြဲ႕သြားခဲ့၏။ ေနရာေဒသမ်ဳိးစံု ခရီးသြားခဲ့၏။ သူ႔ဘ၀ေႏွာင္းပိုင္း (၉) ႏွစ္ လံုးလံုး ဆင္းရဲႀကီးစြာ ေနသြားခဲ့၏။ ငွက္ေပ်ာဖက္ တဲအိမ္ေဆာက္ၿပီး ေနခဲ့သည္ မ်ားလည္းရိွ၏။ အသက္ (၅၈) ႏွစ္တြင္ ေလွတစင္းေပၚ၌ ဖ်ားနာရင္း ေသဆံုးခဲ့ရ၏။
သူ႔ကဗ်ာေတြက သူ႔ေခတ္ သူ႔ကာလ သမိုင္းေရးအျဖစ္အပ်က္မ်ားကို အေျခခံသျဖင့္ သမိုင္းဆရာတို႔ အတြက္ တန္ဖိုးႀကီးေသာ ကဗ်ာမ်ားျဖစ္လာခဲ့၏။ အထူးသျဖင့္ သူ႔ကဗ်ာမ်ားထဲတြင္ က်ေနာ္ စိတ္အ၀င္စား ဆံုးမွာ "စစ္" ကို ဖြဲ႕သည့္ကဗ်ာမ်ားျဖစ္၏။ ထိုေခတ္က လူေတြ ... စစ္အေပၚဘယ္လိုျမင္ၾကသလဲ။ စစ္ပြဲေတြ အေပၚ ဘယ္လိုသေဘာထားၾကသလဲ။ အထူးသျဖင့္ ကဗ်ာဆရာေတြက စစ္ကို ဆန္႔က်င္ၾကသလား၊ ေထာက္ခံခဲ့ၾကသလား။ သူတို႔သည္ စစ္မုန္းသူလား၊ စစ္ကို လိုလားၾကသူေတြလား။ က်ေနာ္ သိခ်င္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ "တူဖူး" ရဲ႕ ကဗ်ာမ်ားကို ရႏိုင္သမွ်ရေအာင္ က်ေနာ္စုေဆာင္းခဲ့သည္။ ဖတ္ခဲ့သည္။ "တူဖူး" ရဲ႕ စစ္ဆန္႔က်င္ေရးအျမင္ရိွသည္ဟု ယူဆရသည့္ ကဗ်ာ(၄) ပုဒ္ကို ဘာသာျပန္ခဲ့သည္။ "ဆီးပြင့္" ကဗ်ာစာအုပ္ တြင္ ထည့္ခဲ့သည္။
အခု ... "တူဖူး" ရဲ႕ "စစ္ဆန္႔က်င္ေရး" ကဗ်ာတပုဒ္ကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း တေထာင္ေက်ာ္က၊ ကဗ်ာဆရာတေယာက္ရဲ႕ စစ္ပြဲတခုအေပၚျမင္တဲ့ အျမင္ကို ခံစားမွ်ယူလို႔ရႏိုင္ေကာင္းရဲ႕ ဟု က်ေနာ္ယူဆမိ၏။ "တူဖူး" က သူ႔ကဗ်ာထဲမွာ စစ္ပြဲေၾကာင့္ မိသားစုေတြ ၿပိဳကြဲဒုကၡေရာက္ရသည္ဟု ဖြဲ႕ဆိုခဲ့၏။
ေႏြဦးကာလ စစ္ပြဲ
ႏိုင္ငံေတာ္သည္ကား
ၿပိဳက်ပ်က္စီးသြားခဲ့ၿပီ။
ေတာင္ကုန္းေတြ စမ္းေခ်ာင္းေတြသာပဲ
အသက္ရွင္သန္ဆဲ။
ေႏြးဦးကာလ ၿမိဳ႕ေတာ္ထဲ
ျမက္ခင္းနဲ႔ သစ္ရြက္ေတြ ရွင္သန္ဆဲ။
ပန္းပြင့္ေတြကေတာ့
မ်က္ရည္သုပ္ရင္းက အခ်ိန္ကုန္လြန္ၾက။
ငွက္ေတြ
ထိတ္လန္႔ေျခာက္ျခားေနဘြယ္ထင္ရ
သူတို႔လည္းပဲ
ခြဲခြါၾကရမွာကို မုန္းတီးၾကတာပဲ။
မီးေတြ ေလာင္ကၽြမ္းေနခဲ့တာ
သံုးလပင္ ၾကာခဲ့ၿပီ။
အိမ္တအိမ္က စကားတခြန္းၾကားရဖို႔ဆိုတာ
ေ႐ႊအခ်ိန္တတန္ထက္ပင္ တန္ဖိုးႀကီးၿပီေပါ့။
ေသးေသးမွ်င္မွ်င္ေလးေပါက္လာတဲ့
ငါ့ဆံပင္ျဖဴတေခ်ာင္းကို ငါႏႈတ္ေတာ့
ဆံပင္ျဖဴက
ငါ့ဦးထုပ္ ဆံထိုးၾကား
တြယ္ကပ္လို႔ ထားေလရဲ႕။ ။
ၿငိမ္းေ၀
ကိုးကား။ ။ THREE CHINESE POETS : VIKRAM SETH
(ၿပီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာလထဲတုန္းက မဇၥ်ိမမွာ ေမာင္ဖူးတင့္ကေလာင္အမည္နဲ႔ တင္ခဲ့တဲ့ ေဆာင္းပါးျဖစ္ပါတယ္။)
You received this email because you are subscribed to the real_time feed for http://sandaywe.blogspot.com/feeds/posts/default. To change your subscription settings, please log into RSSFWD.